ژانر علمی-تخیلی با بدبینی، سیاهی و فلسفه پیوند خورده است. اکثر آثار این ژانر چه یک کتاب علمی-تخیلی باشد و چه یک فیلم سینمایی، درباره‌ی خطرات تکنولوژی، قیام هوش مصنوعی، هجوم موجودات فضایی یا نابودی جهان هشدار می‌دهند و نگاه چندان مثبتی به آینده ندارند. با وجود این، فیلم‌سازانی هم بوده‌اند که مسیر کاملا متفاوتی را در پیش گرفته‌اند. یک فیلم علمی-تخیلی سرخوشانه از عناصر طنز بهره می‌برد، نگاه خوش‌بینانه‌ای به آینده و فناوری‌های مدرن دارد و همان ساختار و مضامین آشنا را با لحن ملایم‌تری عرضه می‌کند.
۱- مریخی (The Martian)
- سال انتشار: ۲۰۱۵
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: مت دیمون، جسیکا چستین، کریستن ویگ، جف دانیلز، مایکل پنیا، شان بین، کیت مارا، سباستین استن
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
مریخی همانند آثار شاخصی همچون «آپولو ۱۳» (۱۹۹۵) و «نخستین انسان» (۲۰۱۸) سعی می‌کند چالش‌های سفرهای فضایی و قدم گذاشتن به یک سیاره‌ی دیگر را واقع‌گرایانه و بهدرستی شبیه‌سازی کند. رمان مریخی نوشته‌ی اندی وییر سال ۲۰۱۱ به یک پدیده تبدیل شد و خوشبختانه نسخه‌ی سینمایی اقتباسی آن به کارگردانی ریدلی اسکات، به منبع اصلی خود احترام می‌گذارد و همان حس‌وحال خوب آن را هم دارد.
قصه درباره‌ی فضانوردی به نام مارک (مت دیمون) است که در حین انجام یک ماموریت فضایی، به دلیل طوفان آنجا گرفتار می‌شود. همکارانش فکر می‌کنند که او جان خود را از دست داده است، بنابراین به کره‌ی زمین بازمی‌گردند تا مارک در مریخ تنها بماند. او اما زنده است و در ادامه تلاش می‌کند تا به بقا در سطح مریخ ادامه دهد. فیلم نشان می‌دهد که او چگونه مکان مناسبی برای زندگی می‌سازد، غذا تهیه و با مرکز ناسا ارتباط برقرار می‌کند. فیلم پیام‌های مثبتی دارد، از جمله اینکه چگونه آدم‌های مختلف با یکدیگر متحد می‌شوند تا جان یک انسان دیگر را نجات دهند.
۲- بیل و تد: رویارویی با موسیقی (Bill & Ted Face the Music)
- سال انتشار: ۲۰۲۰
- کارگردان: دین پاریزو
- بازیگران: کیانو ریوز؛ الکس وینتر؛ کریستین شال؛ ویلیام سدلر، سامارا ویوینگ، جیلیان بل، هالند تیلور
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۲ از ۱۰۰
قسمت سوم مجموعه‌ی بیل و تد غم‌انگیز آغاز می‌شود و فضای افسرده‌ی آشنایی دارد، زیرا اکثر کسانی که سال‌ها قبل ماجراجویی‌های این دو شخصیت را تماشا کرده بودند هم مشابه آنها از رویاهای خود دور شده‌اند. با این حال، همانند دو قسمت پیشین، رویارویی با موسیقی به شما می‌گوید که اگر همه‌ی تلاش خود را بکنید، پایان خوشی در انتظار شما است و هیچ‌گاه نباید تسلیم شد.
بیل و تد آدم‌های بی‌ریا و ساده‌دلی هستند که اهمیتی ندارد در چه شرایطی باشند، آنها همیشه سعی می‌کنند خوش‌بین و امیدوار به آینده باشند. در قسمت سوم، مسافری از آینده از راه می‌رسد و به آنها می‌گوید که باید جهان را با یکی از قطعه‌های موسیقی خود نجات دهند و هیچ‌کس دیگری توانایی این کار را ندارد. آنها وارد عمل می‌شوند تا این موسیقی جادویی و تاریخی را خلق کنند اما با چالش‌های بزرگی روبه‌رو می‌شوند.
