شاید بعضی مخاطبان سینما بابت فقدان تنوع در بلاکباسترهای اکشن سالهای اخیر گلهمند باشند، اما ژانر وحشت به طور ویژه از ابتدای دهه ۲۰۲۰ با پیشرفت چشمگیری مواجه بوده است. با اینکه هنوز در آغاز این دهه هستیم اما ظرف همین سه سال شاهد اکران فیلمهای ترسناک بسیار خوبی بودهایم. فیلمسازان به شکلی نوآورانه و خلاقانه این ژانر را کشف و رویکردهای جالبی برای ترساندن، اذیتکردن و بههیجانآوردن مخاطبان پیدا میکنند. میزان شکوفایی ژانر وحشت در دههای که در آن هستیم، آنقدر زیاده بوده که موفق شدهایم ۲۵ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰ را اینجا جمعآوری کنیم. طرفداران ژانر وحشت که خواهان فیلمهای ترسناکی هستند که خوب آنها را بترساند و اذیتشان کند، احتمالاً این عناوین را میپسندند.
- ۱۵ فیلم ترسناک برتر دهه ۱۹۷۰ که باید ببینید
- ۱۲ فیلم ترسناک برتر سال ۲۰۲۳
- ۲۵. «استخر بیانتها» (Infinity Pool)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۲۴. تنها نخواهی بود (You Won’t Be Alone)
- ۲۳. مگان (M3GAN)
- ۲۲. «مردان» (Men)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۲۱. سانسور (Censor)
- ۲۰. تلفن سیاه (The Black Phone)
- ۱۹. «متصرف» (Possessor)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۱۸. بلعیدن (Swallow)
- ۱۷. تیتان (Titane)
- ۱۶. «لبخند» (Smile)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۱۵. مرد نامرئی (The Invisible Man)
- ۱۴. شکار (Prey)
- ۱۳. «مرد توخالی» (The Empty Man)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۱۲. میزبان (Host)
- ۱۱. عجیب و غریب (Freaky)
- ۱۰. بیو میترسد (Beau Is Afraid)
- ۹. «با من حرف بزن» (Talk to Me)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۸. جنایات آینده (Crimes of the Future)
- ۷. «پرل» (Pearl)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۶. بربر (Barbarian)
- ۵. «منو» (The Menu)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۴. جواب منفی (Nope)
- ۳. یادگار (Relic)
- ۲. «با تمام وجود» (Bones and All)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- ۱. ایکس (X)
۲۵. «استخر بیانتها» (Infinity Pool)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۳
- کارگردان: برندون کراننبرگ
- بازیگران: الکساندر اسکاشگورد، میا گاث، کلوپاترا کولمن
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۶ از ۱۰۰
دیوید کراننبرگ نامی آشنا در سینمای وحشت است. به تازگی پسرش برندون هم قدم به این عرصه گذاشته و با آثار نشان داده است که میتواند همچون پدر بدرخشد. آخرین کار او «استخر بیانتها» یک فیلم دلهرهآور علمی-تخیلی است که فیلمنامهاش را هم خودش نوشته است، داستان یک خانواده را روایت میکند که برای تعطیلات به پناهگاهی در یک جزیره آمدهاند و به یکباره همانطور که حدس میزنید ورق برمیگردد و یک سری اتفاقات تلخ، پیچیده و غیر قابل پیشبینی برایشان رخ میدهد.
خط داستانی که ساده و آشناست، آنچه این فیلم را تبدیل به یک فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰ میکند، ترس حالبهمزنش با یک سری درونمایههای بسیار اذیتکننده علمی-تخیلی که باعث میشود «استخر بیانتها» به اثری آزاردهنده و بهیادماندنی در ژانر وحشت تبدیل شود. در این فیلم شاهد یکی از بهترین (و متعهدانهترین) بازیهای میا گاث تا به امروز هستم که بهترین فیلم ترسناک سالهای اخیر اوست.
۲۴. تنها نخواهی بود (You Won’t Be Alone)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: گوران استولفسکی
- بازیگران: نومی راپاس، آناماریا مارینکا، آلیس انگلرت، کارلوتو کوتا، فلیکس ماریتو، سارا کلیموسکا
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
«تنها نخواهی بود»، اولین تجربه کارگردانی گوران استولفسکی که نوید ظهور کارگردانی خوب در ژانر وحشت را میدهد، ترکیبی به شدت آزاردهنده از فانتزی و وحشت است. فیلم که در دهه ۱۸۰۰ در مقدونیه میگذرد، حول محور جادوگری و تغییر چهره میچرخد و داستان دختر جوانی را روایت میکند که به یک جادوگر تبدیل شده است. حالا این دختر جوان باید زندگیاش را در روستایی ادامه دهد. اما ماجرا از این هم عمیقتر میشود و چیزهایی را به نمایش میگذارد که شاید از یک فیلم ترسناک جادوگری انتظار دیدنش را نداشته باشد. موفقیت فیلم تا حد زیادی مدیون داستان عجیب و غیر قابل پیشبینی و جلوههای بصری جسورانهاش است که دومی جز ترسناک بودن، آن را به تجربهای مسحورکننده برای مخاطبان ژانر وحشت تبدیل میکند.
