ژانر وحشت را میتوان به زیر ژانرهای متنوعی تقسیمبندی کرد؛ از زیرژانر ماوراءالطبیعه و روانشناختی گرفته تا زیرژانر بیولوژیکی (زامبیمحور). اما بدون شک محبوبترین این زیرژانرها، اسلشر است. در مرکز هر فیلم اسلشر یک قاتل بیرحم وجود دارد. فرقی نمیکند کشتارهای وحشیانهاش را با چاقو انجام دهد یا اره برقی در هر صورت باعث میشود برای لحظاتی روی صندلیهایمان میخکوب شویم و از وحشت به سختی نفس بکشیم. بسیاری از این شرورها به شخصیتهای کلاسیکی تبدیل شدند و حالا مردم فقط و فقط برای دیدن آنها و نقشههای پلیدشان به سالنهای سینما میروند. زیر ژانر اسلشر با همین خونریزیها و کشتارهای بیرحمانه و محیرالعقول تا این اندازه محبوب شده. زیرژانری که کار خودش را با چند فیلم مستقل آغاز کرد، به فرنچایزهای چند میلیون دلاری تبدیل شد و در نهایت حساب دنبالهها و ریبوتهایش از دست مخاطبان خارج شد. این شما و این ۱۲ فیلم پرفروش اسلشر در تاریخ سینما.
- نگاهی به ۵ زیرژانر اصلی ژانر وحشت؛ از گوتیک تا اسلشر
- ۱۲ فیلم ترسناک اسلشری برتر که مو بر تنتان سیخ میکنند
- ۱۲- هالووین به پایان میرسد (Halloween Ends)
- ۱۱- کشتار با اره برقی در تگزاس (The Texas Chainsaw Massacre)
- ۱۰- فردی علیه جیسون (Freddy vs Jason)
- ۹- کابوس در خیابان الم (A Nightmare on Elm Street)
- ۸- میدانم تابستان گذشته چه کردی (I Know What You Did Last Summer)
- ۷- هالووین میکشد (Halloween Kills)
- ۶- جیغ (Scream)
- ۵- جیغ ۶ (Scream VI)
- ۴- جیغ ۳ (Scream 3)
- ۳- جیغ ۲ (Scream 2)
- ۲- جیغ (Scream)
- ۱- هالووین (Halloween)
۱۲- هالووین به پایان میرسد (Halloween Ends)
- سال انتشار: ۲۰۲۲
- کارگردان: دیوید گوردون گرین
- بازیگران: جیمی لی کرتیس، نیک کسل، اندی ماتیچاک، ویل پاتون، کایل ریچاردز
- امتیاز IMDb فیلم: ۵ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۴۰ از ۱۰۰
«هالووین» به لطف شرور نقابدارش مایکل مایرز یکی از محبوبترین فرنچایزهای اسلشر است. تعداد فیلمهای این فرنچایز به اندازهای زیاد است که پیگیری همهی آنها دشوار است اما سال ۲۰۱۸ «هالووین» (Halloween) ظهور کرد که به نوعی دنبالهی مستقیمی بر «هالووین» اصلی محصول سال ۱۹۷۸ بود و ربطی به سایر قسمتهای این مجموعه نداشت. این فیلم آغازگر یک سهگانهی ریبوت بود که در نهایت سال ۲۰۲۲ با «هالووین به پایان میرسد» به کار خودش پایان داد و فعلا گفته میشود این فرنچایز محبوب هم برای همیشه تمام شده است. همهی این موارد دست به دست هم داد تا کنجکاوی مخاطبان برای تماشای آن در سالنهای سینما بیشتر شود.
«هالووین به پایان میرسد» را نمیتوان فیلمی با محوریت مایکل مایرز دانست و متاسفانه نتوانست آن طور که باید و شاید نظر مخاطبان و منتقدان را به خودش جلب کند اما با فروش جهانی ۱۰۵ میلیون دلاری یکی از پرفروشهای زیر ژانر اسلشر لقب گرفت.
