نویسندگان شخصیتهای خود را با نهایت دقت نامگذاری میکنند و با نامهایشان به عناصری مانند پیشینه شخصیتها، انگیزههایشان و حتی اتفاقاتی که در آینده قرار است برایشان رخ بدهد اشاره میکنند. تقریباً هر کدام از شخصیتهای اصلی فیلمهای استودیو جیبلی معنای مهمی دارد و نامهایشان میتواند به یک شخصیت تاریخی، یک شخصیت ادبی یا کلمهای که نماد سفر قهرمان داستان است گره بخورد.
بسته به فرهنگ، منطقه و بافت تاریخی، یک نام میتواند معانی زیادی داشته باشد. سازندگان همیشه دلایل خود را برای انتخاب نام بیان نمیکنند و بعضاً جواب این سوال را به مخاطب واگذار میکنند. جالب است ببینیم با کمی تحقیق و با در نظر گرفتن روند داستان از نام شخصیتها چه نتیجهای می توان گرفت.
-
۱۰ موجود ترسناک و وهمانگیز انیمههای استودیو گیبلی
۱. چیهیرو (شهر اشباح)
نام ها در دنیای «شهر اشباح» (Spirited Away) قدرت زیادی دارند. شخصیت چیهیرو دو نام در فیلم دارد: نامی که هنگام تولد روی او گذاشته شد یعنی «چیهیرو» و نامی که یوبابا به او میدهد یعنی «سن». یکی از معانی متعدد سن در ژاپنی «هزار» است و نام چیهیرو به معنای «هزار سوال» شناخته شده است.
همانطور که میدانیم چیهیرو در داستان به دنیای عجیبی از ارواح سفر میکند. در آن دنیا حسی کودکانه از شگفتی دارد و نمیداند دقیقاً چه خبر است. این شخصیت اگرچه ذهن روشنی دارد، اما به افرادی نیاز دارد که چیزهای زیادی را برای او توضیح دهند و مراقب او باشند. ولی یوبابا به طور نمادین بخشی از هویتش را که میداند چگونه سؤالات درست بپرسد، از او میگیرد.
۲. هاکو (شهر اشباح)
هاکو مدتها پیش در شهر اشباح نام خود را فراموش کرده بود و زمانی که این اتفاق افتاد، احساس و عاملیت خود را از دست داد. هاکو معانی زیادی دارد، از جمله «بال حشره»، «تمیز»، «پر»، «سنگ کهربا»، «سفید کردن» و «از دیرباز». داستانی کامل پشت نام هاکو وجود دارد. شکل واقعی هاکو نه تنها یک اژدهای سفید در حال پرواز است، بلکه زمانی روح رودخانهای بود که آبهایش آلوده و نابود شده بود .
هاکو در کانجی، خط باستانی ژاپنی، همچنین به سنگی قیمتی به نام کوهاکو (کهربا) اشاره دارد. نام کامل هاکو در واقع روح رودخانه کوهاکو است. شخصیت هاکو همچنین مانند معنی «از دیرباز» اسمش، چیهیرو را خیلی قبل از رویدادهای داستان میشناسد . وقتی رودخانه از بین رفت و هاکو خانهی خود را از دست داد، نامش را فراموش کرد.
-
هاکو محبوبترین شخصیت پسر انیمههای استودیو جیبلی شد
۳. می (همسایه من توتورو)
می یکی از دو شخصیت اصلی در «همسایهی من توتورو» (My Neighbor Totoro) است و نام او به معنای «جوانه»، «زندگی» و «متکی» است. می نه تنها یک کودک کوچک در حال رشد است که توسط طبیعت احاطه شده است، بلکه نام او به یکی از نمادینترین صحنههای توتورو اشاره دارد. می، خواهرش ساتسوکی و توتورو باهم به سبز شدن باغی از دانههای مدفون تا جوانه زدن گیاهانش کمک میکنند.
