بعضی از زنان به‌دلیل ترس از درد زایمان ترجیح می‌دهند که از طریق سزارین نوزاد خود را به دنیا بیاورند. اگرچه سزارین انتخاب ساده‌تری به نظر می‌رسد، اما دوره‌ی نقاهت طولانی‌تر و عوارض بیشتری دارد. به همین دلیل، بیشتر پزشکان طرفدار زایمان طبیعی هستند. اگر پزشک زایمان طبیعی را به شما پیشنهاد داده است اما درباره‌ی آن نگران هستید، باید بدانید که کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانید برای داشتن زایمان طبیعی خوب انجام دهید. برای آشنایی با این راهکارها، توصیه می‌کنیم مقاله‌ی امروز دیجی‌کالا مگ را تا انتها بخوانید.
- سردرد بعد از زایمان؛ شایع‌ترین دلایل و بهترین راه‌های درمان و پیشگیری
زایمان طبیعی خوب است یا سزارین؟
زایمان طبیعی که اغلب بین هفته‌های ۳۷ تا ۴۲ بارداری از طریق واژن انجام می‌شود، رایج‌ترین روش زایمان است. در طول زایمان طبیعی، رحم منقبض می‌شود و با باز شدن دهانه رحم زایمان طبیعی انجام شده و نوزاد از طریق واژن یا کانال زایمان به بیرون رانده می‌شود.
بیشتر پزشکان زایمان طبیعی را ترجیح می‌دهند، چون معمولاً برای مادر و جنین ایمن‌تر است، دوره‌ی نقاهت کوتاه‌تری دارد و شیردهی بعد از آن راحت‌تر است. با این حال، این نوع زایمان هم ممکن است عوارضی داشته باشد که عبارتند از:
- طولانی شدن زایمان یا عدم پیشرفت آن: این مشکل زمانی رخ می‌دهد که روند زایمان کُند باشد یا متوقف شود و دهانه‌ی رحم باز نشود. در این شرایط، ممکن است پزشک برای تحریک انقباضات و پیشرفت زایمان به شما اکسی توسین بدهد.
- نامنظم بودن ضربان قلب جنین: فشرده شدن سر یا بند ناف جنین باعث کاهش ضربان قلب او می‌شود.
- خونریزی: این خونریزی که در حین زایمان یا پس از آن اتفاق می‌افتد، شدید بوده و زندگی مادر را به خطر می‌اندازد. گاهی اوقات، فرد تا چند ساعت پس از زایمان خونریزی نمی‌کند (خونریزی پس از زایمان).
- پارگی واژن: این پارگی‌ها در هنگام زایمان در بافت اطراف واژن و رکتوم (راست روده) ایجاد می‌شوند.
- ترومبوز ورید عمقی: لخته‌های خونی هستند که اندکی پس از زایمان در پاها یا لگن ایجاد می‌شوند.
- پره‌اکلامپسی پس از زایمان: ممکن است در زنی که به‌تازگی زایمان کرده است، فشار خون بیش از حد بالا برود.
زایمان طبیعی برای چه کسانی مناسب نیست؟
در شرایط زیر ممکن است پزشک زایمان سزارین را توصیه کند:
- جنین در وضعیت بریچ قرار داشته باشد، یعنی پاها و پشت جنین به سمت واژن مادر و سر او نزدیک سینه‌ی مادر باشد.
- جفت سرراهی داشته باشید یا در جفت مشکلی وجود داشته باشد.
- به یک بیماری مزمن، عفونت درمان‌نشده یا ضایعات باز و فعال تبخال تناسلی مبتلا باشید.
چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟!
بدن می‌تواند به‌طور طبیعی خود را برای زایمان آماده کند، با این حال رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند که استرس کمتر و زایمان راحت‌تری داشته باشید:
۱. درباره‌ی زایمان طبیعی اطلاعات کسب کنید
کسب اطلاعات درباره‌ی دوران بارداری و زایمان برای تصمیم‌گیری آگاهانه ضروری است. اکثر کارشناسان توصیه می‌کنند که در کلاس‌های آمادگی زایمان که توسط ماماهای باتجربه تدریس می‌شوند، شرکت کنید. این کلاس‌ها می‌توانند به بسیاری از سؤالات شما در مورد اتفاقات حین زایمان پاسخ بدهند.
