قرص زینک یکی از مکمل‌های پرکاربرد و محبوب در میان افرادی است که به سلامتی و تقویت سیستم ایمنی بدن خود اهمیت زیادی می‌دهند. زینک یا همان روی از فراوان‌ترین مواد معدنی موجود در بدن انسان به شمار می‌آید و تقریبا در تمام فرآیندهای طبیعی آن نقش مهمی را ایفا می‌کند. با توجه به تاثیرات مثبتی که این ماده‌ی معدنی می‌تواند روی بدن شما داشته باشد دانستن بهترین زمان مصرف قرص زینک برای افزایش اثربخشی و میزان جذب آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در نتیجه، در این مطلب از دیجی‌کالا مگ به بررسی بهترین زمان خوردن مکمل روی و نکات مربوط به استفاده از آن می‌پردازیم. پس با ما همراه باشید.
زینک چیست؟
زینک (Zinc) یا همان روی یک ماده‌ی معدنی فراوان و ضروری در بدن است که در بسیاری از فرآیندهای جسمانی ما مانند عملکرد سیستم ایمنی بدن، سلامت پوست و مو و بهبود بینایی نقش مهمی را ایفا می‌کند. نکته‌ی بسیار مهمی که درباره‌ی زینک وجود دارد غیرقابل ذخیره بودن این ماده است؛ این یعنی بدن انسان توانایی ذخیره و تولید روی را ندارد و شما باید حتما در رژیم غذایی خود منبع ثابتی را برای تامین و دریافت زینک داشته باشید. کاهش اشتها، اختلال در خواب، کاهش رشد بدنی، ، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، ریزش مو، آسیب پوست و مو، اسهال و بی‌حالی همگی از علائم و خطرات کمبود زینک هستند.
گوشت گاو، مرغ، تخم کدو تنبل، غلات صبحانه و غذاهای دریایی همگی حاوی روی هستند؛ اما باید در نظر داشته باشید که این ماده‌ی مغذی از غذاهای حیوانی بیشتر و بهتر از غذاهای گیاهی جذب بدن می‌شود چرا که فیتات‌های درون گیاهان میزان جذب زینک را کاهش می‌دهند. با دانستن این موضوع می‌توانیم نتیجه بگیریم که افراد گیاهخوار یا کسانیکه به خوردن فرآورده‌های حیوانی مانند گوشت و مرغ علاقه‌مند نیستند بیشتر از سایر مردم در معرض مواجهه با کمبود زینک قرار می‌گیرند و باید به سراغ مصرف مکمل این ماده‌ی معدنی و خرید کپسول زینک پلاس بروند.
انواع قرص زینک چه هستند؟
اگر به استفاده از قرص زینک نیاز داشته باشید احتمالا پس از مراجعه به فروشگاه یا داروخانه برای خرید آن متوجه می‌شوید که انواع مختلفی از این ماده‌ی معدنی وجود دارد.
- زینک گلوکونات: زینک گلوکونات پرطرفدارترین و رایج‌ترین نوع ماده‌ی معدنی زینک است که بیشتر برای بهبود سرماخوردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد و شما می‌توانید داروهای حاوی آن را بدون نیاز به نسخه‌ی پزشک تهیه کنید.
- زینک استات: درست مانند زینک گلوکونات این نوع از زینک هم برای کاهش علائم سرماخوردگی و تسریع بهبودی آن به داروهای مخصوص درمان این بیماری اضافه می‌شود.
- زینک سولفات: این نوع زینک علاوه بر جلوگیری از کمبود روی بدن، در کمک به کاهش آکنه‌ی پوستی هم کاربرد دارد.
- زینک پیکولینات: زینک پیکولینات یکی دیگر از انواع مکمل‌های روی است که به دلیل جذب راحت و سریع طرفداران زیادی دارد.
- زینک اوروات: زینک اوروات شکل دیگری از مکمل‌های روی به شمار می‌آید که به ترکیبی با نام اسید اوروتیک متصل شده است. این مکمل به دلیل کمک به حفظ سلامت مو و ناخن در کنار بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن طرفداران زیادی دارد.
- زینک سیترات: این نوع مکمل زینک هم مانند زینک پیکولینات خیلی سریع و راحت جذب بدن می‌شود اما طعم تلخ و تقریبا بدی دارد.
مشاهده همه
در طول روز باید چه مقدار زینک مصرف کنیم؟
اینکه شما باید در طول روز چه مقدار زینک مصرف کنید به رژیم غذایی و میزان زینکی که از طریق آن دریافت می‌کنید بستگی دارد. علاوه بر این هر نوع مکملی حاوی مقادیر مختلفی از عنصر روی است؛ این یعنی شما باید پیش از خوردن قرص زینک از میزان روی درون آن مطلع باشید تا با عوارض جانبی ناشی از زیاده‌روی در مصرف این ماده‌ی معدنی روبرو نشوید. در حالت کلی، متخصصان توصیه می‌کنند که مکمل زینک را طبق مقادیر زیر استفاده نمایید.
