ارواح، شیاطین، هیولاها و قاتل‌های خون‌ریز قطعا در نوع خود ترسناک‌اند و فیلم جدید «هالووین به پایان می‌رسد» (Halloween Ends) هم می‌تواند دلیلی بر این ادعا باشد. با این حال، موفقیت فیلم ترسناک جدید دیگر امسال یعنی «لبخند» (Smile) که یک اثر ترسناک روانشناختی است، نشان می‌دهد مردم فقط از قاتل‌هایی که بقیه را تکه تکه می‌کنند یا هیولاها و شیاطین نمی‌ترسند بلکه گاهی ذهنی که می‌تواند به بازی‌شان بگیرد برایشان ترسناک‌تر است. ترس‌هایی که ریشه در روان‌مان دارند امروزه به یکی از اجزای اصلی ژانر ترسناک تبدیل شده و به جرات می‌توان گفت که ترسی که این‌گونه داستان‌ها در مخاطبان ایجاد می‌کنند بسیار بیشتر از ترس ناشی از مواجهه با قاتل‌های زنجیره‌ای و خون‌ریزی‌های بی‌محابا است.
- ۱۵ سریال که علاقه‌مندان به «افسانه‌های فردای DC» باید ببینند
- سریال چیزهای عجیب؛ بهترین اسپین‌آف‌های ممکن
- تحلیل تریلر سریال خاندان اژدها؛ ۱۷ راز مخفی و نکته‌ی داستانی
۱. بازی جرالد (Gerald’s Game)
- کارگردان: مایک فلناگان
- بازیگران: کارلا گوجینو، بروس گرینوود
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۷
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۵ از ۱۰۰
«بازی جرالد» یکی از فیلم‌های بی‌نظیری است که با اقتباس از یکی از رمان‌های استیون کینگ به همین نام ساخته شده است. در این فیلم زن و شوهری برای استراحت به خانه‌ای دورافتاده می‌روند؛ اما جرالد قبل از اینکه بر اثر حمله‌ی قلبی بمیرد همسرش جسی را به تخت می‌بندد و همین امر باعث می‌شود که اتفاقات بد زیادی برای جسی رخ بدهد.
وحشت روانی‌ای که این فیلم در مخاطب به وجود می‌آورد واقعا غیرقابل توصیف است. به‌علاوه مردی هیولا مانند که نصفه‌های شب ناگهان وارد خانه می‌شود و جسی که اصلا نمی‌داند او زاده‌ی تخیلش است یا واقعیت دارد هم بر زیبایی فیلم افزوده است. همین چیزها باعث شده که «بازی جرالد» به یکی از بی‌نظیرترین فیلم‌های ترسناک مینیمالیستی سال‌های اخیر تبدیل شود.
۲. سوسپریا (Suspiria)
- کارگردان: لوکا گوادانینو
- بازیگران: داکوتا جانسون، میا گاث، سیلوی تستود
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۸
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۵ از ۱۰۰
نسخه‌ی بازسازی شده‌ی فیلم کلاسیک ترسناک سوررئالیستی داریو آرجنتو تحت عنوان «سوسپریا» توانست مخاطبان را با نوع جدیدی از ترس آشنا کند. در حالی که داستان «سوسپریا» حول محور فرقه‌ها و جادوگران جریان دارد، فیلم یک گام به عقب برمی‌دارد و به کاوش در روح زخمی کاراکترها می‌پردازد.
به‌علاوه یکی از شخصیت‌های اصلی فیلم که یک روان‌شناس سالخورده‌ی غمگین است بر عمق فیلم افزوده است. در حقیقت تمام سکانس‌های «سوسپریا» دست به دست هم می‌دهند تا وحشت روانشناختی عظیمی را بر روح مخاطب وارد بیاورند.
۳. قدیسه ماد (Saint Maud)
- کارگردان: رز گلس
- بازیگران: مورفید کلارک، لیلی فریزر، جاناتان میلشا
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۹
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
«قدیسه ماد» به روایت داستان یک کاتولیک معتقد می‌پردازد که فکر می‌کند باید هر طور شده به بیمارانش کمک کند. ما در ادامه‌ی فیلم می‌بینیم که اعتقاد بیش از حد او به مسیح باعث می‌شود که او مرز بین خیال و واقعیت را گم کند و دیوانه شود.
البته در این فیلم مخاطب هرگز نمی‌فهمد آنچه که ماد می‌دیده واقعا به او الهام می‌شده و یا فقط تصورات ذهنی‌اش بودند. این فیلم مملو از صحنه‌های وحشتناکی است که عملا در واقعیت غیرممکن هستند، اما ماد به راحتی آن‌ها را در ذهنش تجسم می‌کند.