معمولاً در کلاس‌های آمادگی زایمان درباره‌ی تغییرات فیزیولوژیکی بدن در دوران بارداری، تغذیه‌ی مناسب، تمرینات ورزشی مخصوص دوران بارداری، مراحل مختلف زایمان، راه‌های کنترل درد زایمان، علائم خطری که باید در دوران بارداری به آنها توجه کنید و موارد دیگر صحبت می‌شود. هدف از شرکت در این کلاس‌ها باید یادگیری اصول اولیه‌ی زایمان باشد. آگاهی از روند زایمان و مداخلاتی که ممکن است در حین انجام آن مشاهده کنید، به بهبود تجربه‌ی شما از فرآیند زایمان کمک می‌کند.
اگر می‌خواهید در مورد موضوع خاصی اطلاعات بیشتری داشته باشید، به جای اینکه در اینترنت به‌دنبال پاسخ سؤال خود باشید، با پزشک یا ماما مشورت کنید. هر بار که نزد پزشک یا ماما می‌روید، درباره‌ی ترس‌ها و نگرانی‌های خود با او صحبت کنید. ابتدا از موضوعاتی شروع کنید که برایتان مهم‌تر هستند. این کار استرس شما را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
۲. پزشک یا مامای خود را با دقت انتخاب کنید
زایمان تجربه‌ی مهمی است که می‌تواند با پیچیدگی‌ها و احساسات مختلفی همراه باشد. برای داشتن زایمان طبیعی خوب باید مطمئن باشید که این کار توسط افراد باتجربه و ماهر و در جایی انجام می‌شود که در آن احساس راحتی دارید. در حقیقت، تحقیقات نشان داده‌اند که جایی که یک زن در آنجا زایمان می‌کند، در مقایسه با وضعیت سلامتی او (مانند سن یا سابقه‌ی ابتلا به بیماری‌های مختلف مثل دیابت) تأثیر بیشتری بر نتیجه‌ی زایمان دارد. از این‌رو، لازم است که برای پیدا کردن پزشک یا مامای مناسب وقت بگذارید و گزینه‌های مختلف را بررسی کنید.
۳. با مشورت پزشک یا ماما، هر روز ورزش کنید
ورزش روزانه به شما کمک می‌کند که در طول بارداری و زایمان احساس بهتری داشته باشید. به گفته‌ی متخصصان، ورزش باعث می‌شود بهتر بخوابید، اضطراب کمتری داشته باشید و در طول بارداری وزن کمتری اضافه کنید. به‌علاوه، ورزش با افزایش انعطاف‌پذیری عضلات به شما در تحمل درد زایمان کمک می‌کند.
پیاده‌روی یکی از بهترین ورزش‌ها برای زنان باردار است. ۳۰ دقیقه پیاده‌روی در روز به شما کمک می‌کند که بدن‌تان را خوش‌فرم کنید و استرس خود را از بین ببرید. به‌علاوه، تحقیقات جدید نشان داده‌اند که پیاده‌روی منظم در دوران بارداری خطر عوارضی مانند دیابت بارداری، پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری)، تولد نوزاد کم‌وزن، ماکروزومی (تولد نوزاد با وزن بیش از ۴۵۰۰ گرم)، افت قند خون و ناهنجاری‌های مادرزادی را کاهش می‌دهد.
یک مطالعه نشان داد که فعالیت هوازی منظم می‌تواند از زمان زایمان تقریباً به میزان یک ساعت بکاهد. همچنین افرادی که در دوران بارداری به‌طور منظم ورزش می‌کنند، کمتر از سایر زنان برای زایمان از بی‌حسی اپیدورال استفاده می‌کنند.
یوگا فعالیت دیگری است که انجام آن در دوران بارداری ضروری نیست، اما می‌تواند به انعطاف‌پذیری و آرامش شما کمک کند که این امر به داشتن یک زایمان طبیعی خوب منجر می‌شود.
- مسمومیت بارداری یا پره‌اکلامپسی چیست؟ (از علائم و دلایل تا عوارض و درمان)
۴. به‌اندازه‌ی کافی بخوابید
خواب کافی در دوران بارداری، به‌خصوص سه‌ی ماهه‌ی سوم، باعث می‌شود از زایمان خود تجربه‌ی خوبی داشته باشید. بنابراین، سعی کنید شب‌ها به‌اندازه‌ی کافی بخوابید و در طول روز استراحت کنید.