۳- تکامل (Evolution)
- سال انتشار: ۲۰۰۱
- کارگردان: ایوان رایتمن
- بازیگران: دیوید دوکاونی، اورلاندو جونز، شان ویلیام اسکات، جولیان مور، تد لواین، تای بورل، دن اکروید
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۳ از ۱۰۰
تکامل از فیلم‌های خوب اما کمتردیده‌شده‌ی کارنامه‌ی هنری ایوان رایتمن است. قصه پیرامون دکتر کین (دیوید دوکاونی) و هری بلاک (اورلاندو جونز)، دو استاد دانشگاه اتفاق می‌افتد که محل برخورد یک شهاب سنگ را کشف می‌کنند. این خلاصه‌ی داستان شاید جدی به نظر برسد اما فیلم به‌هیچ‌وجه خود را جدی نمی‌گیرد.
دیوید دوکاونی که در همین سال ۲۰۰۱ با حضور افتخاری در فیلم «زولندر» نشان داد استعدادهای کمدی دارد، در این فیلم هم مهارت‌هایش را به نمایش می‌گذارد. ایده‌ی نجات دنیا، شاید بزرگ‌ترین کلیشه‌ی ژانر علمی-تخیلی باشد اما اینجا جواب داده است و رایتمن از زوایای تازه‌ای به آن نزدیک می‌شود. تکامل کیفیت ساخته‌های مشهورتر این فیلم‌ساز همانند «شکارچیان روح» (۱۹۸۴) را ندارد اما اگر سخت‌گیر نباشید، یک فیلم علمی-تخیلی سرگرم‌کننده است.
- ۱۰۰ فیلم علمی-تخیلی محبوب تاریخ سینما به انتخاب توتال فیلم
- بهترین فیلم‌های علمی-تخیلی دهه‌ی گذشته
۴- ماجراجویی کهکشانی (Galaxy Quest)
- سال انتشار: ۱۹۹۹
- کارگردان: دین پاریزو
- بازیگران: تیم آلن، سیگورنی ویور، آلن ریکمن، تونی شالهوب، سم راکول، درل میچل، رین ویلسون، هایدی سوئدبرگ
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۰ از ۱۰۰
طرفداران سرسخت «پیشتازان فضا» (استار تِرک) سال‌ها است که ماجراجویی کهکشانی را عضو افتخاری این مجموعه می‌دانند. این ساخته‌ی دین پاریزو یک پارودی دوست‌داشتنی از اپراهای فضایی کلاسیک بوده و بی‌دلیل نیست که به یک فیلم کالت محبوب تبدیل شده است. قصه درباره‌ی بازیگران یک مجموعه‌ی تلویزیونی قدیمی است که همچنان با لباس شخصیت‌های این سریال در گردهمایی‌ها شرکت می‌کنند تا اینکه موجودات فضایی واقعی از راه می‌رسند.
تیم آلن موافقان و مخالفان زیادی دارد اما اینجا قابل‌قبول است. با وجود این، نقطه‌ی عطف فیلم را باید آلن ریکمنِ فقید و سیگورنی ویور بدانیم که هر دو به‌یادماندنی هستند. ماجراجویی کهکشانی بهترین تلفیق ممکن از ژانرهای علمی-تخیلی و کمدی را ارائه می‌دهد و تماشای آن را به علاقه‌مندان این ژانر و طرفداران جدی آثاری همچون پیشتازان فضا و «جنگ ستارگان» توصیه می‌کنیم.
۵- راهنمای مسافران مجانی کهکشان (The Hitchhiker’s Guide To The Galaxy)
- سال انتشار: ۲۰۰۵
- کارگردان: گرث جنینگز
- بازیگران: سم راکول، زویی دشانل، مارتین فریمن، بیل نای، جان مالکوویچ، آلن ریکمن، هلن میرن، مارتین فریمن
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۰ از ۱۰۰
مجموعه رمان راهنمای مسافران مجانی کهکشان نوشته‌ی داگلاس آدامز آثار درخشانی هستند که طنز ابزوردِ «مانتی پایتان» در کنار نگاه انتقادی به دیوان سالاری و حتی فرهنگ سلبریتی‌ها نیز در آنها به چشم می‌خورد. اقتباس کمدی گرث جنینگز هم تفاوت چندانی با منبع اصلی ندارد و به همان اندازه قابل‌تأمل است.
یک روز، دوستِ آرتور (مارتین فریمن) که یک موجود فضایی است، به او می‌گوید که نابودی زمین نزدیک است و آرتور را سوار یک سفینه‌ی فضایی می‌کند تا یک ماجراجویی باورنکردنی را تجربه کند. با حضور بازیگرانی همچون زویی دشانل، سم راکول و البته صداپیشگی تحسین‌برانگیز آلن ریکمن، این فیلم علمی-تخیلی موفق شده است تا در کنار یادآوری بی‌معناییِ زندگی، بامزه و حتی رنگارنگ باشد.