همانطور که توتورو و دختران از شادی و حسن نیت خود برای تشویق باغ به رشد و سبز شدن استفاده میکنند، توتورو و بزرگسالان در زندگی خواهران با مهربانی، پناه عاطفی، تخیل و عشق باعث رشد سالم دختران میشوند. این کنجکاوی، طبیعت و اجتماع است که می را به کودکی زیبا، پر از زندگی و سرسخت تبدیل میکند.
۴. سوفی (قلعه متحرک هاول)
نام سوفی هتر احتمالاً پرطرفدارترین نام قهرمان گیبلی است که تا حد زیادی هم مدیون پیشینه آن در دنیای الهام گرفته از افسانههای اروپا است. در اینگری، دنیای داستان «قلعهی متحرک هاول» (Howl’s Moving Castle)، زندگی افراد از نام و ترتیب تولد آنها پیروی میکند. این یک منطق افسانهای نسبتاً معمولی است.
سوفی به معنای «خرد و تجربه» است و شخصیت سوفی یکی از عاقلترین و آرامترین شخصیتهای «قلعه متحرک هاول» است. نام او همچنین رسیدن قریب الوقوعش به تاج و تخت هم اشاره دارد. و در مورد نام خانوادگی او، او مغازهداری کلاهدوز است که در نهایت برای پیش بردن کسب و کار خانوادهگیاش آموزش دیده است.
۵. سان (شاهزاده مونونوکه)
سان قهرمانی با شخصیت و البته نامی پیچیده در انیمهی «شاهزاده مونونوکه» (Princess Mononoke) است. او وظیفه سنگینی بر دوش دارد و باید همراه با دو برادرش از جنگل در برابر هم نوعان خود محافظت کند. نام سان هنگامی که به عنوان نام کوچک استفاده شود، میتواند چند معنی مختلف داشته باشد، از جمله «سه» (مانند نام «سانجی» که اغلب روی پسران سوم گذاشته میشود) و «ستایش و ادای احترام».
سان سومین فرزند مورو است و در نتیجه معنی اسمش میتواند نشان دهنده پذیرش او در قبیله گرگ و پیروان آینده او به عنوان اثر پنجه مورو باشد. تفسیر احتمالی دیگر از نام سان به معنای «مداحی» هم جالب است. او برای از دست رفتن آرامش جنگلش عزادار است، اما هنوز هم حاضر است برای آن بجنگد. او سعی میکند امیدها و قلب گرازها و میمونها را در زمانی که از کاشت مجدد و مبارزه با انسانها خسته میشوند، تقویت کند. شاید معنای «تجلیل» و «ادای احترام» هم به این نکته اشاره کند که سان چگونه ادای احترامی به مادرش است.
۶. آشیتاکا (شاهزاده مونونوکه)
آشیتاکا، شاهزاده قهرمان پرنسس مونونوکه ، نامی با چند معنی دارد. این نام به معنای «شاهین» و «عشق و فداکاری» است. به طور خاص، «آشیتاکا» به معنای فعل «دوست داشتن» و «با یک شخص خاص با دقت رفتار کردن» است.
آشیتاکا فردی صبور و با دقت است. حتی در طول نبردهای خشونت آمیز، او با عشق و عذاب وجدان نبرد را رهبری میکند و برای صلح دعا میکند. البته اگر طرفهای دیگر به درخواستهای او توجه نکنند، این خصلت او، او را از انجام کاری که باید انجام شود باز نمیدارد. نام آشیتاکا با آرزوهای او همسو است: «دیدن با چشمانی که از نفرت ابری نشده است.» و زمانی که او در اطراف سان است این نام بیشتر معنا میدهد. بلافاصله بعد از دیدن سان، او مجذوب دختر میشود و عملاً از لحظهای که شجاعت، زیبایی و درندهگی او را میبیند عاشقش میشود. او میخواهد از شان محافظت کند، در کنار او بجنگد و با او بسازد. حتی وقتی سان به او حمله می کند، تنها حسی که که آشیتاکا به او دارد ارادت و احترام است.
