کمدین بودن کار سختی است و کمدین زن بودن آن هم در ایران سخت‌تر. در میان معدود زنانی که این روزها در آثار نمایشی مردم را می‌خندانند، یک نام دیده می‌شود که از اولین روز ورودش به کار حرفه‌ای بازیگری وجه کمدین بودنش همیشه پررنگ‌تر بوده. ژاله صامتی بازیگری که حالا سه دهه از شروع به کار آن می‌گذرد و در سال‌های اخیر به یک چهره محبوب و البته پرکار تبدیل شده و در فیلم‌های محبوبی هم به ایفای نقش پرداخته است او کارش را با تئاتر شروع کرده و هنوز هم گاه‌گاهی روی صحنه می‌رود، اما عمده شهرتش در سال‌های اخیر به دلیل نقش پری‌خانم در سریال «زیرخاکی» و در مقابل پژمان جمشیدی است. این دو بازیگر یک زوج هنری جذاب را در تلویزیون ساختند. تنها نقش‌های کمدی صامتی قابل توجه نیست، او بارها برای بازی در نقش‌های جدی کاندید دریافت جایزه از جشنواره‌های مختلف شده و این نشان می‌دهد او بازیگر است و کمدی و جدی را در کنار هم پیش می‌برد.
زندگینامه ژاله صامتی؛ پیش به سوی آرزوی کودکی
ژاله که در سال ۱۳۵۱ یکی از شهرستان‌های کوچک استان لرستان به دنیا آمده بود، از کودکی در آرزوی بازیگر شدن بود. او از نوجوانی تلاش‌هایی برای حضور در این عرضه داشت تا اینکه در دانشکده هنرهای زیبای تهران در رشته تئاتر قبول شد. سال‌های ابتدایی حضور در این رشته را با تئاترهای دانشجویی و کسب تجربه گذراند تا اینکه در سال ۱۳۷۲ و وقتی تنها ۲۱ سال داشت برای فیلم «دت یعنی دختر» ساخته ابولفضل جلیلی دعوت شد. یک سال بعد از آن هم نادر مقدس او را برای بازی در نقش اول زن فیلم «دشت ارغوانی» انتخاب کرد و کم‌کم مسیرش را در دنیای تصویر شروع کرد.
سال‌های آزمون و خطا
بعد از ورود صامتی به دنیای بازیگری، تا اواسط دهه ۷۰ او در ۵ فیلم سینمایی و ۶ سریال تلویزیونی بازی کرد. بیشتر نقش‌هایش مکمل بود و چندان مجالی برای ارائه قدرت بازیگری‌اش نبود. اما آرام آرام شیوه بازیگری‌اش پخته‌تر می‌شد. در این سال‌ها در کنار بازیگران مهم و کارگردان‌های اسم و رسم دار سینما و تلویزیون حضور پیدا کرد. مثلا در سینما در فیلم «سایه به سایه» به کارگردانی علی ژکان، در کنار نیکی کریمی و خسرو شکیبایی بازی کرد. سریال «فردا دیر است» ساخته حسن فتحی و «فکر پلید» محسن شاه‌محمدی هم از آثار بسیار پر بیننده سال‌های میانی دهه ۷۰ بود که صامتی در آنها حضور داشت.
قدم‌هایی به سوی کمدین شدن
اولین قدم‌های ژاله صامتی برای ورود به دنیای کمدی در سریال «یحیی و گلابتون» برداشته شد. او در این سریال در کنار حسین پناهی در نقش یک زوج روستایی که به شهر آمدن نقش‌آفرینی می‌کرد. اما به صورت جدی‌تر با حضور در سه اثر مرضیه برومند در اوایل دهه ۸۰ بود که ژاله صامتی مسیر کمدین شدن را آغاز کرد. «هتل» و «کاراگاه شمسی و مادام» در تلویزیون و «مربای شیرین» در سینما نشان داد که او نقش‌های کمدی را هم می‌تواند بپذیرد.
