حدود ۳۰ سال از انتشار نخستین قسمت از فصل اول سریال «فرندز» یا همان دوستان می‌گذرد. برخی شوخی‌های این سریال حالا دیگر کهنه شده‌اند و برخی دیگر هم با توجه به تغییرات فرهنگی این سال‌های جهان، توهین‌آمیز تلقی می‌شوند. اما با وجود همه‌ی این‌ها، این سریال هنوز هم محبوب نسل جدید بزرگسالان است. این نسل که با عنوان نسل زد هم شناخته می‌شوند، علاقه‌ی عجیبی به دوران گذشته‌ی خود و طوری که آن دوران در سریال فرندزبازنمایی می‌شود، پیدا کرده. بسیاری از مفاهیم اخلاقی و جهان‌بینی‌های موجود در سریال فرندز، امروزه با ارزش‌های مدرن در تضاد هستند و توهین‌آمیز تلقی می‌شوند. با این وجود، این سریال هرگز به دست نسل زد تحریم نشده.
سریال فرندز در سال ۱۹۹۴ ساخته‌شد و روایتگر گروه دوستی‌ای است که درگیر گذراندن سال‌های ابتدایی بزرگ‌سالی‌شان در شهر نیویورک هستند. آن‌ها از نظر نژادی و جنسیتی، کاملاً مطابق با هنجارهای سنتی هستند. همچنین به نظر می‌رسد که آن‌ها هرگز در مورد مشکلات و احساسات خود با یک‌دیگر صحبت نمی‌کنند و همین باعث به وجود آمدن یک سری سوءتفاهم در هر قسمت می‌شود. بسیاری از جوک‌های سریال در لایه‌های زیری خود حاوی توهین به اقلیت‌ها هستند. این مسائل با ارزش‌های فرهنگی نسل زد در تضاد است. با این وجود، آن‌ها همچنان این سریال را دوست دارند. در ادامه تلاش می‌کنیم برخی از علل این علاقه را کشف و مرور کنیم.
اکیپ صمیمی داخل سریال، آرزوی هر نسلی‌ست
نسل زد هم مانند همه‌ی نسل‌های دیگر، آرزوی داشتن یک اکیپ دوستی صمیمی را در سر می‌پروراند. سریال «فرندز» علی‌رغم همه‌ی کاستی‌های فنی و داستانی‌اش، این خواسته را تحقق می‌بخشد و یک گروه دوستانه‌ی بسیار نزدیک خلق می‌کند. این سریال ۶ جوان با زندگی‌ها و علایق و روابط مختلف را کنار هم می‌نشاند و نشان می‌دهد که آدم‌ها به طور طبیعی جذب چه‌شکل از ارتباطاتی می‌شوند. برای مثال، اشتراک جویی و چندلر روی «بی‌واچ» و بحث‌های فیبی و راس درباره‌ی تکامل، مخاطبان را به یاد دوستی‌های به‌خصوص خودشان و خاطرات خنده‌دار آن روابط می‌اندازد.
این دوستی‌ها در کمدی‌های محبوب مشابهی مانند «ملاقات با مادر» و دیگر سریال‌ها هم دیده شده. اما «فرندز» یک ویژگی منحصربه‌فرد دارد که باعث شاخص‌شدن آن در قیاس با باقی آثار می‌شود. آن هم اینکه نویسندگان آن از تعیین یک کاراکتر به عنوان «شخصیت اصلی» اثر اجناب کرده‌اند. رابطه‌ی ریچل و راس ممکن است اصلی‌ترین رابطه‌ی عاشقانه‌ی سریال باشد، اما هر شخصیت به طور کل، سهم برابری از سریال و داستان داشت. این خصلت باعث شد که مخاطبان بتوانند یکی از این ۶ کاراکتر را انتخاب کنند و با شخصیت محبوبشان در طول سریال همذات‌پنداری کنند.
