این روزها سروکله‌ی رژیم غذایی جدیدی به نام رژیم شیر (The Lion Diet) پیدا شده که یک نوع رژیم گوشت‌خواری محض به شمار می‌رود و ادعا می‌کند می‌تواند زندگی شما را تغییر دهد و سلامتی‌تان را هم بهبود ببخشد.
طرفداران رژیم شیر یا گوشت‌خواری محض فهرست بلندبالایی از فواید این رژیم را گزارش کرده‌اند که شامل کاهش التهاب، بهبود خلق‌وخو، کاهش وزن و آب کردن چربی و برطرف کردن مشکلاتی مانند سردرد، بی‌خوابی، آلرژی و افسردگی می‌شود. ولی این ادعاها تا چه اندازه درست هستند؟ آیا واقعا گوشت‌خواری محض می‌تواند برای سلامتی مفید باشد؟
برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند این رژیم انتخاب مناسبی نیست و ناسالم و ناکارآمد خواهد بود. کارشناسان بر این باورند که حذف کردن باقی مواد غذایی از رژیم و تمرکز روی گوشت قرمز نه‌تنها افراطی است، بلکه به سلامتی آسیب می‌زند و پایبند ماندن به آن هم کار دشواری خواهد بود.
در این نوشته می‌خواهیم به بررسی بیشتر این موضوع بپردازیم و ببینیم رژیم شیر چیست و چرا نباید آن را امتحان کنید. در ادامه اصول این رژیم را بررسی می‌کنیم، ضررهای آن را نام می‌بریم و همچنین به دنبال دلیلی برای محبوبیت آن می‌گردیم. پس با ما همراه باشید.
رژیم شیر (The Lion Diet) چیست؟
رژیم شیر یا گوشت‌خواری محض همانگونه که از نامش پیداست به تمرکز روی مصرف گوشت قرمز و حذف باقی مواد غذایی اشاره دارد. این رژیم امروزه بین برخی از یوتیوبرها و بلاگرهای آمریکایی محبوب شده و این افراد ادعا دارند با مصرف گوشت قرمز و حذف میوه‌ها و سبزی‌ها می‌توانند سلامتی خود را بهبود ببخشند و شادابی و احساس بهتری داشته باشند. به طور کلی، کسانی که به‌اصطلاح مانند یک شیر غذا می‌خورند، می‌گویند این رژیم با بهبود سطح انرژی، سلامت روان و کاهش بیماری‌های گوارشی و خودایمنی همراه است.
رژیم شیر شباهت زیادی به رژیم گوشت‌خواری (Carnivore Diet) دارد. رژیم گوشت‌خواری شامل مصرف گوشت‌های حیوانی از جمله گوشت قرمز، ماهی و مرغ می‌شود. این در حالی است که رژیم شیر یا گوشت‌خواری محض از این هم محدودتر می‌شود و شما اجازه دارید تنها گوشت برخی از جانوران را در کنار آب و نمک مصرف کنید.
بدین ترتیب می‌توانیم گوشت‌خواری محض را دقیقا نقطه‌ی مقابل گیاه‌خواری محض (Vegan Diet) در نظر بگیریم. در رژیم گیاه‌خواری محض شما نباید سمت هیچ‌گونه فرآورده‌ی جانوری، از گوشت گرفته تا لبنیات و تخم‌مرغ، بروید و تنها باید غذاهای گیاهی مصرف کنید. گوشت‌خواری محض هم در عوض از شما می‌خواهد جز گوشت قرمز هیچ‌چیز دیگری نخورید و حرص گیاه‌خواران را دربیاورید!
اصول این رژیم چیست؟
در رژیم شیر شما می‌توانید فقط نمک، آب و گوشت چهارپایان علف‌خوار و نشخوارکننده از جمله گاو، گوسفند و گوزن را مصرف کنید. اعتقاد بر این است که محدود کردن رژیم غذایی به این غذاهای خاص می‌تواند به حفظ سلامتی بدن کمک کند و آسیب‌های ناشی از مصرف باقی مواد خوراکی را کاهش دهد.
اگرچه هیچ دستورالعمل دقیق و مشخصی درباره‌ی مدت زمانی که باید این رژیم را دنبال کنید وجود ندارد، ولی برخی گزارش‌ها نشان می‌دهند که باید به این رژیم پایبند بمانید تا زمانی که نشانه‌های بیماری‌ها و آسیب‌های جسمانی و روانی‌تان کاهش پیدا کنند تا بعدها بتوانید کم‌کم باقی مواد غذایی را به رژیم خود اضافه کنید. این می‌تواند چندین هفته تا چندین ماه به درازا بکشد.