۴. بابادوک (The Babadook)
- کارگردان: جنیفر کنت
- بازیگران: اسی دیویس، دنیل هنشال، باربارا وست
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۴
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
خیلی قبل از اینکه فیلم «موروثی» بتواند بیماری‌های روانی یک خانواده را به مخاطب نشان دهد، «بابادوک» توانست ذهن بیمار یک مادر را به زیبایی به تصویر بکشد. این فیلم به روایت داستان مادر مجردی می‌پردازد که شوهرش شش سال قبل در یک تصادف رانندگی فوت کرده و او که فردی غمگین است به خاطر فشار کاری و فوبیای پسرش، کم کم واقعیت و خیال را در هم می‌آمیزد و به مادری دیوانه تبدیل می‌شود.
«بابادوک» فیلمی ترسناک است که مصائب مادر شدن را به مخاطب نشان می‌دهد. هر چند این فیلم در روایت داستانش اندکی اغراق کرده و این مشکلات را بسیار بزرگ‌تر از آنچه هستند نشان داده تا بتواند مخاطب خود را بترساند. این ایده که پس از بچه‌دار شدن، زندگی‌تان از این رو به آن رو می‌شود موضوع اصلی این فیلم را تشکیل می‌دهد. در کل فیلم می‌خواهد به ما نشان دهد که شخصیت اصلی داستان چگونه با این مشکلات کنار می‌آید.
۵. جادوگر (The Witch)
- کارگردان: رابرت اگرز
- بازیگران: آتیا تیلور جوی، رالف اینسونف کیت دیکی
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۵
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۸ از ۱۰۰
جادوگر اولین فیلم سینمایی رابرت اگرز است و می‌توان آن را با فیلم ترسناک روان شناختی «برو بیرون» جردن پیل مقایسه کرد. جادوگر به روایت داستان خانواده‌ای عجیب می‌پردازد که پدرشان به دلیل رفتارهای نا به هنجارش از جامعه رانده می‌شود. بنابراین آن‌ها در مزرعه‌ای دورافتاده نزدیک به جنگل مستقر می‌شوند و چندی نمی‌گذرد که اتفاقات عجیبی برای این خانواده رخ می‌دهد.
«جادوگر» فیلمی ترسناک در زیر ژانر روانشناختی است که می‌توان آن را یک درام تاریخی فوق‌العاده هم دانست. درکل مقصر بیشتر اتفاقاتی که برای این خانواده می‌افتد والدین هستند و این فیلم می‌خواهد به مخاطبان نشان دهد که والدین می‌توانند چه تاثیر عمیقی بر روی فرزندانشان داشته باشند.
۶. کشتن گوزن مقدس (The Killing of a Sacred Deer)
- کارگردان: یورگوس لانتیموس
- بازیگران: کالین فارل، نیکول کیدمن، بیل کمپ
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۷
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۷ از ۱۰۰
«کشتن گوزن مقدس» داستان یک جراح ماهر را دنبال می‌کند که با یک جراحی اشتباه خانواده‌اش را در معرض خطر قرار می‌دهد زیرا پسر فردی که در طی جراحی درگذشتته به او می‌گوید یا همه‌ی اعضای خانواده‌اش خواهند مرد یا باید به انتخاب خودش یکی از آن‌ها را بکشد. این فیلم که برگرفته از یک داستان کهن یونانی است فیلمی به شدت تیره و تاریک است که نشان می‌دهد تمام کارهای ما عواقبی دارند.
در واقع کل فیلم مملو از سکانس‌هایی است که بر روی روان مخاطبان تاثیر می‌گذارد. هر چند نفرینی که این خانواده را فراگرفته واقعی است اما کلنجارهای ذهنی پدری که باید یکی از عزیزانش را بکشد مو را به تن مخاطب سیخ می‌کند. چنین وضعیتی باعث می‌شود که مخاطب خودش را به جای پدر خانواده بگذارد و با او همدردی کند.
۷. پلتفرم (The Platform)
- کارگردان: گالدر گازتلو اوروتیا
- بازیگران: ایوان ماساگوئه، آنتونیو سن خوان، ایملیو بائوله کوکا
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۹
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹ از ۱۰۰
پلتفرم فیلمی ترسناک شبیه به «منطقه گرگ و میش» است که به روایت داستانی در یک زندان عمودی می‌پردازد. مردی در یکی از این سلول‌ها از خواب بیدار می‌شود و متوجه می‌شود که دست کم چند ماه آینده را باید در این زندان سپری کند. در نهایت او درمی‌یابد که انسان‌ها تا چه حد می‌توانند پست باشند و برای زنده ماندن دست به هر کار کثیفی بزنند.
درست است که «پلتفرم» فیلمی تخیلی است و ریشه در واقعت ندارد اما به زیبایی تمایلات نفسانی انسان‌ها را به تصویر می‌کشد. این فیلم به خوبی نشان می‌دهد که انسان‌ها ذاتا خودخواه هستند و به چیزی جز خودشان فکر نمی‌کنند. به‌علاوه این فیلم نابرابری‌های اجتماعی را به نحو جالبی به تصویر می‌کشد و به مخاطب نشان می‌دهد که وقتی پای بقا به میان بیاید انسان‌ها چه کارهایی می‌توانند انجام دهند. جنبه‌ی روانشناختی داستان یکی از ویژگی‌هایی است که بر جذابیت آن افزوده و باعث شده که تماشای آن خالی از لطف نباشد.