۲۳. مگان (M3GAN)
- سال اکران: ۲۰۲۳
- کارگردان: جرارد جانستون
- بازیگران: الیسون ویلیامز، وایولت مک گرا، ایمی دانلد، جنا دیویس
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
عروسکهای آزاردهنده همیشه سوژه خوبی برای فیلمهای ترسناک هستند و فیلم ترسناک و علمی-تخیلی «مگان» این حقیقت را خوب درک میکند. شخصیت اصلی فیلم عروسکی است با هوش مصنوعی که به همین خاطر واقعی به نظر میآید و میتواند با صاحبش ارتباط برقرار کند، اما از آنجا که این عروسک این قابلیت را دارد که خودآگاهی را توسعه دهد، بعد از مدتی با هر آنکه بین او و همدم انسانیاش قرار بگیرد، دشمنی میکند.
فیلم به عنوان یک فیلم ترسناک، از آنجا آگاهانه کمی مایه طنز و لحن کمدی دارد، چندان با روح و روان شما بازی نمیکند. شاید خیلی با اتفاقات غافلگیرکننده در آن مواجه نشوید اما به اندازه کافی وحشت عروسکمحور دارد که برای سرگرم شدن ارزش تماشا داشته باشد. فیلم به ترکیب عناصر ترسناک طنز و همینطور بازی بازیگرانش تحسین شده و نقدهای خوبی از منتقدان دریافت کرده است.
۲۲. «مردان» (Men)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: الکس گارلند
- بازیگران: جسی باکلی، روری کینیار
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۹ از ۱۰۰
«مردان» در زمان اکران به طرز عجیبی با برخورد دوقطبی مواجه شد، که تا حد زیادی آن را مدیون ریتم کند، تصمیمات خلاقانه غیرمعمول و پایانبندی عجیب و غریبش است. فیلم با زن جوانی شروع میشود که به حومه شهر رفته تا بعد یک تراژدی شخصی به لحاظ عاطفی بهبود پیدا کند، اما در عوض، با اتفاقاتی واقعاً عجیب مواجه میشود. الکس گارلند کارگردان فیلم را احتمالاً برای فیلمهای علمی تخیلیاش میشناسید، اما فیلم محصول ۲۰۱۸ او «نابودی» (Annihilation) عناصر ژانر وحشت و درونمایههای تخیلی را به یک اندازه در خود داشت. این فیلمساز در «مردان» یک قدم فراتر رفته و عملاً وارد ژانر وحشت شده است. فیلم اضطرابآور و عجیب و غریب است، احتمالاً نه برای همه، اما آنقدر جسورانه هست که بتوان آن را به مخاطبان ژانر وحشت پیشنهاد کرد. «مردان» عموماً نقدهای مثبتی از منتقدان دریافت کرد و از بازیگری بازیگران اصلیاش تمجید شد، اگرچه داستان و مضامینش، نقدهایی را به همراه داشت.
۲۱. سانسور (Censor)
- سال اکران: ۲۰۲۱
- کارگردان: پرانو بیلی باند
- بازیگران: نیام الگار، نیکلاس برنز، وینسنت فرانکلین، آدریان شیلر، مایکل اسمایلی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۹ از ۱۰۰
همین خط داستانی یک جملهای درباره فیلم «سانسور» به اندازه کافی اضطرابآور هست. شخصی به نام انید کارش در هیئت ردهبندی سنی فیلمهای بریتانیا، بازبینی فیلمها و تصاویر آرشیوی ترسناک است. اما خب ما با یک فیلم ترسناک مواجهیم، بنابراین طبیعتاً از جایی به بعد اوضاع وخیم میشود؛ زمانی که انید با فیلمی مواجه میشود که یادآور خاطرهای آزاردهنده از کودکی اوست.
فیلم در ژانر وحشت رواشناختی است و ما شاهد آن هستیم که ذهن قهرمانش در یادآوری بخشی تاریکی از گذشتهاش که مربوط به ناپدید شدن خواهرش است، برای ما باز میشود. «سانسور» فیلم سرراستی است، زمانش هشتاد و چهار دقیقه است که از زمان معمول نود دقیقهای فیلمها کمتر است اما ثابت میکند که میتواند مخاطب را بترساند و بیشک اعصابش را خرد کند.
۲۰. تلفن سیاه (The Black Phone)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: اسکات دریکسون
- بازیگران: میسون تیمز، مدلین مکگرا، جرمی دیویس، جیمز رانسون، ایثن هاک
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۱ از ۱۰۰
این فیلم فراطبیعی ترسناک آمریکایی اقتباسی از داستان کوتاهی محصول سال ۲۰۰۴ به همین نام نوشته جو هیل است. اسکات دریکسون کارگردان فیلم به فیلمهای ترسناکش معروف است اما کارگردانی فیلم ابرقهرمانی محصول ۲۰۱۶ «دکتر استرنج» (Doctor Strange) مسیر حرفهای او را پیچیده کرد. او اما با «تلفن سیاه» دوباره بازگشت موفقی به ژانر وحشت داشت.