۵. تغذیه‌ی سالم داشته باشید
سوخت‌رسانی به بدن با خوردن غذاهای سالم، راهکار هوشمندانه‌ی دیگری است که باید برای داشتن زایمان طبیعی خوب اتخاذ کنید. همان‌طور که به پایان بارداری خود نزدیک می‌شوید، مصرف غذاهای مغذی مثل گوشت بدون چربی، حبوبات، آجیل، سبزیجات و غلات کامل را افزایش دهید.
۶. ذهن خود را آماده کنید
بر اساس تحقیقات، مدیتیشن ذهن‌آگاهی به مادرانی که برای اولین بار باردار می‌شوند در کنترل ترس و کاهش علائم افسردگی قبل و پس از زایمان کمک می‌کند. مدیتیشن ذهن شما را آرام می‌کند و به آن فرصت استراحت می‌دهد. برای بهره‌مندی از فواید مدیتیشن لازم نیست برای انجام آن ساعت‌ها وقت بگذارید. با پنج دقیقه در روز شروع کنید و اگر از انجام آن لذت بردید و وقت داشتید، مدت زمان آن را به‌تدریج افزایش دهید.
۷. استرس‌تان را کاهش دهید
استرس مادر با زایمان زودرس و تولد نوزاد کم‌وزن مرتبط است. مدیریت استرس در طول بارداری به شما کمک می‌کند که سالم بمانید و از زایمان خود تجربه‌ی بهتری داشته باشید. سعی کنید از موقعیت‌های منفی که باعث ناراحتی شما می‌شوند دوری کنید و با افرادی که با آنها صمیمی هستید ارتباط داشته باشید. همچنین می‌توانید برای حفظ آرامش و مثبت‌اندیشی خود مدیتیشن یا یوگا را امتحان کنید. ممکن است نتوانید به‌طور کامل استرس را از بین ببرید، اما باید مطمئن باشید که به روش درستی با آن برخورد می‌کنید.
۸. خیلی روی راهکاری که برای سایر مادران مفید است، تمرکز نکنید
ممکن است دوست شما خوردن بعضی از غذاها یا استفاده از طب سوزنی را برای داشتن زایمان طبیعی خوب ضروری بداند. شنیدن تجربیات سایر مادران نباید این حس را در شما ایجاد کند که اگر راهکارهای پیشنهادی آنها را انجام ندهید، در فرآیند زایمان دچار مشکل می‌شوید. قبل از اینکه راهکارهای پیشنهادی دیگران را امتحان کنید، با ماما یا پزشک خود مشورت کنید.
۹. یک برنامه‌ی اولیه و منعطف برای زایمان تهیه کنید
ترسیم نحوه‌ی انجام زایمان به شما کمک می‌کند که هنگام تولد فرزندتان احساس اطمینان بیشتری داشته باشید. برای مثال، می‌توانید مشخص کنید که آیا به استفاده از دارو برای کنترل درد یا شیر دادن به نوزادتان بلافاصله پس از زایمان تمایل دارید یا خیر.
برنامه‌ی شما باید ساده باشد و هنگام تنظیم آن این انتظار را داشته باشید که ممکن است همه چیز طبق آن پیش نرود. خودتان را برای تغییر برنامه در حین زایمان آماده کنید. شما نمی‌دانید که با چه سرعتی زایمان خواهید کرد یا انقباضات رحم روی شما چه تأثیری خواهند گذاشت.
پزشک یا ماما می‌تواند به شما در پیدا کردن اولویت‌هایی که باید در برنامه‌ی خود بگنجانید، کمک کند. بنابراین، حتماً با نزدیک شدن به زمان زایمان، برنامه‌ی خود را با او در میان بگذارید.
- هرآنچه از مراقبت‌های پس از زایمان باید بدانید
کلام پایانی
زایمان یک رویداد هیجان‌انگیز است که هر زنی می‌تواند از آن تجربه‌ی منحصر به‌فردی داشته باشد. زایمان طبیعی رایج‌ترین روشی است که پزشکان برای تولد نوزاد توصیه می‌کنند. برای داشتن زایمان طبیعی خوب باید در مورد آن اطلاعات کسب کنید. همچنین در دوران بارداری ورزش کنید، رژیم غذایی سالم داشته باشید و به‌اندازه‌ی کافی بخوابید. اگر درباره‌ی روند زایمان سؤال یا نگرانی خاصی داشتید، آن را با پزشک یا ماما در میان بگذارید. صحبت کردن با آنها می‌تواند به شما در آماده شدن برای زایمان کمک کند.
منابع: healthline, whattoexpect, my.clevelandclinic