لحظه‌های مسئله‌دار سریال، نشان‌دهنده‌ی رشد اجتماعی است
در حالی که دوستی‌ها و ساختار شخصیت منحصربه‌فرد، سریال فرندز را نجات می‌دهند، سخت است انکار کنیم که بسیاری از بخش‌های سریال حالا و پس از گذشت چند سال، جنبه‌ی اجتماعی و فرهنگی خوبی ندارند. مخاطبان مدرن حتی از رابطه راس و ریچل هم انتقاداتی دارند. امروزه، راس در قضاوت مخاطبان به خوبی چند دهه‌ی پیش نیست. زیرا حسادت و خودبرتربینی او اکنون به عنوان یک رفتار زشت به چشم می‌آید. علاوه بر این، این سریال اغلب ارزش‌های رایج نسل زد را زیر پا می‌گذارد.
گرچه برخی لحظه‌های سریال با خط‌کش ارزش‌های نسل زد، مسئله‌دار تلقی می‌شوند. اما این مسئله‌داری لزوماً مخرب نیست. در عوض مخاطبان با تماشای آن می‌توانند ارزش‌های جامعه در زمان پخش سریال را درک کنند و با ارزش‌های زمان خودشان مقایسه کنند. چه برای نسل زد و چه برای مخاطبین بزرگسال‌تر، تماشای سریال و مقایسه‌ی ارزش‌های جهان سریال با ارزش‌های عصر حاضر، می‌تواند یک مطالعه‌ی جامعه‌شناختی سودمند باشد.
دهه‌ی ۱۹۹۰ دوباره مد شده(مثل فرندز)
دهه‌ی ۱۹۹۰ اکنون ماهیتی نوستالژیک پیدا کرده. نه تنها کسانی که آن دوره را زندگی کرده‌اند، بلکه جوانانی که در آن سال‌ها هنوز به دنیا نیامده‌بودند هم نگاهشان را به آن سال‌ها معطوف کرده‌اند و در طرز پوشش و آرایششان از مد آن سال‌ها پیروی می‌کنند. مدل موی ریچل و شلوار جین مام‌استایل بسیار رایج شده و سبک‌های چیدمانی که مشابه چیدمان داخلی خانه‌ی مونیکا باشند، دوباره دارند جای خود را در ترندهای تیک‌تاکی پیدا می‌کنند. درست است که عده‌ای برای یادآوری گذشته‌شان به این ویدئوهایی تیک‌تاکی نگاه می‌کنند اما خود این ویدئوها نشان می‌دهند که عده‌ای از جوانان نسل جدید دارند به همین سبک زیست می‌کنند. پس شاید بتوان نتیجه گرفت که سبک دهه‌ی ۹۰، سبک نسل زد است؛ البته با کمی تغییر.
با گذشت زمان، احتمالاً دهه‌ی ۹۰ میلادی دوباره از دور محبوبیت خارج خواهد شد و چیز دیگری جایش را خواهد گرفت. با این‌حال، این احتمال وجود دارد که سریال فرندز همچنان و بعد از این دوره‌ی گذار محبوب بماند. این سریال چیزی ورای زمانه یا نسلش را به تصویر کشیده؛ چیزی بیشتر مربوط به تجربه‌ی بشری. رابطه‌ی دوستانه‌ی ویژه‌ی سریال همچنان محبوب است و تماشای گفتگوها و ارتباط کاراکترهایی چون فیبی و جویی و دیگران، همچنان تماشایی خواهد بود. در نتیجه می‌توان گمان داشت که نسل بعدی هم چیزهایی برای یادگرفتن در این سریال خواهد یافت. و این سریال همیشه در انتظار آن‌ها خواهد بود.
- نقد کتاب خاطرات متیو پری؛ چندلر بینگ سریال «فرندز» رازی تلخ در سینه دارد
- ۴۰ نکته درباره‌ی سریال «فرندز» که ممکن است ندانید
منبع: Screen Rant