این فیلم تریلری عمیقاً ترسناک درباره پسربچهای است که ربوده شده و بعدد میبیند که میتواند با قربانیان (حالا مرده) قبلی آدمربایش ارتباط برقرار کند. «تلفن سیاه» از فضای محدودش به خوبی استفاده میکند و سادگیاش در نهایت آن را به یکی از بزرگترین نقاط قوتش تبدیل میکند. در نهایت، ما با فیلمی مواجهیم که درباره تلاش برای زنده ماندن یک انسان است. فیلم همچنین به خاطر یکی از بازیهای به شکل شگفتانگیزی شرورانه ایتان هاوک در نقش آدمربا قابل توجه است.
۱۹. «متصرف» (Possessor)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: برندون کراننبرگ
- بازیگران: آندرهآ ریسبرو، کریستوفر ابوت، روسیف ساترلند، تاپنس میدلتون، شان بین، جنیفر جیسن لی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۴ از ۱۰۰
محصول مشترک انگلستان، ایالات متحده و کانادا، باز هم فیلم دیگری در ژانر علمی-تخیلی ترسناک از پسر دیوید کراننبرگ است که سه سال پیش از «استخر بیانتها» اکران شده و طرفداران ژانر وحشت را شگفتزده و گوشبهزنگ کرده است. البته شگفتانگیزترین فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰ نیست اما باید در این فهرست باشد که اگرچه به لحاظ محتوا چیز تازهای نمیگوید، قصهای درباره هویت، قتل و کنترل ذهن است.
فیلم به قدری انعطافناپذیر است که به نظر میرسد برندون کراننبرگ دارد تلاش میکند از پدرش جلو بزند. او شاید در این فیلم موفق باشد، چرا که «متصرف» با آن محتوای خشن و جنسیاش قدم به وادیهایی میگذارد که اخیراً فقط چند فیلم دیگر توانستهاند بگذارند و به همین خاطر یکی از جسورانهترین آثار ژانر وحشت در حافظه اخیر است. فیلم داستان مأموری را روایت میکند که برای یک سازمان مخفیانه کار میکند. این سازمان بر یک تکنولوژی ایمپلنت مغزی کار میکند که با استفاده از آن میتوان بدن افراد را تسخیر و از آنها برای ترور افراد دیگر استفاده کرد.
۱۸. بلعیدن (Swallow)
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: کارلو میرابلا-دیویس
- بازیگران: هیلی بنت، آستین استول، الیزابت مارول، دیوید راشه، دنی اوهر
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۷ از ۱۰۰
«بلعیدن» محصول مشترک امریکا و فرانسه نخستین بار در جشنواره فیلم ترایبکا اکران شد اما تا اوایل سال ۲۰۲۰ به صورت گسترده اکران نداشت. فیلم یک تریلر ترسناک روانشناختی درباره زن جوان بارداری است که ظاهراً زندگی بسیار خوبی دارد اما عادت تاریک و پنهانی او، یعنی هرزهخواری که با بلعیدن اشیای تیز همراه است، زندگی خود و اطرافیانش را با مشکلی پیچیده مواجه میکند.
فیلم برای آنکه از موضوعاتی جدی درباره آسیب روحی و بیماری روانی حرف بزند، موضوع عجیب و غریبی را به کار گرفته است که همهاش باعث میشود مخاطب دائماً دچار اضطراب باشد. فیلم در مقاطعی سخت و ناامیدکننده است اما این ویژگیها درباره بسیاری از فیلمهای خوب ژانر وحشت صدق میکند. بنابراین تماشایش به اهلش توصیه میشود. فیلم با استقبال بالای منتقدان همراه بود و در زمینه فیلمنامه، کارگردانی، فضاسازی و بازی هیلی بنت تحسین شد.
۱۷. تیتان (Titane)
- سال اکران: ۲۰۲۱
- کارگردان: ژولیا دوکورنو
- بازیگران: ونسان لندون، میریم آکدیو، آگاته روسل، گیرانس ماریلیر، لایس سلامی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۰ از ۱۰۰
این درام فمنیستی که فیلم افتتاحیه جشنواره کن ۲۰۲۱ و همچنین برنده نخل طلا شد، درباره زنی است که رابطه عجیبی با ماشینها دارد، و همچنین آنچه برایش رخ میدهد بعد از آنکه به دنبال یک جرم فراری میشود. این فیلم از آن دسته فیلمهایی است که هرچه جلوتر میرود با همه جور پیچش داستانی عجیب و غریب مواجه میشود؛ از آن فیلمهایی که میتوانند در هر نقطه عجیبی که میخواهند به پایان برسند. این باعث میشود که تجربه تماشای «تیتان» به همان اندازه که هیجانانگیز است، تهوعآور باشد، که به طور کلی واقعاً ترسناک است اما همچون فیلمهای معمول این ژانر خبر از گروگان و زندانی در آن است. در حالی که کاملاً موفق میشود مخاطبان را به تماشای چیزهایی بنشاند که شاید واقعاً نخواهند شاهدش باشند. داستان فیلم را در یک خط چنین میشود خلاصه کرد؛ به دنبال یک سری جنایات غیرقابل توضیح، پدری با پسرش که ده سال قبل ناپدید شده بود دیدار می کند.