۸. موروثی (Hereditary)
- کارگردان: آری استر
- بازیگران: گابریل بیرن، تونی کلت، آن داود
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۸
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۰ از ۱۰۰
«موروثی» فیلمی است که به روایت داستانی فوق‌العاده ترسناک می‌پردازد، داستانی که می‌تواند ذهن انسان را به بازی بگیرد و همین امر باعث شده که بتواند به شهرت بالایی دست پیدا کند. این فیلم داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که از مرگ مادربزرگشان غمگین هستند اما چندی نمی‌گذرد که جنون سرتاپای وجودشان را فرامی‌گیرد و هر چقدر که مدت بیشتری از مرگ بزرگ خاندان می‌گذرد آن‌ها بیشتر به زوایای پنهان زندگی او پی می‌برند و درمی‌یابند که اسیر نفرین بزرگی شده‌اند، نفرینی که رهایی از آن کار هر کسی نیست.
درست است که فیلم «موروثی» اندکی با مضامین تخیلی تلفیق شده، اما بیشتر به آسیب‌های روانی‌ای می‌پردازد که خانواده‌ها بر نسل بعدی تحمیل می‌کنند. این فیلم به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه بیماری روانی می‌تواند کل یک خانواده را تحت تاثیر قرار دهد و آن‌ها را یکی پس از دیگری به کام مرگ فروببرد. هر چند در نهایت معلوم نمی‌شود که آیا واقعا این خانواده اسیر شیاطین شده بودند یا صرفا این موضوعات ساخته‌ی ذهنشان بود.
۹. فانوس دریایی (The Lighthouse)
- کارگردان: رابرت اگرز
- بازیگران: رابرت پتینسون، ویلم دفو
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۹
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۰ از ۱۰۰
«فانوس دریایی» دومین فیلم ساخته شده توسط رابرت اگرز است که می‌تواند برای مخاطبان تداعی‌گر فیلم‌های کلاسیک ترسناک باشد. در واقع این فیلم نه تنها سعی کرده که از فیلم‌های قدیمی تقلید کند بلکه می‌خواسته با استفاده از فضای مخوف خود روان مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد. این فیلم به روایت داستان دو نگهبان فانوس دریایی می‌پردازد که گویا یکی از آن‌ها گذشته‌ی تاریکی دارد.
چندی نمی‌گذرد که تنهایی باعث می‌شود آن‌ها دیوانه شوند و رفتار سادیستی را از خود بروز دهند و تصور کنند نفرینی به دنبالشان است. در واقع «فانوس دریایی» در نوع خود داستانی نو دارد و خیلی از موضوعات را از منظری تازه روایت می‌کند. بنابراین به جرات می‌تواند گفت که این فیلم ژانر ترسناک را به چالش کشیده و آن را به نقطه‌ی جدیدی رسانده است.
۱۰. برو بیرون (Get Out)
- کارگردان: جوردن پیل
- بازیگران: دنیل کالویا، الیسون ویلیامز، استیون روت
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۷
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
قطعا «برو بیرون» فیلمی بود که راه را برای سایر فیلم‌های ترسناک روان شناختی هموار کرد آن هم بعد از سالیان متمادی‌ای که فیلم‌های ترسناک ساخته شده در مورد ارواح و هیولاها در سینماها حکمروایی می‌کردند. فیلم «برو بیرون» به روایت داستان پسر سیاه پوستی می‌پردازد که برای ملاقات با والدین دوست دختر سفید پوستش راهی عمارت آن‌ها می‌شود.
اگرچه در ابتدا چندان از شرایط موجود خوشش نمی‌آید اما آن‌ها در کل انسان‌های بی‌آزاری به نظر می‌رسند. اما چندی نمی‌گذرد که این منطقه‌ی روستایی واقع در حومه‌ی شهر برای او به جهنمی تبدیل می‌شود و خانواده‌ی دوست دخترش آن رویشان را نشان می‌دهند. در حقیقت این فیلم نه تنها مضامینی همچون نژادپرستی را مورد مذمت قرار داده بلکه از آن‌ها برای روایت داستانی ترسناک استفاده کرده است.
بنابراین نمی‌توان آن را یک فیلم اسلشر دانست زیرا در آن قاتل یا قاتلین همه‌ی مردم از هر رنگ و نژادی را هدف قرار نمی‌دهند بلکه فقط به شکار سیاه پوستان می‌پردازند. در واقع این فیلم پست‌ترین نوع نژادپرستی را به نمایش می‌گذارد که در آن گروهی از سفیدپوستان به خودشان اجازه می‌دهند با نژادی دیگر هر طور که می‌خواهند رفتار کنند. بنابراین فیلم «برو بیرون» می‌خواهد به مخاطبان نشان دهد که نژادپرستی به هر صورتی که باشد کار پسندیده‌ای نیست.
منبع: screenrant