رفت و برگشت میان کمدی و درام
دهه هشتاد ژاله صامتی از تلویزیون فاصله گرفت و بیشتر تمرکزش بر فیلم‌های سینمایی و گاهی هم تئاتر بود. در این یک دهه او هم در آثار کمدی قابل توجه و هم در آثار درام حضوری موثر داشت. مثلا در «گیلانه» رخشان بنی‌اعتماد با وجود بازی کوتاه، اما نقش یک عاشق مستاصل را به خوبی ایفا کرد. پس از آن در «رفیق بد» در کنار ایرج طهماسب و حمید جبلی یکی از بازی‌های ماندگارش در عرصه کمدی را به نمایش گذاشت و جایزه بهترین کمدین زن را از جشنواره کمدی گل‌آقا در سال ۱۳۸۶ دریافت کرد. با شروع شدن دهه ۹۰، صامتی یکی در میان در کارهای کمدی و جدی بازی می‌کرد. در «ضدگلوله» مصطفی کیایی بازی پخته‌اش در کمدی مورد تحسین قرارگرفت و حتی نامزد دریافت جایزه از جشن حافظ شد. در سال بعد با بازی بسیار متفاوت و پراکت جدی در «عصر یخبندان» ورق را برگرداند. «دراکولا» و بازی در کنار رضا عطاران دوباره قدرت او در کمدی را نشان داد و در همان سال برای بازی در نقش یک مادر داغدار رنج‌کشیدن در «آخرین بار کی سحر را دیدی؟» به کارگردانی فرزاد موتمن، نامزد دریافت سیمرغ از جشنواره فیلم فجر شد.
سال‌های پرکاری
از اواسط دهه ۹۰ سال‌های پرکاری ژاله صامتی شروع شد. او سالی دو یا ۳ فیلم بازی می‌کرد. تا آخر این دهه او تنها در «تگزاس ۲» نقش کمدی بر عهده داشت و بیشتر این دوران را مشغول بازی در نقش‌های جدی بود. نقش‌هایی که حالا دیگر او را در کاراکترهای مادر و بزرگ خانواده نشان می‌داد. در این دوران برای بازی در فیلم «درخونگاه» سیاوش اسعدی، کاندید دریافت سیمرغ شد. فیلمی که وجهی متمایز از بازی او را نشان می‌داد. در هیمن دوران با سریالی به نام «نفس» پس از سال‌ها به تلویزیون بازگشت. این مجموعه ساخته جلیل سامان بود و این همکاری پیش‌‌زمینه‌ای برای حضور او در سریال بعدی سامان یعنی «زیرخاکی» بود. «شب اول هیجده سالگی»، «در وجه جامل»، «پسرکشی» دیگر فیلم‌های درام این بازیگر تا پایان دهه ۹۰ بودند. او در این دهه تجربه داوری در «خنداننده شو» و مسابقه «عصر جدید» را هم در کارنامه دارد.
- نقد فیلم درخونگاه؛ بار سنگین میراث‌دار بودن
کمدین محبوب این روزها
همین چند روز پیش پخش مجموعه «جوکر» فصل مربوط به خانم‌ها در شبکه‌نمایش خانگی به پایان رسید. مجموعه‌ای که در این دو سال اخیر بازیگران کمدی را در مقابل هم قرار می‌دهد تا قدرت بازی و تحمل‌پذیری آنها در برابر خندیدن را بسنجد. صامتی با اینکه برنده این مسابقه نبود اما یکی از بازیکن‌های تاثیرگذار بود. اما محبوبیت او در کمدی به سال ۱۳۹۸ بر می‌گردد وقتی نقش پریچهر در سریال «زیرخاکی» را پذیرفت. نقشی در مقابل پژمان جمشیدی و کاراکتر یک زن عامی که شوهرش مدام دنبال پول مفت است و او چون همسرش را دوست دارد با او همکاری می‌کند. دیالوگ‌ها، میمیک‌های صورت و نوع بازی صامتی در نقش پری‌خانم او را در ۴ فصل پخش شده از «زیرخاکی» که تا همین نوروز امسال ادامه داشت، تبدیل به یکی از بازیگران زن کمدین محبوب در میان همه سطوح مخاطب کرده. او با بازی در «تگزاس ۳» هم مورد توجه قرار گرفت. همچنین صامتی «پدر قهوه» به کارگردانی مهران مدیری برای شبکه نمایش خانگی و فیلم توقیف شده «شیشیلک» را هم در انتظار پخش دارد.
بهترین فیلم‌های جدید و قدیمی ژاله صامتی که باید ببینید
۱- گیلانه
- کارگردان: رخشان بنی‌آعتماد
- بازیگران: بهرام رادان، فاطمه معتمدآریا، باران کوثری، ژاله صامتی
- محصول: ۱۳۸۰
گیلانه داستان زندگی سخت یک جانباز اعصاب و روان پس از جنگ است. این جانباز پیش از رفتن به جبهه عاشق دختری بوده و او را برای خودش نامزد می‌کند. اما پس جانبازی دختر به عقد فرد دیگری در می‌آید. نقش این نامزد را ژاله صامتی در فیلم «گیلانه» بر عهده داشت. صامتی در این فیلم در کنار فاطمه معتمدآریا و در مقابل دوربین رخشان بنی‌اعتماد یکی از بازی‌های تاثیرگذارش را به نمایش گذاشت. با وجود نقش کوتاهی که در «گیلانه» برعهده او گذاشته شده بود، اما عشق و عذاب وجدان تو عنصر پررنگ در بازی صامتی در این فیلم بود که نقشش را ماندگار کرد.