۷. مونونوکه (شاهزاده مونونوکه)
یکی از جنبههایی که هایائو میازاکی اصرار داشت در دوبلهی خارجی فیلمش دست نخورده بماند، عنوان «مونونوکه-هیمه» است . در نتیجه «هیم» مستقیماً به «شاهزاده خانم» ترجمه شد و «مونونوکه» دست نخورده باقیماند، زیرا نمیتوان این اسم را جایگزین یا ترجمه کرد. مونوک روحی انتقامجو است. سان را شاهزاده خانم مینامند زیرا شریک برابر و شاعرانه آشیتاکا است. سان همچنین حس انتقام از انسانها و برقراری عدالت را در وجودش دارد.
والدین انسانی سان هنگامی که به خدای گرگ، مورو توهین کردند و از او به عنوان سپر زنده استفاده کردند، نوزاد کوچک خود را به عنوان قربانی برای نجات خود تقدیم کردند. خدای گرگ در جایی که انسانها این کار را نکردند عشق و شفقت نشان داد و کودک انسان را به فرزندی پذیرفت.
۸. آریتی (دنیای مخفی آریتی)
«دنیای مخفی آریتی» (The Secret World of Arrietty) بر اساس کتابی از نویسنده انگلیسی، مری نورتون ساخته شده است. نام «آریتی» میتواند به معنای «زیبا» و همچنین «حاکم خانه» باشد که بسیار هم مناسب این شخصیت است، زیرا دختر خانه هومیلی، دختر کوچولویی از «قرضکنندگان»، دقیقاً مناسب زندگی در یک خانه عروسکی است.
گذشته از همه ی اینها، نام «آریتی» نامی ساختگی برای رمان کمی تا قسمتی فانتزی است و مردم به مرور زمان به آن معنا دادهاند. «قرضکنندگان» معمولاً همه چیز را از انسانها قرض میگیرند، مثلا نام خانوادگی آنها مانند «پاد» و «هومیلی» اسمهای قرضی از انسانها است که ممکن است شنیده باشند. شاید آریتی تنها نامی باشد که آنها از انسانها قرض نگرفتهاند.
۹. اوسونو (خدمات تحویل کیکی)
اوسونو اولین دوستی است که کیکی در شهر ساحلی جدیدش در انیمهی «سرویس تحویل کیکی» (Kiki’s Delivery Service) پیدا میکند. نام «اوسونو» دارای چندین بخش و معنی است که یکی از آنها «مهارت و استعداد» است. شخصیت اوسونو هم هر روز غذاهایی با شکوه میپزد. نام او همچنین میتواند به معنای «باغ» و «افزایش» باشد.
معنی نام دوم میتواند کنایهای زیبا از مرحلهای از زندگی باشد که اوسونو در حال حاضر در آن زندگی میکند: او اولین فرزندشان را باردار است. اوسونو همچنین به کیکی کمک میکند تا زندگی خود را به عنوان یک جادوگر سروسامان دهد و به او مکانی برای رشد و تمرین مهارتهایش میدهد.
۱۰. نائوشیکا (نائوشیکا از دره باد)
شخصیت اصلی در انیمهی «نائوشیکا از دره باد» (Nausicaä of the Valley of the Wind) یکی از عمیقترین و مناسبترین نامها در بین شخصیتهای انیمهای را دارد. نام «نائوشیکا» از دو عنصر یونانی باستان به معنای «کشتی» و «سوختن» گرفته شده است. بنابراین معنی این اسم «سوزاننده کشتی» خواهد بود. این نام از شخصیتی از «ادیسه» گرفته شده است که مستقیماً با الهه آرتمیس مقایسه میشود، خدایی که به دلیل شجاعت، مهارت و سرپرستی حیوانات شناخته شده است.
مانند شخصیت «اودیسه» که الهام بخش نام نائوشکای انیمه بود، این شخصیت هم به دلیل عشق به طبیعت شناخته شده است. تصویر زنی که کشتیها را میسوزاند، با نائوشکا که میخواهد در مقابل نابودی محیط زیست مقاومت کند، کاملاً منطبق است . همچنین به دلیل مواد شیمیایی مورد استفاده در کشتیها و انتشار دی اکسید کربن ناشی از حرکت آنها، دلایل خوبی برای آلاینده اقیانوس بودن کشتیها در روزگار مدرن وجود دارد.
منبع: CBR