۱۶. «لبخند» (Smile)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: پارکر فین
- بازیگران: سوزی بیکن، جسی آشر، کایل گالنر، کیتلین استیسی، کل پن، راب مورگان
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۰ از ۱۰۰
این فیلم فراطبیعی ترسناک امریکایی به نویسندگی و کارگردانی پارکر فین در نخستین تجربه کارگردانی فیلم بلند او که در واقع اقتباسی از فیلم کوتاه خودش به نام «لورا نخوابیده» است. «لبخند» به لطف استراتژیهای بازاریابی خلاقانهاش موفق شد بعد از اکران نقدهای مثبتی دریافت کند و در گیشه به موفقیت دست یابد. در این فیلم سوزی بیکن در نقش درمانگری بازی میکند که پس از مشاهده خودکشی عجیب یک بیمار، تجربههای نگرانکننده و دلهرهآوری را پشت سر میگذارد و به این باور میرسد که آنچه تجربه میکند فراطبیعی است.
«لبخند» در ترکیب ژانر وحشت روانشناختی با عناصر ژانر فراطبیعی موفق عمل کرده و به فیلم ترسناکی تبدیل شده است که مخاطب را کاملاً درگیر خودش میکند که هرچه جلوتر میرود خوشساختتر و بهتر میشود. البته شاید هیچ چیز خاصی به ژانر وحشت اضافه نکند اما به اندازه کافی مخاطب را میترساند و همچون بسیاری از فیلمهای ترسناک اخیر، موفق میشود موضوعاتی در رابطه با آسیب روحی و بیماری روانی را کند و کاو کند.
۱۵. مرد نامرئی (The Invisible Man)
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: لی ونل
- بازیگران: الیزابت ماس، الیور جکسون-کوهن، آلدیس هاج، استورم رید، هریت دایر، مایکل دورمن، بندیکت هاردی، سم اسمیت
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۲ از ۱۰۰
این فیلم علمی-تخیلی ترسناک اقتباسی از رمان «مرد نامرئی» اثر اچ.جی. ولز و بازسازی فیلم «مرد نامرئی» محصول سال ۱۹۳۷ به کارگردانی جیمز ویل است. نسخه ۲۰۲۰ این فیلم با نسخه کلاسیک محصول یونیورسال تفاوتهایی دارد، با اینکه عنوان هر دو یکی است. فیلمهای قبلی که بر اساس رمان «مرد نامرئی» ساخته شده بودند، درونمایههای طنز بیشتری داشتند و اغلب کمدی در نظر گرفته میشدند، اما این اقتباس مدرن درباره مردی که طبعاً نامرئی است، به مراتب دلهرهآورتر است. فیلم درباره مرد سوءاستفادهگری است که تظاهر میکند مرده است و بعد از قدرت نامرئی شدنش استفاده میکند و شریک زندگی سابقش را آزار میدهد. مشخصاً فیلم از آنجا که در این عصر ساخته شده است، درونمایه فمنیستی دارد.
۱۴. شکار (Prey)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: دن تراختنبرگ
- بازیگران: امبر میدتاندر، داکوتا بیورز، میشل برفک، استورمی کیپ، جولیان بلک آنتلوپ، دین دی لیگرو
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۴ از ۱۰۰
این درام تاریخی ترسناک علمی-تخیلی اکشن آمریکایی بر اساس مجموعه فیلم «غارتگر» (Predator) ساخته جیم توماس و جان توماس ساخته شده است. این پنجمین قسمت از این فرنچایز و پیشدرآمد چهار فیلم اول است. فیلم یکی از اعضای گونه غارتگر را در اوایل دهه ۱۷۰۰ نشان میدهد و داستان آن حول محور نارو، یک جنگجوی ماهر قبیله کومانچی میچرخد، که از قبیلهاش در برابر یک شکارچی بیگانه بسیار تکاملیافته که انسانها را برای ورزش شکار میکند، محافظت میکند.
فیلم نقدهای مثبتی از سوی منتقدان دریافت کرد و سکانسهای اکشن، بازی امبر میدتاندر، جلوههای بصری و فیلمبرداریاش مورد تحسین قرار گرفت. «شکار» به لطف رویکرد تازهای که به مجموعه «غارتگر» داشته، جان تازهای به این فرنچایز بخشیده و از قسمت اصلی محصول ۱۹۸۷ تا به حال، بهترین فیلم این مجموعه است. فیلم شاید بیشتر از آنکه در ژانر وحشت باشد، تریلر/اکشن باشد اما همچنان موفق میشود دلهرهآور و در لحظاتی مهیج باشد، و به طور کلی فیلمی بسیار سرگرمکننده است.