- نوزادان ۱ تا ۶ ماهه: ۲ میلی‌گرم
- نوزادان ۷ تا ۱۲ ماهه: ۳ میلی‌گرم
- خردسالان ۱ تا ۳ ساله: ۳ میلی‌گرم
- کودکان ۴ تا ۸ ساله: ۴ میلی‌گرم
- کودکان ۹ تا ۱۳ ساله: ۶ میلی‌گرم
- نوجوانان دختر ۱۴ تا ۱۸ ساله: ۹ میلی‌گرم
- نوجوانان پسر ۱۴ تا ۱۸ ساله: ۱۱ میلی‌گرم
- زنان بالغ بالای ۱۹ سال: ۸ میلی‌گرم
- مردان بالغ بالای ۱۹ سال: ۱۱ میلی‌گرم
- زنان بالغ در دوران بارداری: ۱۳ میلی‌گرم
- زنان بالغ در دوران شیردهی: ۱۲ میلی‌گرم
زینک مورد نیاز بدن نوزادان و کودکان به سن و وضعیت جسمانی آن‌ها بستگی دارد؛ بنابراین بهتر است برای مصرف آن‌ها با یک پزشک متخصص مشورت کنید. اگر دوز زینک روزانه‌ی خود را فراموش کردید در اسرع وقت آن را مصرف کنید. با این حال در صورت نزدیک بودن دوز بعدی، دوز فراموش شده را کلا رها کنید و طبق برنامه مصرف زینک را ادامه دهید. اگر مصرف مکمل‌های روی را برای یک یا چند روز فراموش کردید، جای نگرانی نیست، زیرا کمی طول می‌کشد تا بدن شما به‌طور جدی با کمبود زینک مواجهه شود.
بهترین زمان مصرف قرص زینک برای آقایان و بانوان
حال که به خوبی متوجه شدید بدنتان در طول شبانه روز به چه مقدار عنصر روی نیاز دارد باید بدانید که بهترین زمان مصرف قرص زینک برای مردان و زنان چه موقعی است. بسیاری از افراد معتقدند که خوردن مکمل‌های زینک زمان دقیقی ندارد و فقط کافی است تا یادتان باشد که حتما آن‌ها را مصرف کنید. اما متخصصان بر این باورند که بهترین زمان مصرف قرص زینک ۱ ساعت پیش از خوردن غذا یا ۲ ساعت پس از آن است. با این روش برنامه‌ریزی مواد مغذی درون وعده‌های غذایی شما مانع جذب عنصر روی درون مکمل نمی‌شوند.
بهترین زمان مصرف قرص زینک پاور و زینک پلاس
زینک پاور و زینک پلاس دو مدل از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین مکمل‌های روی موجود در بازار هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش ریزش موی ناشی از کمبود این عنصر، افزایش استحکام ناخن‌ها و ضخامت تار موها، افزایش اشتها و تسریع بهبود زخم کمک می‌کنند. این دو مکمل را باید حداقل ۱ ساعت پیش از غذا یا ۲ ساعت پس از آن مصرف کنید تا بتوانند بیشترین میزان اثرگذاری و جذب را داشته باشند. اگر به بیماریها یا مشکلات مربوط به سیستم گوارشی و معده مبتلا هستید بهتر است پیش از تهیه‌ی این مکمل‌ها با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
قرص زینک با چه داروها و مکمل‌هایی تداخل دارد؟
درست مانند هر دارو و مکمل دیگری قرص زینک هم می‌تواند با یک سری از ترکیبات تداخل داشته باشد. داشتن یک برنامه‌ی مشخص برای بهترین زمان مصرف قرص زینک می‌تواند از بروز تداخلات دارویی زیر جلوگیری کند.
- زینک و آنتی بیوتیک‌های کینولون: مصرف مکمل زینک به همراه آنتی بیوتیک‌های کینولون می‌تواند باعث کاهش میزان تاثیرگذاری و جذب آن‌ها شود. برای جلوگیری از بروز این تداخل، آنتی بیوتیک‌ها را حداقل ۲ ساعت قبل از مکمل‌های روی یا ۴ الی ۶ ساعت بعد از آن‌ها مصرف کنید.
- زینک و آنتی بیوتیک‌های تتراسایکلین: مکمل روی می‌تواند میزان تاثیرگذاری و جذب تتراسایکلین در بدن را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل، تتراسایکلین ها را ۲ ساعت قبل از مکمل‌های روی یا ۴ الی ۶ ساعت پس از آن‌ها مصرف کنید.