با توجه به ادعاها، حذف همه‌ی مواد غذایی به جز گوشت قرمز به شما کمک می‌کند غذاهایی را که به سلامتی‌تان آسیب می‌رسانند یا به آن‌ها حساسیت دارید شناسایی کرده و به‌آسانی آن‌ها را از رژیم خود حذف کنید.
جدا از همه‌ی این‌ها، برخی از مردم ممکن است رژیم شیر را با انجام برخی اصول‌های رژیمی دیگر از جمله روزه‌داری متناوب یا خوردن تنها یک وعده‌ی غذایی حجیم در طول روز انجام دهند. این کاملا اختیاری است و به اولویت‌های هر فرد بستگی دارد.
- فستینگ یا روزه‌داری متناوب چیست و آیا واقعا برای سلامت بدن مفید است؟
رژیم شیر شامل چه غذاهایی می‌شود؟
رژیم شیر دستورالعمل‌های بسیار دقیقی را درباره‌ی اینکه چه غذاهایی را باید بخورید یا نخورید تعیین می‌کند.
مواد خوراکی که باید بخورید
رژیم شیر یا گوشت‌خواری محض به شما اجازه می‌دهد تعداد انگشت‌شماری از خوردنی‌ها را مصرف کنید که به طور عمده شامل گوشت چهارپایان نشخوارکننده می‌شوند. این برنامه‌ی غذایی شما را مجبور می‌کند باقی مواد غذایی را کاملا از رژیم خود حذف کنید. در فهرست زیر می‌توانید مواد خوراکی مجاز در رژیم شیر را ببینید.
- گوشت جانوران نشخوارکننده که شامل انواع گاوها، گوسفندها، بز، آهو، شتر، گوزن و گاومیش‌های کوهان‌دار می‌شود. از آنجا که این رژیم در آمریکا محبوب شده، شامل گوشت جانورانی می‌شود که در این کشور پیدا می‌شوند. اگر به فرض بخواهید در ایران این رژیم را دنبال کنید باید تنها گوشت شتر، بره و گوساله را بخورید.
- نمک
- آب
مواد خوراکی که نباید بخورید
همه‌ی گروه‌های غذایی دیگر در رژیم شیر ممنوع هستند. این نه‌تنها شامل خوردنی‌هایی مانند میوه‌ها، سبزی‌ها، آجیل و دانه‌ها می‌شود، بلکه گوشت باقی جانوران از جمله مرغ و غذاهای دریایی را هم در بر می‌گیرد. در ادامه فهرستی از غذاهایی را که نباید در این رژیم مصرف شوند آورده‌ایم.
- میوه‌ها؛ از جمله سیب، هلو، آلو، توت، خربزه، گلابی و موز
- سبزی‌ها و صیفی‌جات؛ از جمله سیب‌زمینی، کلم بروکلی، کلم‌پیچ، فلفل، قارچ و هویج
- غلات؛ از جمله نان، پاستا، کینوآ، برنج و جو دوسر
- حبوبات؛ از جمله لوبیا، عدس و نخود
- آجیل؛ از جمله بادام، گردو، پسته و بادام هندی
- مغزها و دانه‌ها؛ از جمله چیا، کتان، تخم کدو و آفتابگردان
- لبنیات؛ از جمله شیر، ماست، پنیر و کره
- گوشت ماکیان؛ از جمله مرغ، بوقلمون و غاز
- غذاهای دریایی؛ از جمله ماهی آزاد، قزل‌آلا و میگو
- چربی‌های سالم؛ از جمله روغن زیتون و روغن نارگیل
- نوشیدنی‌های گوناگون؛ از جمله قهوه، چای، نوشابه و آب‌میوه
البته یادتان باشد که با گذر زمان می‌توانید کم‌کم این مواد غذایی را به رژیم خود برگردانید و یک برنامه‌ی متعادل را دنبال کنید. با وجود این، براساس ادعاهای طرفداران این رژیم شما باید برای دست‌کم چندین هفته این غذاها را کامل از برنامه‌ی خود حذف کنید تا زندگی‌تان به‌اصطلاح زیر و رو شود و سلامتی‌تان هم بهبود پیدا کند.
- اگر هر روز گوشت قرمز بخورید چه اتفاقی برای بدنتان می‌افتد؟
مشاهده همه
آیا این رژیم برای لاغری و کاهش وزن مناسب است؟
اگرچه رژیم گوشت‌خواری محض به طور خاص برای کاهش وزن در نظر گرفته نشده، ولی اگر آن را برای مدتی طولانی دنبال کنید احتمالا منجر به کاهش وزن خواهد شد.