۱۳. «مرد توخالی» (The Empty Man)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: دیوید پریور
- بازیگران: جیمز بج دیل، مارین ایرلند، استیون روت، ران کانادا، رابرت آرمایو، جوئل کورتنی، ساشا فرولوا
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۵ از ۱۰۰
این فیلم آمریکایی در ژانر ترسناک فراطبیعی و دلهرهآور بر اساس رمان گرافیکی به همین نام به نویسندگی کالن بون و ونسا آر. دل رِی ساخته شده است. «مرد توخالی» افسانهای شهری در جهان «مرد توخالی» و شخصیتی است که گویا عامل ناپدید شدن نوجوان زیادی در شهری کوچک است. فیلم کمکم میرود روی پلیسی که تلاش میکند معمای این نوجوانان مفقودشده را حل کند، و وقتی مشخص میشود که یک عامل فراطبیعی در این ماجرا دخیل است، اوضاع دلهرهآور و و آزاردهنده میشود. فیلم با ترکیب معما، وحشت و عناصر دلهرهآورش بسیار بلندپرواز است و به همین خاطر فیلم بلندی است؛ ۱۳۷ دقیقه. اما تا حد زیادی موفق میشود در تمام مدت فیلم جذاب بماند و فضایش به اندازهای وهمآور هست که بتواند یکی از قدرنادیدهترین فیلمهای ترسناک سالهای اخیر در نظر گرفته شود.
۱۲. میزبان (Host)
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: راب ساوج
- بازیگران: هیلی اسقف، جما مور، اما لوئیز وب، رادینا دراندووا، کارولین وارد، تدی لینارد، سیلان باکستر
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۹ از ۱۰۰
در دوران همهگیری کووید-۱۹، پروژههای سینمایی بسیاری به خاطر محدودیتهای قرنطینه متوقف شد. در همان روزهای اولیه کووید بود که فیلمسازان مجبور شدند به فکر راههایی نوآورانه برای ساخت فیلم باشند، البته اگر نمیخواستند تا پایان محدودیتها صبر کنند. همین باعث تولد فیلمهای خلاقانهای همچون «میزبان» شد که فیلم بسیار موفقی هم از آب درآمد. کل این فیلم اسلشر روی یک صفحه کامپیوتر اتفاق میافتد، با چند دوستی که در ملاقاتی آنلاین در برنامه زوم دور هم جمع شدهاند و بعد متوجه میشوند که این کار همه آنها را در معرض خطر قرار داده است. این فیلم محدودیتها را به نقاط قوت تبدیل میکند، و با اینکه شیوه اجرایی و موضوعش به اجبار محدودشده است، به اندازه کافی خلاقانه و نوآورانه است که بتواند مخاطب را درگیر خودش کند. مدت زمان تقریباً یک ساعته فیلم هم به راحت تماشا کردنش کمک میکند.
۱۱. عجیب و غریب (Freaky)
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: کریستوفر لندون
- بازیگران: وینس وان، کاترین نیوتون، کتی فینران، آلن راک
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۳ از ۱۰۰
«جمعه عجیب» (Freaky Friday) در اصل رمانی کودکانه درباره مادر و دختری است که یک صبح از خواب بیدار میشوند و متوجه میشوند که بدنشان با هم عوض شده است. تا به حال چندین بار از این رمان اقتباس سینمایی شده است که معروفترینش نسخه محصول ۲۰۰۳ است. کمدی ترسناک «عجیب» با الهام از این قصه، درباره قاتلی زنجیرهای است که بدنش با دختری نوجوان عوض میشود. طبعاً این فیلم به مراتب خشنتر از منبع اصلیاش است، اما خونریزی و کشتار را با کمدی ترکیب میکند و نتیجه چیز خوبی است. این فیلم ژانر تغییر بدن (بله، میتواند یک ژانر باشد) را به سطوح نو و جالبی میبرد و به طور کلی با قصهای مسخره و اعتماد به نفسی تحسینبرانگیز آن را اجرا میکند.
۱۰. بیو میترسد (Beau Is Afraid)
- سال اکران: ۲۰۲۳
- کارگردان: آری استر
- بازیگران: واکین فینیکس، ناتان لین، پتی لوپن، ایمی رایان، کیلی راجرز، پارکر پوزی، استیون مککینلی هندرسون، هیلی اسکوایرز، مایکل گاندولفینی، زوئی لیستر-جونز، ریچارد کیند
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۷ از ۱۰۰
این فیلم کمدی ترسناک سوررئالیستی آمریکایی از کارگردان معروف ژانر وحشت آری استر است که به لطف درام مالکیت شیطانی موفقش «موروثی» (Hereditary) حول محور خانوادهای آسیب روحی دیده نامش بر سر زبانها افتاد. «میدسامر» (Midsommar) او در سال ۲۰۱۹ در رده یکی از بهترین فیلمهای ترسناک دهه ۲۰۱۰ قرار گرفت اما در سال ۲۰۲۳، آستر مسیر کاملاً متفاوتی را در پیش گرفت و فیلمی سنگین درباره آسیب روحی و نارضایتی عمومی ساخت که مورد توجه منتقدان هم قرار گرفت. گفتن خلاصه داستان «بیو میترسد» سخت است، ا توجه به اینکه مدت زمانش سه ساعت است و کاملاً غیرقابل پیشبینی و آشفته است. فیلم چیزی شبیه کابوسی طولانی یا هذیان است و در عین حال، طنز سیاهی دارد و فیلم ماجراجویانه هم هست. این فیلم هرچه باشد، چه خوب چه بد، نمونه مشابه دیگری ندارد.