۱۱- کشتار با اره برقی در تگزاس (The Texas Chainsaw Massacre)
- سال انتشار: ۲۰۰۳
- کارگردان: مارکوس نیسپل
- بازیگران: جسیکا بیل، اریک بالفور، جاناتان توکر، اریکا لیرسن
- امتیاز IMDb فیلم: ۶.۲ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۳۷ از ۱۰۰
«کشتار با اره برقی در تگزاس» یکی دیگر از فرنچایزهای اسلشر محبوب با یک قاتل نقابدار دیوانه است اما صورت چرمی با سایر همتایان وحشیاش یک تفاوت اساسی دارد؛ انتخاب اره برقی به عنوان سلاح نمادینی برای به راه انداختن حمام خون. فیلم اول این فرنچایز یعنی «کشتار با اره برقی در تگزاس» محصول سال ۱۹۷۴ یکی از مطرحترین فیلمهای اسلشر تمام دوران است و بیراه نیست اگر ادعا کنیم بر تمام آثار اسلشر سالهای بعد تاثیر بسزایی گذاشت. بازسازی این فیلم ترسناک کلاسیک سال ۲۰۰۳ راهی سینماها شد. تفسیر مدرن صورت چرمی در باکس آفیس عملکرد خوبی داشت و در نهایت موفق ۱۰۷ میلیون دلار در سراسر دنیا بفروشد.
۱۰- فردی علیه جیسون (Freddy vs Jason)
- سال انتشار: ۲۰۰۳
- کارگردان: رانی یو
- بازیگران: رابرت انگولد، مونیکا کینا، کلی رولند، جیسون ریتر
- امتیاز IMDb فیلم: ۵.۷ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۴۲ از ۱۰۰
هالیوود عاشق قرار دادن شخصیتهای کلاسیک نمادین مقابل یکدیگر است؛ «بتمن علیه سوپرمن» (Batman vs Superman) و «کینگ کونگ علیه گودزیلا» (King Kong vs Godzilla) تنها گوشه ای از این تقابلها است. «فردی علیه جیسون» برای طرفداران ژانر ترسناک به منزلهی هدیهای بود که سالها بیصبرانه در انتظارش بودند، رقابت نفسگیر و خون باری میان دو شرور اسلشر ماوراءالطبیعه. در یک طرف فردی کروگر «کابوس در خیابان الم» با کلاه لبهدار قهوهای، پیراهن راه راه و دستکش تیغدار نمادینش را داشتیم و در سمت دیگر جیسون ورهیز «جمعه سیزدهم» (Friday the 13th) با قمه و نقاب معروفش خودنمایی میکرد.
مخاطبان با اشتیاق فراوانی به سالنهای سینما سرازیر شدند تا بفهمند برندهی رقابت نفسگیر میان دو غول زیر ژانر اسلشر چه کسی است و این گونه بود که «فردی علیه جیسون» موفق شد در سراسر دنیا ۱۱۶ میلیون دلار بفروشد. البته برندهی این رقابت در پایان مبهم باقی ماند و راه را برای ساخت دنبالههای سینمایی دیگر باز گذاشت.
۹- کابوس در خیابان الم (A Nightmare on Elm Street)
- سال انتشار: ۲۰۱۰
- کارگردان: ساموئل بایر
- بازیگران: جکی ارل هالی، کایل گالنر، رونی مارا
- امتیاز IMDb فیلم: ۵.۲ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۱۴ از ۱۰۰
پس از موفقیت «کشتار با اره برقی در تگزاس» محصول سال ۲۰۰۳، هالیوود تسلیم وسوسهی بازسازی فیلمهای اسلشر نمادین شد. در همین راستا «کابوس در خیابان الم» محصول سال ۲۰۱۰ سعی کرد داستان تاریکتری را نسبت به نسخهی اصلی محصول سال ۱۹۸۴ ارائه دهد. در این فیلم ظاهر فردی کروگر واقعگرایانهتر بود و به ایدهی اصلی وس کریون بازگشت و جنبهی کودکآزاری کروگر پررنگتر از کودک کشیاش تصویر شد. همچنین جکی ارل هالی جایگزین رابرت انگولد برای ایفای نقش این شرور نمادین شد.