دلیل این اتفاق حذف بیشتر غذاهای ناسالم، پرکالری، قند، خوردنی‌های فرآوری‌شده و کربوهیدرات است. گوشت قرمز هم به طور کلی کالری کمتری دارد و سرشار از پروتئین است. بنابراین، با مصرف آن کالری روزانه‌ی شما کاهش پیدا می‌کند و در عین حال احساس سیری بیشتری به دست می‌آورید. پروتئین موجود در گوشت قرمز هم به ساخت ماهیچه و حفظ توده‌ی عضلانی کمک می‌کند تا بدنتان مجبور شود ذخیره‌های چربی را آب کند.
البته نکته‌ای که وجود دارد نسبت کالری و پروتئین در گوشت قرمز است. این ماده‌ی غذایی شما را برای مدت زمان بیشتری سیر نگه می‌دارد، این یعنی در طول روز وعده‌های کمتری مصرف خواهید کرد. از آنجایی هم که گوشت قرمز بدون چربی دارای کالری کمتری است، با مصرف وعده‌های کم ممکن است نتوانید کالری روزانه‌ی مورد نیاز خود را تأمین کنید. این بدین معنا است که در درازمدت کاهش وزن برایتان دشوار می‌شود و سوخت و ساز بدنتان هم پایین می‌آید. پایین آمدن سوخت و ساز بدن هم به معنای کاهش چربی‌سوزی و احتمال افزایش وزنِ دوباره است.
بنابراین، اگرچه رژیم شیر تا حدی به کاهش وزن کمک می‌کند، ولی این اتفاق پایدار نیست و ممکن است دوباره وزنتان به وضعیت پیشین برگردد یا حتی از گذشته هم چاق‌تر شوید. همچنین با در نظر گرفتن این موضوع که سایر رژیم‌های غذایی انتخاب بهتری برای کاهش وزن هستند و به‌خوبی نتیجه می‌دهند، دلیلی ندارد رژیم شیر یا گوشت‌خواری محض را تنها به خاطر تأثیر کوتاه‌مدتی که روی کاهش وزن می‌گذارد امتحان کنید.
- ۹ برنامه‌ی غذایی عالی برای سلامت کلی بدن و کاهش وزن
مزایای رژیم شیر؛ آیا این رژیم غذایی برای سلامتی مفید است؟
رژیم شیر روی حذف غذاها و بازگرداندن آهسته‌ی آن‌ها به برنامه‌ی غذایی تمرکز دارد. هدف نهایی این است که ببینید کدام غذاها به مشکلاتی مانند التهاب، اختلال‌های گوارشی، خستگی و کمبود انرژی منجر می‌شوند.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند این نوع رژیم‌ها که مواد غذایی را حذف می‌کنند می‌توانند برای چندین بیماری از جمله سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر، حساسیت‌های غذایی و بیماری‌های التهابی روده مؤثر باشند. با توجه به برخی پژوهش‌ها، نوع غذا خوردن شما می‌تواند ابتلا به بیماری‌های روماتیسم مفصلی، اگزما، آکنه و افسردگی را به دنبال داشته باشد. بنابراین، حذف غذاها و اضافه کردن آهسته‌ی آن‌ها به برنامه‌تان کمک می‌کند تا ببینید کدام خوردنی‌ها برای شما نامناسب هستند و آن‌ها را به‌کلی کنار بگذارید.
ولی نکته‌ای که وجود دارد این است که سایر رژیم‌های حذفی به اندازه‌ی رژیم شیر محدودکننده نیستند. در عوض تنها روی حذف یک گروه مواد غذایی خاص که معمولا از عوامل بیماری‌زا یا حساسیت‌زا هستند تمرکز می‌کنند.
هیچ پژوهش دقیقی درباره‌ی رژیم شیر صورت نگرفته و این رژیم به‌عنوان یک راهکار درمانی برای بیماری‌ها یا بهبود سلامت بدن پیشنهاد نمی‌شود. زیاده‌روی در مصرف گوشت قرمز همچنین ممکن است شدت برخی بیماری‌ها را افزایش دهد و بیشتر سلامتی‌تان را به خطر بیندازد.
با در نظر داشتن این‌ها، بهتر است رژیم شیر را امتحان نکنید. این رژیم برای هر کسی مناسب نیست و نمی‌توانیم آن را یک انتخاب عمومی در نظر بگیریم. حتی اگر برخی از مردم کشورهای خارجی ادعا کنند این رژیم برایشان جواب داده، باز هم نمی‌توان این ادعاها را یک حقیقت همگانی در نظر گرفت. جدا از این، رژیم شیر ضررها و عوارض جانبی گوناگونی هم دارد که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
ضررها و عوارض جانبی رژیم شیر
اگرچه طرفداران رژیم شیر یا گوشت‌خواری محض خبر از تأثیر زیاد این رژیم روی بهبود سلامتی می‌دهند، ولی چندین ضرر و عوارض جانبی وجود دارند که نمی‌توانیم از آن‌ها چشم‌پوشی کنیم. در ادامه ۴ نمونه از مهم‌ترین ویژگی‌های منفی رژیم شیر را فهرست کرده‌ایم.