۹. «با من حرف بزن» (Talk to Me)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: دنی فیلیپو
- بازیگران: سوفی وایلد، الکساندرا جنسن، جو برد، اوتیس دانجی، میراندا اتو، زوئی ترکیس، کریس آلوسیو، مارکوس جانسون، الکساندریا استفنسن
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۴ از ۱۰۰
این فیلم ترسناک فراطبیعی استرالیایی بر اساس طرح مفهومی اثر دیلی پیرسون ساخته شد. فیلم به گروهی از نوجوانان میپردازد که متوجه میشوند میتوانند با استفاده از یک دست مومیاییشده مرموز با ارواح ارتباط داشته باشند اما در نهایت نسبت به قوانین بیتوجهی میکنند و از حد و مرزها فراتر میروند. «با من حرف بزن» یک فیلم ترسناک مدرن دیگر است که این را درک میکند که اندوه و آسیب روحی تا چه اندازه میتواند ترسناک یا شاید حتی ترسناکتر از هر فیلم فراطبیعی دیگری باشد. فیلم ریتمی تند و موضوعی دارد که قادر است درجا مخاطب را جذب خودش بکند و تا پایان، تا تیتراژ پایانی با خودش نگه دارد. فیلم کاملاً ترسناک است و میان وحشت فراطبیعی و وجه دراماتیکتر مسائل تعادل خوبی برقرار میکند و همه اینها آن را به یکی از فیلمهای ترسناک خوب سالهای اخیر میکند.
۸. جنایات آینده (Crimes of the Future)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: دیوید کراننبرگ
- بازیگران: ویگو مورتنسن، لئا سیدو، کریستن استوارت
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۰ از ۱۰۰
این فیلم علمی-تخیلی وحشت جسمی از فیلم کراننبرگ اگرچه با فیلمی از همین فیلمساز در سال ۱۹۷۰ همنام است، اما بازسازی آن نیست و داستان و مفهوم آن به هم مرتبط نیستند. این فیلم بازگشتی به ژانرهای علمی-تخیلی و ترسناک این کارگردان برای نخستین بار از زمان «اگزیستنز» در سال ۱۹۹۹ است. «جنایات آینده» محصول مشترک کانادا، فرانسه، بریتانیا و یونان همانطو که از عنوانش پیداست در آینده اتفاق میافتد و به لحاظ روایی همچون فیلمهای نوآر جنایی قدیمی روایت میشود. فیلم به یک اندازه پرحرف و در عین حال کند است و در جهانی پر از دگرگونی و تغییر اتفاق میافتد که رفتارهای انسانی با آنچه امروز میدانیم، کاملاً متفاوت است. خط داستانی فیلم چندین پیچش عجیب دارد و عمدتاً حول محور هنر، مرحله بعدی تکامل انسانی و پارهای فعالیتهای زیرزمینی میچرخد. همه چیز در این فیلم به شدت عجیب و غریب است و پر از همان وحشت جسمی که از فیلم ترسناکی ساخته دیوید کراننبرگ انتظار دارید.
۷. «پرل» (Pearl)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: تی وست
- بازیگران: میا گاث، دیوید کورنسوت، تندی رایت، متیو ساندرلند، اِما جنکینز-پورو
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
این فیلم آمریکایی در ژانر وحشت روانشناختی و اسلشر پیشدرآمدی بر فیلم «ایکس»، و دومین قسمت در مجموعهفیلمی به همین نام، داستان پیدایش پِرل، شخصیتِ شرور فیلم اصلی را در سال ۱۹۱۸ روایت میکند، که در جدال با احساسات سرکوبشده و آرزوهای پرشورش برای تبدیلشدن به یک ستاره سینما، او را به انجام اعمال خشونتآمیز نسبت به خانوادهاش در تگزاس سوق میدهد. اوایل فیلم بیشتر نوعی دارم مبتنی بر توسعه شخصیت است و نشان میدهد که شکست شخصیت اصلی تا چه انداره برایش تراژیک و ناراحتکننده بوده و سعی میکند توضیح دهد که چرا این شخصیت به آنچه در فیلم «ایکس» که پیش از این فیلم اکران شد، تبدیل شده است. فیلم نقدهای مثبتی از سوی منتقدان دریافت کرده است، که از ادای احترام آن به سینمای کلاسیک هالیوود، به ویژه به فیلمهای «جادوگر شهر از»، «کشتار با ارهبرقی در تگزاس» و «مری پاپینز»، و از نقشآفرینی گاث تمجید شده است. یک فیلم سوم از این مجموعهفیلم، دنبالهای بر «ایکس» با عنوان ماکسین در مرحله پیشتولید قرار دارد.