۶- کاوشگران (Explorers)
- سال انتشار: ۱۹۸۵
- کارگردان: جو دانته
- بازیگران: ایتن هاک، ریور فینیکس، آماندا پیترسون، جیمز کرامول، رابرت پیکاردو، دیک میلر، دنی نوچی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۲ از ۱۰۰
تقریبا همه‌ی ساخته‌های علمی-تخیلیِ جو دانته سزاوار حضور در این فهرست هستند و اگرچه «فضای درون» (۱۹۸۷) بی‌گمان اثر قابل‌دفاع‌تری است اما کاوشگران را به خاطر فضای شیرین نوجوانانه‌اش و نزدیکی به سریال «چیزهای عجیب» انتخاب کردیم. در فیلم، شاهد ماجراجویی چند کودک هستیم که یک سفینه‌ی فضایی می‌سازند و در کهکشان‌ها سفر می‌کنند.
دوست‌داشتنی و آغشته به نوستالژی، کاوشگران می‌تواند هر نوع سلیقه‌ای را راضی کند و بازی خوب ایتن هاک و ریور فینیکسِ فقید هم به جذابیت‌های آن کمک ویژه‌ای کرده است. البته که کاوشگران می‌توانست به مراتب بهتر باشد؛ استودیوی پارامونت برای اکران فیلم عجله کرد و اجازه نداد تا مراحل پایانی تدوین بهدرستی انجام شود. از آن بدتر اینکه هم‌زمان با رقیب سرسختی به نام «بازگشت به آینده» روی پرده رفت تا یک شکست تجاری بزرگ را تجربه کند اما در نهایت به یک فیلم کالت تبدیل شد.
۷- عنصر پنجم (The Fifth Element)
- سال انتشار: ۱۹۹۷
- کارگردان: لوک بسون
- بازیگران: بروس ویلیس، گری الدمن، میلا یوویچ، ایان هولم، کریس تاکر، مایکل کالکین، جان شاریان، سم داگلاس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۱ از ۱۰۰
رویدادهای عنصر پنجم در سال ۲۲۶۳ رخ می‌دهد و قصه‌ی سرباز سابق نیروهای ویژه (بروس ویلیس) را روایت می‌کند که حالا راننده تاکسی شده است. او پس از آشنایی با یک دختر جوان مرموز (میلا یوویچ) در یک سناریوی نجات جهانِ گرفتار می‌شود. برای نجات زمین، این دو باید چهار سنگ باستانی را پیدا کنند که سلاح اصلی کره‌ی زمین در برابر هجوم یک نیروی شیطانی خواهد بود.
در عنصر پنجم عناصر بامزه‌ای به چشم می‌خورد، از جمله بازی کمیک و خوب بروس ویلیس که گاهی احساس می‌کنیم شخصیت وی از نوادگان جان مک‌لین (جان سخت) است. تماشای گری الدمن هم جذابیت‌های خودش را دارد و حتی ارزشش را داشت که یک فیلم اختصاصی برای شخصیت منفی او بسازند. علت اصلی سرخوشانه بودن این فیلم علمی-تخیلی این است که تعدد اِلمان‌های مضحک اجازه نمی‌دهد تا رویدادها را لحظه‌ای جدی بگیرید.
۸- نگهبانان کهکشان (Guardians Of The Galaxy)
- سال انتشار: ۲۰۱۴
- کارگردان: جیمز گان
- بازیگران: کریس پرت، زوئی سالدانیا، دیو باتیستا، وین دیزل، بردلی کوپر، لی پیس، مایکل روکر، کارن گیلان
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۲ از ۱۰۰
عناوین گوناگونی از دنیای سینمایی مارول سزاوار حضور در چنین فهرستی هستند (به‌ویژه با ورود فیلم‌سازان صاحب‌سبک و طنزپردازی همچون تایکا وایتیتی) اما اگر قرار باشد یک فیلم علمی-تخیلی سرخوشانه و حال‌خوب‌کن را انتخاب کنیم، آن نگهبانان کهکشان است.
این ساخته‌ی جیمز گان، یک معجون تماشایی است؛ از سکانس‌های اکشن بامزه و خلاقانه تا انتخاب خوب بازیگران، استفاده‌ی درخشان از موسیقی و البته یک داستان تاثیرگذار از چند ضدقهرمان فضایی که به‌‌تدریج متحول می‌شوند و دوستی عمیقی میان آنها شکل می‌گیرد. نگهبانان کهکشان از آن فیلم‌هایی است که حتی اگر علاقه‌ای به آثار مارولی (و دنیای سینمایی آن) ندارید، باز هم می‌تواند راضی‌کننده باشد.
مشاهده همه
منبع: Slash/Film