۱. مواد مغذی کمی در این رژیم وجود دارند
یکی از مشکلات اصلی گوشت‌خواری محض این است که فاقد بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری است و نمی‌تواند نیاز بدن را برطرف کند. از آنجا که دیگر خبری از غذاهای سالم مانند میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات، آجیل و دانه‌ها نیست، کار شما برای تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن بسیار دشوار می‌شود.
کمبود مواد مغذی می‌تواند مشکلات گوناگونی را از جمله ضعف، اختلال در کارکرد دستگاه ایمنی بدن، تحلیل رفتن استخوان‌ها، احساس درد، کوفتگی و کبودی، کم‌خونی و همچنین مشکلات عصبی در پی داشته باشد. جدا از این‌ها، رژیم شیر حاوی فیبر کمی هم است؛ ماده‌ای مغذی که کمک زیادی به حفظ سلامت بدن، تنظیم قند خون و حمایت از سلامت قلب می‌کند.
رژیم شیر همچنین کم‌کالری است و کاهش بیش از اندازه‌ی کالری دریافتی می‌تواند عوارض جانبی از جمله خستگی، سردرد، حالت تهوع و سرگیجه را به دنبال داشته باشد.
۲. سرشار از چربی‌های اشباع‌شده است
فرآورده‌های حیوانی از جمله گوشت قرمز سرشار از چربی اشباع‌شده هستند. اگرچه وجود چربی اشباع در یک برنامه‌ی غذایی متعادل آن‌قدرها هم بد نیست، ولی باید در مصرف آن تعادل را رعایت کنید.
چربی اشباع می‌تواند سطح کلسترول را در برخی از مردم بالا ببرد. اگرچه پژوهش‌ها چربی اشباع را به طور مستقیم با بیماری‌های قلبی مرتبط نمی‌دانند، ولی کارشناسان پیشنهاد می‌کنند مصرف چربی اشباع را کاهش دهید و آن‌ها نباید بیش از ۱۰ درصد از کالری روزانه‌ی شما را شکل دهند. به همین دلیل، رژیم شیر که فقط شامل گوشت قرمز می‌شود و چربی اشباع‌شده‌ی زیادی دارد برای سلامتی شما مضر خواهد بود.
۳. پایبند ماندن به آن بسیار دشوار است
جدا از ناسالم بودن این رژیم، پایبند ماندن به آن هم بسیار دشوار است. قطعا غذای تکراری خوردن و عدم استفاده از سایر مواد خوراکی می‌تواند دلتان را بزند و نگذارد از برنامه‌ی غذایی خود لذت ببرید. لذت نبردن از برنامه‌ی غذایی هم به معنای از دست دادن انگیزه و کنار گذاشتن آن خواهد بود.
۴. هزینه‌بر است!
این موضوع کاملا بدیهی است. اگرچه امروزه قیمت همه‌چیز بالا رفته و هر نوع غذا خوردنی هزینه‌های سرسام‌آور دارد، ولی قیمت گوشت قرمز از باقی مواد خوراکی بسیار بیشتر است و گوشت‌خواری محض قطعا ارزش هزینه‌اش را نخواهد داشت.
همانگونه که در علم فیزیک و ریاضی می‌گویند برخی بی‌نهایت‌ها از برخی دیگر بزرگ‌ترند، گرانی گوشت قرمز هم از باقی گرانی‌ها بسیار بیشتر است. بنابراین، گوشت‌خواری محض با توجه به فواید کمی که دارد انتخاب مناسبی برای رژیم گرفتن نخواهد بود!
سخن پایانی
اگرچه بعضی از رژیم‌ها که از شما می‌خواهند تعدادی از گروه‌های غذایی را حذف کنید گاهی اوقات انتخاب خوبی برای حفظ سلامتی هستند، ولی رژیم شیر محدودیت بالایی دارد و عملا از شما می‌خواهد چیزی جز گوشت قرمز نخورید. این موضوع هم می‌تواند ضررهای بسیاری برای سلامتی داشته باشد و در طولانی‌مدت آسیب زیادی به شما بزند.
اگر با برخی مشکلات گوارشی و بیماری‌ها روبه‌رو هستید بهتر است هر بار یک گروه غذایی مانند کربوهیدرات‌ها، غلات، لبنیات و غیره را حذف کنید و ببینید کدام یک به سلامتی شما آسیب می‌زند. این کار قطعا راهکار بهتری در مقایسه با گوشت‌خواری محض خواهد بود. همچنین پیش از هر کاری حتما با یک متخصص مشورت کنید و دیدگاه او را جویا شوید تا به سلامتی‌تان آسیب نزنید.
منابع: Healthline, The Lion Diet