۶. بربر (Barbarian)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: زک کرگر
- بازیگران: جرجینا کمپل، بیل اسکاشگورد، جاستین لانگ
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
قصه «بربر» اول یک جور شروع میشود، بعد از پرده اول پیچش دراماتیک دارد و بعد با یک چرخش دراماتیک دیگر، نشان میدهد از آن دسته فیلمهایی است که بهتر است با خط داستانیاش توصیف نشود. فیلم حول محور خانهای در ایربیانبی میچرخد که از سوی دو نفر به طور همزمان اجاره شده است. در این خانه رازهای عجیب و غریب در آن نهفته است و آدمهایی که در ابتدای امر آنچه واقعاً هستند به نظر نمیآیند. به عنوان یک فیلم ترسناک، «بربر» یکی از ترسناکترین فیلمهای این ژانر نیست اما سرگرمکننده است. فیلم بر سرگرمی مهیج و کمدی سیاه تأکید دارد، اینجا و آنجا مخاطب را میترساند اما آنجا که باید، مخاطب را آزار میدهد. تماشای «بربر» در نهایت سرگرمکننده است و چند پیچش داستانی هوشمندانه دارد که میتوان به همین خاطر تحسینش کرد.
۵. «منو» (The Menu)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: مارک مایلود
- بازیگران: ریف فاینز، آنیا تیلور-جوی، نیکلاس هولت، هانگ چائو، جانت مکتیر، رید بیرنی، جودیت لایت، جان لگویزمائو
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۸ از ۱۰۰
فیلمهای زیادی در سالهای اخیر به نقد قشر مرفه پرداختهاند. «انگل» (Parasite)، «چاقوکشی» (Knives Out)، «مثلث غم» (Triangle of Sadness) به عنوان مثال یا سریالهای مثل «وراثت» (Succession) و «نیلوفرآبی سفید» (The White Lotus) که همه از آثار تحسینشده سالهای اخیر هستند. «منو» همین به این فهرست اضافه میشود اما در ترکیبی از ژانر وحشت و کمدی سیاه و داستانی بیپرده و هجوآمیز.
در این فیلم اسلوویک سرآشپزی مشهور، گروهی را برای صرف غذا به هاثورن، رستورانی منحصر به فرد در جزیرهای دورافتاده دعوت میکند و در آنجا یک منوی مجلل با شگفتیهای تکاندهنده برای آنها آماده کرده است. بعضی مدعوین از دماغ فیل افتادهاند و بعضی آزاردهنده. اما یک زن که نقشش را آنا تیلور جوی بازی میکند، این میان با سایرین فرق دارد و بازیای را راه میاندازد که ظاهراً اسلوویک آن را تدارک دیده است. «منو» سرگرمکننده، سیاه و بامزه است، نمیتوان گفت ترسناک است اما برای بعضی شخصیتهای فیلم بدون شک وحشتزاست.
۴. جواب منفی (Nope)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: جوردن پیل
- بازیگران: دنیل کالویا، کیکه پالمر، استیون ین
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۳ از ۱۰۰
سومین اثر جوردن پیل کارگردان تحسینشده ژانر وحشت، نه تنها ترکیبی منحصربهفرد از ژانر وحشت و علمی-تخیلی است، در عین حال، در نهایت ناباوری وسترن هم هست. داستان فیلم در بیابانی اطراف شهری کوچک اتفاق میافتد و تلاش دو خواهر و برادر مالک یک مزرعه را نشان میدهد که سعی دارند شواهد ویدئویی از یک شیء ناشناس پرنده را ضبط کنند. نمیشود گفت که «جواب منفی»، «آروارهها» اسپیلبرگ در بیاین است، بهخصوص از جایی که پرده پایانی از راه میرسد.
«جواب منفی» از آن فیلمهایی که در ابتدا ریتمی کند دارند اما به یکباره مهیج میشوند. این فیلم وقت مخاطب را تلف نمیکند و در نهایت، به او ثابت میکند که ارزش تماشا داشته است. و بدین ترتیب، به کارنامه خوب جوردن پیل یک فیلم خوب دیگر، بعد از «برو بیرون» (Get Out) و «ما» (Us) اضافه میکند. «جواب منفی» به دلیل اصالت، بلندپروازی، بازیها و کارگردانی پیل، نقدهای مثبتی از منتقدان دریافت کرد، اگرچه فیلمنامه آن منتقدان را دو قطبی کرده است. این فیلم سوی انستیتوی فیلم آمریکا یکی از بهترین فیلمهای ۲۰۲۲ نام گرفت.