بازسازی «کابوس در خیابان الم» نقدهای منفی بسیاری را از سوی مخاطبان و منتقدان دریافت کرد با این حال ۱۱۷ میلیون دلار در سراسر جهان فروخت و یکی از پرفروشترینهای زیر ژانر اسلشر لقب گرفت.
۸- میدانم تابستان گذشته چه کردی (I Know What You Did Last Summer)
- سال انتشار: ۱۹۹۷
- کارگردان: جیم گیلیسپی
- بازیگران: جنیفر لاو هیوت، سارا میشل گلر، رایان فیلیپ، فردی پرنز جونیور
- امتیاز IMDb فیلم: ۵.۸ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۴۴ از ۱۰۰
«میدانم تابستان گذشته چه کردی» یکی از محبوبترین فیلمهای اسلشر دههی ۹۰ میلادی بود و در آن بعضی از شناختهشدهترین ستارههای آن دوره مثل جنیفر لاو هیوت، سارا میشل گلر و رایان فیلیپ نقشآفرینی میکردند. ماهیگیر به عنوان شرور اصلی این فیلم نسبت به سایر قاتلان زنجیرهای که تا آن زمان در آثار اسلشر تصویر شده بودند، منحصربهفرد بود. او به جای پوشاندن صورتش با نقاب، یک بارانی کلاهدار پوشیده بود و به جای کشتار با چاقو و اره برقی از قلاب استفاده میکرد.
فیلم با استقبال خوب مخاطبان مواجه شد و در مجموع ۱۲۵ میلیون دلار در سطح جهانی فروخت. موفقیت فیلم یک فرنچایز اسلشر را پایهریزی کرد و طبق اخبار منتشر شده، دنبالهی تازهی آن در دست ساخت قرار دارد.
۷- هالووین میکشد (Halloween Kills)
- سال انتشار: ۲۰۲۱
- کارگردان: دیوید گوردون گرین
- بازیگران: جیمی لی کرتیس، جودی گریر، اندی ماتیچاک، آنتونی مایکل هال
- امتیاز IMDb فیلم: ۵.۵ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۳۸ از ۱۰۰
«هالووین میکشد» دوازدهمین فیلم این فرنچایز محبوب به حساب میآید و دومین قسمت سهگانهی ریبوت است. فیلم به دلیل عدم نوآوری و پایبند نبودن به اصالت فرنچایز با نقدهای منفی و واکنشهای به دشت تند و تیزی مواجه شد اما باز هم مخاطبان برای تماشای قتلهای وحشیانهی مایکل مایرز به سینماها هجوم بردند و در نتیجه فیلم در باکس آفیس جهانی ۱۳۳ میلیون دلار فروخت.
۶- جیغ (Scream)
- سال انتشار: ۲۰۲۲
- کارگردان: مت بتینلی، تایلر جیلت
- بازیگران: نو کمبل، کورتنی کاکس، دیوید آرکت، دیلن مینت
- امتیاز IMDb فیلم: ۶.۳ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۷۶ از ۱۰۰
«جیغ» به عنوان یکی از پرمخاطبترین فرنچایزهای اسلشر دههی ۹۰ میلادی قاتل نمادینی به نام شبح چهره یا گوست فیس را معرفی کرد که صورتش را با نقابی که از نقاشی جیغ ادوارد مونک الهام گرفته شده بود، میپوشاند و قربانیانش را با یک چاقوی بزرگ به قتل میرساند. فیلم اصلی محصول سال ۱۹۹۶ به چنان موفقیتی دست پیدا کرد که بین سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۱ سه دنبالهی سینمایی را برای خوش دست و پا کرد.