۲- رفیق بد
- کارگردان: عباس احمدی
- بازیگران: ایرج طهماسب، حمیذ جبلی، ریما رامین‌فر و ژاله صامتی
- محصول: ۱۳۸۷
دو رفیق که هردو از قشر پایین جامعه هستند، براثر یک اتفاق ناخواسته به مبلغ زیادی پول می‌رسند. اما این پول زندگی آنها را به نابودی می‌کشد. «رفیق بد» براساس فیلم‌نامه‌ای از ایرج طهماسب ساخته شده. فیلمی کمدی با بازی‌های قوی زوح بازیگر محبوب یعنی طهماسب و حمید جبلی. در این فیلم نقش ناهید همسر ایرج طهماسب بر عهده ژاله صامتی بود. شاید بتوان این فیلم را شروع مسیر کمدی متفاوت و منحصر به فرد ژاله صامتی دانست. نقش زنی میان‌سال که برای حفظ خانواده تلاش می‌کند و در این مسیر طنازی‌های خاص خودش را دارد.
۳- آخرین بار کی سحر را دیدی؟
- کارگردان: فرزاد موتمن
- بازیگران: سیامک صفری، ژاله صامتی، آتیلا پسیانی، محمدرضا غفاری
- محصول: ۱۳۹۴
«آخرین بار کی سحر را دیدی؟» پس از یک دوره بازی در انواع فیلم‌های کمدی، بازگشتی به سینمای جدی برای ژاله صامتی بود. او در این فیلم فرزندش را گم کرده و با یک شوهر لاابالی و خانواده از هم گسیخته روبرو است. صامتی که تصویر بازی‌های کمدی‌اش در ذهن بیشتر ماندگار است در این فیلم نقش جدی متفاوتی را از خود به نمایش گذاشت و برای بازی در این فیلم نامزد سیمرع بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشنواره فیلم شد.
۴- دراکولا
- کارگردان: رضا عطاران
- بازیگران: رضا عطاران، لووان هفتوان، ویشکا آسایش، ژاله صامتی
- محصول: ۱۳۹۴
نقش مژگان در فیلم «دراکولا» اگرچه نقش کوتاهی است، اما در همان چند سکانس هم ژاله صامتی بازی دیدنی را ارائه داده است. زن یک معتاد که عاشق یک خواننده رپ مشهور است و تمام مدت به این فکر می‌کند که در اینستاگرام چه کسی او را لایک کرده. «دراکولا» دومین همکاری مشترک صامتی با رضا عطاران است. همکاری که می‌ـوانست اتفاق ویژه‌ای در کارنامه هردو آنها باشد. اما «دراکولا» فیلم موفقی نبود و همکاری آنها هم تکرار نشد.
۵- درخونگاه
- کارگردان: سیاوش اسعدی
- بازیگران: امین حیایی، مهراوه شریفی‌نیا، ژاله صامتی، پانته‌آ پناهی‌ها
- محصول: ۱۳۹۶
دهه ۹۰ دیگر ژاله صامتی در تلویزیون و سینما به ثباتی در بازیگری رسیده بود و فیلم‌های مهمی در کارنامه داشت. شاید برای اولین بار در فیلم «درخونگاه» به او پیشنهاد بازی در نقش یک مادر پیر داده شد. مادری که فرزندانش بزرگ شده‌آند و برای پول حاضر شده به پسرش دروغ بگوید. صامتی مشکلات روحی یک زن از طبقه پایین اجتماع را با بازی احساسی‌اش در این فیلم به خوبی به نماش گذاشت و نامزد دریافت سیمرغ و برنده تندیس حافظ برای این نقش شد.
بهترین سریال ژاله صامتی
۶- سریال زیرخاکی
- کارگردان: جلیل سامان
- بازیگران: پزمان جمشیدی، ژاله صامتی، گوهر خبراندیش
- محصول: ۱۳۹۸-۱۴۰۳
شاید تا سال‌ها بعد نقشی که همه ژاله صامتی را با آن به یاد بیاورند، کاراکتر پری در سریال «زیرخاکی» باشد. بازی صامتی در کنار پژمان جمشیدی در این سریال، یکی از نقاط موفق کارنامه او است. او طنز ویژه‌ای که از فیلم «رفیق بد» در بازی خود شکل داده بود در این سریال به پختگی رساند و بازی‌اش بسیار مورد توجه مخاطب عام و منقدان قرارگرفت.
منبع: دیجی‌کالا مگ