۳. یادگار (Relic)
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: ناتالی اریکا جیمز
- بازیگران: گری اولدمن، امیلی مورتیمر، رابین نوین، بلا هیتکوت
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۲ از ۱۰۰
باز هم فیلم ترسناک دیگری حول محور اعضای خانوادهای آشفته و مشکلدار، با یک مادر بیوه و پابه سن گذاشته مادرسالار که همان ابتدای فیلم ناپدید میشود. در ادامه دختر و نوهاش به دنبالش میروند و وقتی پیدایش میکنند و مادر پیر به خانه بازمیگردد، تازه مشکلاتشان شروع میشود. گویا حالا نیروهای بیگانه مادر پیر را کنترل میکنند. داستان فیلم از آنهایی است که فکر میکنید پیش از این بارها دیدهاید، بهخصوص اگر طرفدار دوآتیشه ژانر وحشت باشید. اما «یادگار» موفق میشود مخاطب را شگفتزده کند و خوب بترساند و به یکی از جالبترین و هیجانانگیزترین فیلمهای تریلر/معمایی/ترسناک سالهای اخیر تبدیل شود.
۲. «با تمام وجود» (Bones and All)؛ فیلم ترسناک برتر دهه ۲۰۲۰
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: لوکا گوادانینو
- بازیگران: تیلور راسل، تیموتی شالامی، مارک رایلنس
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۲ از ۱۰۰
لوکا گوادانینو با بازسازی فیلم محصول ۱۹۷۷ «سوسپیریا» (Suspiria) در سال ۲۰۱۸ موفق شد یک فیلم ترسناک به شکل حیرتآوری خوشساخت و خوب بسازد. او با فیلم دومش در سال ۲۰۲۰ که یک فیلم جادهای در ژانر بلوغ عاشقانه-ترسناک بر اساس رمانی از کامیل دیآنجلیس است، این مسیر را ادامه داد، که به عنوان یک فیلم ترسناک حتی از «سوسپیریا» تأثیرگذارتر است. به علاوه، یک قصه عاشقانه غمانگیز دیگر شبیه فیلم محصول ۲۰۱۷ «مرا به اسمت صدا بزن» (Call Me By Your Name) که اثر دیگری از این فیلمساز است، دارد. فیلم درباه دو جوان عاشق است که جز هم به گوشت انسان هم علاقه دارند. فیلم در بعضی لحظات به شدت ناراحتکننده است و تماشایش برای شما تبدیل به تجربهای میشود که اگرچه هضم آن سخت است، اما به شکلی حیرتآور برای آنها که توانایی تماشایش را دارند، تأثیرگذار و قدرتمند است. این فیلم بهخاطر بازی بازیگران اصلی، کارگردانی، فیلمبرداری و تلفیقی از ژانرها، بازخوردهای مثبت منتقدان را دریافت کرد.
۱. ایکس (X)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: تی وست
- بازیگران: میا گاث، جنا اورتگا، مارتین هندرسون، بریتنی اسنو، اوون کمپبل، استیون اوره، کید کادی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۴ از ۱۰۰
«ایکس» نخستین فیلم از مجموعه فیلمی به همین نام است که قسمت پیشدرآمدش «پرل» را بالاتر معرفی کردیم و هر دو به فاصله چند ماه در سال ۲۰۲۲ اکران شدند. این فیلم اسلشر به نویسندگی، کارگردانی، تهیهکنندگی و تدوین تی وست داستان یک بازیگر زن و گروه فیلمبرداری او را در اواخر دهه ۱۹۷۰ دنبال میکند که برای ساختن یک فیلم هرزهنگاری در ملک یک زوج مسن در روستایی در تگزاس گرد هم میآیند. شخصیت اصلی فیلم «پرل» اینجا ضد قهرمان پابه سن گذاشته و به همراه شوهرش مالک مزرعه است که در ابتدا نمیداند این گروه برای چه پروژهای مزرعه آنها را اجاره کردهاند و وقتی میفهمند چندان خوششان نمیآید.
«ایکس» بیشتر از «پرل» بر وحشت تمرکز دارد، و طبعاً خونریزی و صحنههای ترسناک سرراستتری دارد اما یک حس مالیخولیایی هم در لحظاتی دارد که همین آن را تبدیل به یک فیلم ترسناک تأثیرگذار میکند. «ایکس» بهطور کلی نقدهای مثبتی دریافت کرد و منتقدان به ادای دین آن به فیلمهای اسلشر قرن بیستم، به ویژه «کشتار با ارهبرقی در تگزاس» در سال ۱۹۷۴ اشاره کردند و از نقشآفرینی گاث، اِسنو و اورتگا هم تمجید شده است. بازی میا گاث بسیار خوب است. و امیدواریم دنباله فیلم «ماکسین» (MaXXXine) که قرار است به زودی اکران شود، حسن ختام خوبی برای این سهگانه اسلشر عجیب و غریب و در عین حال شاخص به اندازه دو فیلم قبلی باشد.
منبع: collider