هنگام خرید اسباب‌بازی شاید از خود بپرسید چرا باید اسباب‌بازی مربوط به جنسیت بچه باشد؟ اسباب‌بازی‌های با برچسب جنسیتی چطور بر رشد فرزند من اثر می‌گذارند؟ آیا هیچ دلیل محکمی از ایده‌ی جنسیتی کردن اسباب‌بازی‌ها حمایت می‌کند؟
پسربچه‌ای را تصور کنید که در جعبه‌ی اسباب‌بازی‌ها می‌گردد و یک عروسک باربی پیدا و با آن بازی می‌کند. پدرش او را حین بازی با باربی می‌بیند و به او می‌گوید: «هی پسر جان، عروسک را دور بینداز چون یک اسباب‌بازی دخترانه است و برای تو خوب نیست. تو بهتر است با اسباب‌بازی‌های مردانه مثل کامیون یا قطار بازی کنی.» وقتی این پسربچه بزرگ شود به دختران به عنوان شخصیت‌هایی ضعیف و سطحی نگاه می‌کند و این، تربیت درستی نیست.
بازی کردن با کامیون یا عروسک هیچ مشکلی ندارد، بلکه همه چیز درباره‌ی طرز فکر به وجود آمده از طرف بازاریابان اسباب‌بازی و تصور ما از جنسیت است. اسباب‌بازی‌ها برای رشد ذهنی کودکان مهم هستند و خلاقیت و تخیل آن‌ها را پرورش می‌دهند.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل خرید اسباب بازی در رده‌های سنی و دسته‌بندی‌های مختلف
نباید به اسباب‌بازی‌ها برچسب یک جنسیت خاص زد. اسباب‌بازی مدیومی است که برای همه کودکان با هر جنسیتی فرصتی برابر برای توسعه‌ی مهارت‌ها و فهم بهتر جهان به دور از کلیشه‌ها جنسیتی فراهم می‌کند.
مشکل اسباب‌بازی‌های جنسیتی چیست؟
با رشد اقتصاد به سمت مصرف‌گرایی، تولیدکنندگان اسباب‌بازی برای افزایش تقاضا، بازاریابی هدفمندی را آغاز کردند که منجر به طبقه‌بندی جنسیتی اسباب‌بازی‌ها شد.
اسباب‌بازی‌های صورتی دخترانه و آبی پسرانه در نظر گرفته شدند. جنبه‌ی منفی این تفکیک این است که رشد کودکان و توانایی آن‌ها برای یادگیری مهارت‌های جدید که می‌تواند شغل آینده‌ی آن‌ها را تعیین کند، تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. کودک در سنین بسیار پایین شروع به فکر کردن به نابرابری‌های جنسیتی بر اساس طرز فکر رایج در اجتماع می‌کند.
نقش والدین در انتخاب اسباب‌بازی
والدین در بسیاری از جنبه‌های زندگی تأثیر زیادی بر فرزندان دارند. وقتی صحبت از اسباب‌بازی‌ها به میان می‌آید، در اینجا هم والدین سعی می‌کنند فرزندشان را تحت‌تأثیر قرار دهند تا با اسباب‌بازی‌هایی که به نظر آن‌ها مناسب است، بازی کند.
برخی از والدین کودکان خود را شست‌وشوی مغزی می‌دهند تا با اسباب‌بازی‌های منسوب به جنس مخالف بازی نکنند. حتی اگر بچه‌هایشان را در حال بازی با اسباب‌بازی‌های جنس مخالف پیدا کنند، آن‌ها را مسخره و شرمنده می‌کنند.
اوضاع وقتی بدتر می‌شود که خواهر یا برادرها همدیگر را بر سر موضوع ساده‌ی انتخاب اسباب‌بازی مسخره می‌کنند. این اشتباه کودکان نیست. آن‌ها فقط می‌خواهند بدون هیچ گونه طبقه‌بندی جنسیتی با اسباب‌بازی‌های دلخواه خود بازی کنند.
نشانه‌هایی از بهبود به چشم می‌خورد
همه چیز در چند سال گذشته تغییر کرده است. شرکت‌های تولیدکننده به سمت روندهای جدید دور از اسباب‌بازی‌های جنسیتی رفته‌اند. هدف این است که اسباب‌بازی‌ها را بر اساس جنسیت در فروشگاه‌ها برچسب نزنند.