تصور میشد این فرنچایز با «جیغ ۴» به کار خودش پایان داده اما سال ۲۰۲۲ «جیغ» تازه دوباره به سینماها بازگشت و مخاطبان زیادی را در سراسر دنیا هیجانزده کرد. این فیلم از نظر تئوری پنجمین قسمت فرنچایز است اما در کمال تعجب «جیغ ۵» لقب نگرفت. ستارههای سابق مثل نو کمبل و کورتنی کاکس با ستارههای تازه تلفیق شدند و نتیجه فیلم پرفروشی از آب درآمد که با واکنشهای مثبتی از سوی مخاطبان و منتقدان مواجه شد. «جیغ» در گیشه بسیار موفق عمل کرد و ۱۳۸ میلیون دلار در سراسر جهان فروخت.
- چرا فیلمهای ترسناک به اقتباس از قصههای کودکانه گرایش پیدا کردهاند؟
- ۲۱ سکانس ترسناک برتر که در تاریخ ژانر وحشت ماندگار شدند
۵- جیغ ۶ (Scream VI)
- سال انتشار: ۲۰۲۳
- کارگردان: مت بتینلی، تایلر جیلت
- بازیگران: ملیسا باررا، جاسمین ساوی براون، جک چمپین، هنری چرنی
- امتیاز IMDb فیلم: ۷.۱ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۷۷ از ۱۰۰
«جیغ ۵» با نام رسمی «جیغ» هالیوود را ترغیب کرد تا یک دنبالهی سینمایی دیگر از این فرنچایز اسلشر را راهی سینماها کند. «جیغ ۶» ماه مارس امسال اکران شده و تا این جای کار با فروش جهانی ۱۳۹ میلیون دلاری یکی از پرفروشترین فیلمهای اسلشر است. همچنین رکورد بیشترین فروش افتتاحیه در این فرنچایز را هم به نام خودش ثبت کرد.
با وجود عدم حضور نو کمبل در این قسمت، باز هم به دلیل لحظات درخشان و داستان پیچیده با اقبال خوبی مواجه شد. جالب است بدانید در این فیلم برای نخستین بار شاهد قتلهای شبح چهره در شهری به غیر از وودزبرو هستیم و ماجراها در نیویورک به وقوع میپیوندد. با توجه به این که قسمت ششم امتیاز راتن تومیتوز بالایی را کسب کرده احتمال ساخت «جیغ ۷» بسیار زیاد است و با در نظر گرفتن فروش بالای باکس آفیس احتمالا در یکی دو سال آینده شاهد بازگشت شبح چهره خواهیم بود.
۴- جیغ ۳ (Scream 3)
- سال انتشار: ۲۰۰۰
- کارگردان: وس کریون
- بازیگران: نو کمبل، دیوید آرکت، کورتنی کاکس، پاتریک دمپسی
- امتیاز IMDb فیلم: ۵.۶ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۴۱ از ۱۰۰
«جیغ ۳» همانطور که از اسمش هم مشخص است قسمت سوم این فرنچایز است. فیلم ۱۶۱ میلیون دلار در سراسر جهان فروخت اما از آن جایی که بودجهی ساختش بالا بود، سود کمتری نسبت به قسمتهای قبلی به دست آورد و نقدهای عمدتا منفی را هم دریافت کرد. همچنین کمترین امتیاز راتن تومیتوز مجموعه را به نام خودش ثبت کرده و در مجموع بدترین قسمت فرنچایز به حساب میآید.
طرفداران تصور میکردند در ساخت «جیغ ۳» بیش از حد عجله شده و کیفیت قسمتهای قبلی را هم زیر سوال برده است. شکست قسمت سوم باعث شد ساخت «جیغ ۴» تا سال ۲۰۱۱ به تعویق بیفتد.