- زینک و داروی سیس پلاتین: سیس پلاتین نوعی داروی مخصوص شیمی درمانی است که برای درمان سرطان‌های مختلف استفاده می‌شود. مصرف مکمل زینک با سیس پلاتین می‌تواند اثرگذاری این دارو را به طور کامل غیرفعال کند.
- زینک و پنی سیلامین: پنی سیلامین دارویی است که برای کنترل بیماری روماتیسم مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف مکمل زینک و پنی سیلامین با یکدیگر میزان اثرگذاری این دارو را کاهش می‌دهد؛ بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که مکمل زینک را با فاصله‌ی ۲ ساعته از زمان مصرف این دارو بخورید.
- زینک و سفالکسین: سفالکسین نوعی آنتی بیوتیک است که برای درمان عفونت‌های باکتریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مکمل زینک می‌تواند تاثیرگذاری آن را کم کند. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از تداخل آن‌ها زینک را ۳ ساعت پس از داروی سفالکسین مصرف کنید.
- زینک و داروهای مخصوص درمان HIV/AIDS: مصرف مکمل روی به همراه داروهای مخصوص درمان بیماری‌های ایدز و اچ‌آی‌وی می‌تواند تاثیرگذاری آن‌ها را مختل کند و کاهش دهد. بنابراین پیش از شروع مصرف قرص زینک با پزشک خود مشورت کنید.
فواید مصرف قرص زینک چیست؟
دانستن بهترین زمان مصرف قرص زینک و خوردن مرتب آن باعث افزایش اثرگذاری این مکمل و بهبود بسیاری از مشکلات و اختلالات جسمانی، از جمله موارد زیر، می‌شود.
- کمک به درمان بیماری‌های پوستی مانند آکنه و آکرودرماتیت انتروپاتیک
- کمک به درمان اختلالات روانی مهمی چون بیش فعالی و افسردگی
- کاهش التهاب و اضطراب اکسیداتیو و پیشگیری از بیماری‌های قلبی
- کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن و تسریع بهبودی بیماریها
- کمک به افزایش رشد نوزادان، کودکان و نوجوانان
- کمک به درمان بیماری‌های چشمی و بهبود بینایی
- کمک به حفظ سلامت مو و ناخن
عوارض مصرف قرص زینک چیست؟
در صورت توجه به بهترین زمان مصرف قرص زینک و دستورالعمل‌های مخصوص استفاده از آن شما می‌توانید سلامتی جسمانی خود را از جهات مختلف بهبود ببخشید. با این حال خوردن مکمل این ماده‌ی معدنی می‌تواند با عوارض جانبی متعددی همراه باشد که در زیر آن‌ها را به شما معرفی کرده‌ایم.
- مکمل‌های زینک معمولا به خوبی جذب بدن می‌شوند و هیچ مشکلی را برای فرد به وجود نمی‌آورند اما برخی افراد که وضعیت جسمانی حساسی دارند ممکن است با عوارض جانبی نامطلوبی چون حالت تهوع، استفراغ، اسهال و معده درد روبرو شوند.
- شما نباید در طول روز بیش از ۴۰ میلی‌گرم از مکمل روی را مصرف کنید در غیر این صورت با علائم بیماری آنفولانزا مانند تب، سرفه، سردرد و خستگی مواجهه خواهید شد که باید به عنوان زنگ خطر جدی در نظر گرفته شوند.
- مطالعات نشان داده‌اند که زیاده‌روی در مصرف مکمل روی می‌تواند باعث کاهش جذب مس و کمبود این عنصر در بدن شود.
- مکمل‌های روی با جذب یک سری از آنتی‌بیوتیک‌های خاص چون کینولون‌ها تداخل دارند و در صورت مصرف همزمان، اثربخشی آن‌ها را کاهش می‌دهند.
- به یاد داشته باشید که خوردن تنها ۱۰ الی ۳۰ گرم از عنصر روی می‌تواند باعث مرگ انسان شود؛ به همین دلیل خیلی مهم است که هرگز در مصرف مکمل‌های این ماده‌ی معدنی زیاده‌روی نکنید.
سخن پایانی
زینک یک ماده‌ی معدنی بسیار مهم و ضروری برای بدن است و به همین دلیل شما همواره باید مراقب میزان روی مصرفی خود باشید. برنامه‌ریزی برای بهترین زمان مصرف قرص زینک می‌تواند به شما کمک کند تا با افزایش میزان تاثیرگذاری این مکمل وضعیت عملکرد بسیاری از فرآیندهای بدنی خود را بهبود ببخشید. در کنار این موضوع، به یاد داشته باشید که کلید حفظ سلامتی تعادل در مصرف مکمل‌ها و داشتن یک رژیم غذایی مناسب است.
منابع: Healthline ,WebDM