تولیدکنندگان اسباب‌بازی همچنین تغییراتی را در اسباب‌بازی‌های خود ایجاد کرده‌اند تا جنس مخالف را هم جذب کنند. ذهن خردسال کودکان به راحتی تحت‌تأثیر کلیشه‌ها درباره اسباب‌بازی قرار می‌گیرد.
آن‌ها به این سمت سوق داده می‌شوند تا فکر کنند آشپزی و مراقبت، کاری دخترانه است و پسرها باید روی ماشین‌ها یا کارهای سنگین تمرکز کنند. مطالعه سال ۲۰۰۵ توسط «Blackmore & Centers» نشان داد که:
- اسباب‌بازی‌های دخترانه مانند عروسک‌ها بیشتر از اسباب‌بازی‌های پسرانه با ظاهر و جذابیت مرتبط هستند.
- اسباب‌بازی‌های زنانه مهارت‌های خانگی و غذا پختن را تشویق می‌کنند.
- اسباب‌بازی‌های مردانه نشان دهنده‌ی رقابت، خشونت، پرخاشگری و ریسک‌پذیری هستند.
- اسباب‌بازی‌های بدون جنس و مردانه بیشتر از اسباب‌بازی‌های زنانه، مهارت‌های فکری و علمی را توسعه می‌دهند.
- ۸ نکته‌ی مهم که قبل از خرید دوچرخه‌ی کودک باید در نظر بگیرید
رویکرد صحیح درباره اسباب‌بازی با برچسب جنسیتی چیست؟
بچه‌ها باید در انتخاب اسباب‌بازی‌های دلخواه خود آزاد باشند. در اسباب‌بازی بحث جنسیت وجود ندارد. به عنوان مثال، پسری می‌خواهد با فر بازی کند، زیرا ممکن است به آشپزی علاقه‌مند باشد و بخواهد در آینده سرآشپز شود. این چیز دخترانه‌ای نیست.
همین‌طور یک دختر ممکن است علاقه‌مند به بازی با جت جنگنده یا موشک باشد و ممکن است بخواهد در آینده فضانورد شود. اسباب‌بازی جت‌های جنگنده فقط برای پسران نیست.
در جامعه‌ی مدرن، ما اغلب از برابری جنسیتی دفاع می‌کنیم. همه باید فرصت برابر داشته باشند. پس اسباب‌بازی‌ها چرا باید از این قاعده مستثنا باشند؟ نباید به کودکان آموزش داد که بین اسباب‌بازی‌های پسرانه و دخترانه تفکیک بگذارند.
برای کودکان، اسباب‌بازی‌ها وسیله‌ای برای یادگیری هستند. آن‌ها حین بازی با اسباب‌بازی‌ها، حوزه‌های مورد علاقه خود را کشف کرده و مهارت‌های مرتبط با آن را یاد می‌گیرند.
این فرآیند رشد طبیعی است. اگر کودکان بر اساس کلیشه‌های جنسیتی محدود به بازی با اسباب‌بازی‌های انتخابی شوند، دامنه علایق خود را محدود می‌کنند و ممکن است از یادگیری مهارت‌هایی که می‌تواند آینده‌ی تحصیلی آن‌ها را شکل می‌دهد، صرف‌نظر کنند.
تأثیر منفی جنسیتی کردن اسباب‌بازی‌ها
استفاده از اسباب‌بازی‌های جنسیتی می‌تواند تاثیرات منفی روی رشد کودک بگذارد. از مهم‌ترین آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصور اشتباهی را در مورد نقش جنس مخالف ایجاد می‌کند؛ بر اساس این جداسازی کلیشه‌ای جنسیت‌ها، پسران نقش دختران را پرستار و مراقب می‌بینند و دختران نقش پسران را نان‌آور.
- کودکان را از آزمایش ایده‌های جدید باز می‌دارد؛ ذهن آن‌ها به این سمت سوق داده می‌شود که بر ایده‌های مبتنی بر جنسیت خود تمرکز کنند و نسبت به طرف دیگر طیف، ناآگاه بمانند. به کودکان می‌گوید در محدوده مرزهای جنسیت خود بازی کنند. کودکان مجبورند در محدوده‌ی جنسیت خود بمانند و از یادگیری مهارت‌های منسوب به جنس مخالف محروم می‌شوند.