۳- جیغ ۲ (Scream 2)
- سال انتشار: ۱۹۹۷
- کارگردان: وس کریون
- بازیگران: نو کمبل، دیوید آرکت، کورتنی کاکس، جری اوکانل
- امتیاز IMDb فیلم: ۶.۳ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۸۲ از ۱۰۰
پس از موفقیت فیلم اصلی در سال ۱۹۹۶ مخاطبان خواستار هیجان و خونریزیهای بیشتری از سوی شبح چهره بودند و خوشبختانه قسمت دوم محصول سال ۱۹۹۷ انتظارات را برآورده کرد. در این جا رویدادهای اصلی فیلم به یک کتاب و فیلم پرفروش تبدیل و شخصیتهای اصلی برای تحصیل راهی کالج شدند. همه تقریبا به زندگی عادی بازگشتند و سعی میکنند ماجراهای وحشتناک وودزبرو را فراموش کنند که ناگهان سروکلهی شبح چهره با قتلهای تازهاش پیدا میشود.
جالب است بدانید «جیغ ۲» رکورد بالاترین امتیاز راتن تومیتوز در این فرنچایز محبوب را به نام خودش ثبت کرده است. فیلم با فروش جهانی ۱۷۲ میلیون دلاری یکی از پرفروشترین فیلمهای اسلشر تاریخ سینما است.
۲- جیغ (Scream)
- سال انتشار: ۱۹۹۶
- کارگردان: وس کریون
- بازیگران: نو کمبل، دیوید آرکت، کورتنی کاکس، متیو لیلارد
- امتیاز IMDb فیلم: ۷.۴ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۸۰ از ۱۰۰
و بالاخره نوبتی هم باشد نوبت فیلم اصلی «جیغ» است که یکی از موفقترین فیلمهای زیر ژانر اسلشر لقب گرفته است. قبل از «جیغ» زیر ژانر اسلشر در حال نابودی کامل قرار داشت؛ زیرا مخاطبان از دیدن همان شرورهای کلیشهای قدیمی خسته شده بودند اما این فیلم با در آغوش گرفتن کلیشههای اسلشر و به سخره گرفتن آن جان تازهای به این دسته از آثار ترسناک بخشید.
«جیغ» در فرهنگ عامه به یک پدیده تبدیل شده که بخش مهمی از آن به دلیل کارگردانی وس کریون به عنوان استاد وحشت است. داستان بر گروهی از دانش آموزان دبیرستانی در شهر خیالی وودزبرو متمرکز بود که مورد تهدید یک قاتل نقابدار وحشی و بیرحم به نام شبح چهره قرار میگیرند. فیلم عملکرد فوقالعادهای داشت و با فروش جهانی ۱۷۳ میلیون دلاری به پرفروشترین فیلم فرنچایز تبدیل شد.
۱- هالووین (Halloween)
- سال انتشار: ۲۰۱۸
- کارگردان: دیوید گوردون گرین
- بازیگران: جیمی لی کرتیس، ویرجینیا گاردنر، جودی گریر، نیک کسل
- امتیاز IMDb فیلم: ۶.۵ از ۱۰۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۷۹ از ۱۰۰
«هالووین» محصول سال ۲۰۱۸ یازدهمین فیلم فرنچایز و آغازگر یک سهگانهی نیمه ریبوت بود. فیلم سایر قسمتها را نادیده میگیرد و یک دنبالهی مستقیم برای فیلم اصلی محصول سال ۱۹۷۸ به حساب میآید. داستان چهل سال پس از حوادث قسمت اول میگذرد و شخصیت نمادین لوری استرود با بازی جیمی لی کورتیس برای نخستین بار با مایکل مایرز مواجه میشود.
«هالووین» در مجموع با واکنشهای به شدت مثبتی از سوی مخاطبان و منتقدان مواجه شد و با فروش جهانی ۲۲۵ میلیون دلار، پرفروشترین فیلم اسلشر تاریخ سینما لقب گرفت.
منبع:movieweb