- دامنه‌ی شغلی آینده‌ی آن‌ها را محدود می‌کند؛ اسباب‌بازی‌های کلیشه‌ای باعث می‌شوند بچه‌ها در نقش‌های جنسیتی کلیشه‌ای خود باقی بمانند که مانعی برای یادگیری مهارت‌های منسوب به جنسیت مخالف است و فرصت‌های محتمل آینده را از آن‌ها دریغ می‌کند.
- خلاقیت و نوآوری را از بین می‌برد؛ اسباب‌بازی‌های کلیشه‌ای فرآیند فکر کودکان را با پایبندی به نقش‌های خاص خود محدود می‌کنند و بنابراین خلاقیت و نوآوری را برای انجام کارها از بین می‌برند.
حذف برچسب جنسیت از اسباب‌بازی‌ها چه اثری دارد؟
به صورت کلی حذف برچسب جنسیت از اسباب‌بازی‌ها می‌تواند منجر به دستاوردهای زیر شود:
الهام‌بخش شغل آینده
این کار می‌تواند الهام‌بخش کودکان برای کشف راه‌های شغلی جدید باشد. اسباب‌بازی‌ها به بچه‌ها کمک می‌کنند تا بفهمند در چه مهارت‌هایی بهترین هستند و علاقه‌ی خود را نسبت به این مهارت‌ها توسعه دهند. پسرها می‌توانند به یادگیری آشپزی علاقه‌مند شوند، همان طور که یک دختر می‌تواند اپراتور جرثقیل شود.
نگاه از چشم جنس مخالف
این کار به آن‌ها بعد جدیدی نشان می‌دهد تا بتوانند چیزها را از دیدگاه جنس مخالف ببینند. به عنوان مثال، پسران ممکن است در حین بازی با یک عروسک مهارت مراقبت و پرورش پیدا کنند که به آن‌ها کمک می‌کند در آینده پدر بهتری شوند. دختران می‌توانند مهارت‌های تصور فضایی را با بازی با اسباب‌بازی‌های ساختمانی توسعه دهند.
گسترش دانش و آموزش مهارت‌های جدید
ما هرگز از یادگیری مهارت‌های جدید دست نمی‌کشیم. در حالی که بازی با اسباب‌بازی‌ها می‌تواند مهارت‌های مهم زندگی مانند آشپزی، شستن لباس‌ها، سازمان‌دهی اتاق و غیره را به کودک بیاموزد، می‌تواند برای زندگی دانشگاهی هم بسیار مفید باشد.
ترویج خلاقیت و تفکر خارج از چارچوب
اسباب‌بازی‌ها به کودکان این امکان را می‌دهند که با استفاده از ایده‌ها و تخیل خود خلاقیت بیشتری پیدا کنند. برای مثال، ایجاد ساختاری از اسباب‌بازی‌های ساختمانی یا اسباب‌بازی‌های مربوط به آرایش و لباس پوشاندن عروسک‌ها، خلاقیت را در همه بچه‌ها تقویت می‌کند.
کمک به رشد مغز در روش طبیعی تفکر، تجزیه و تحلیل و استدلال
اسباب‌بازی‌هایی مانند مجموعه وسایل پزشکی، خانه عروسک و خمیر بازی در رشد مغز کودک در سال‌های اولیه بسیار مفید هستند. حذف برچسب اجتماعی از اسباب‌بازی‌ها همچنین می‌تواند منجر به همکاری و همراهی آن‌ها حین بازی شود.
از بین بردن نابرابری جنسیتی
کل بحث در مورد شکاف جنسیتی در جامعه است. می‌توان با اجازه دادن به کودکان برای بازی با اسباب‌بازی‌های دلخواه خود بدون هیچ تبعیضی، تمرین برابری کرد. نکته اصلی این است که اسباب‌بازی‌ها جنسیت ندارند. بنابراین چرا جامعه یا بازار آن را به عنوان اسباب‌بازی‌های جنسیتی خاص برای بازی برچسب‌گذاری کرده است؟
بچه‌ها باید آزاد باشند که با هر اسباب‌بازی‌ای که می‌خواهند، بازی و آن را انتخاب کنند. اسباب‌بازی‌ها به تخیل آن‌ها شکل می‌دهند و نقش مهمی در رشد ذهن، مهارت‌ها و سایر جنبه‌های احساسی آن‌ها دارند.
لطفا نظرات خود را در این زمینه با ما در بخش نظرات به اشتراک بگذارید. شما هم با حذف برچسب جنسیتی از اسباب‌بازی بچه‌ها موافقید؟
مشاهده همه
منبع: munchkinsplanet