فیلمهای ترسناک شاید در مقایسه با آثار بلاکباستری و پرسروصدا کمتر دیده شوند (بیشتر به دلیل درجه سنی و سوژهها) اما آنها هم میتوانند پرفروش باشند و گیشه را تحتتاثیر قرار دهند. با اینکه منتقدان اغلب واکنشهای مثبتی به این ژانر ندارند اما آثار ترسناک همواره محبوب بودهاند و استودیوهای فیلمسازی از این حقیقت آگاه هستند. در حالی که امسال فیلمهای خوشساختی همچون «با من حرف بزن» و «مرده شریر برمیخیزد» را داشتیم اما تنها دو فیلم «راهبه ۲» و «توطئهآمیز: در قرمز» به فهرست ۵۰ فیلم ترسناک پرفروش راه پیدا کردهاند اما ۱۵ رتبهی اول در اختیار کدام فیلمها قرار دارد و لقب پرفروشترین فیلم ترسناک جهان به کدام فیلم اختصاص مییابد؟
در حال حاضر مجموعهی «احضار» با ۲.۳۹۵ میلیارد دلار و «بیگانه» با ۱.۶۵۳ میلیون دلار، پرفروشترین فرانچایزهای سینمایی ترسناک تاریخ هستند و با توجه به این که هر دو ادامه دارند، احتمالا فاصلهی خود را با مجموعههای دیگر افزایش خواهند داد. نکتهی دیگر دربارهی فهرست پرفروشترین فیلم ترسناک جهان این است که متوجه میشویم بسیاری از آثار ترسناک پرطرفدار و جنجالی سالهای اخیر، این پتانسیل را داشتند که به فروش بالاتری دست پیدا کنند اما از نظر سودآوری، وضعیت بهتری نسبت به ژانرهای دیگر دارند. برای مثال، «برو بیرون» (۲۰۱۷) به کارگردانی جوردن پیل، ۲۵۵ میلیون دلار فروخته (بیستوهفتمین فیلم ترسناک پرفروش تاریخ) اما با توجه به بودجهی ناچیز ۴.۵ میلیون دلاری، یک اثر کاملا سودآور بوده است. این مسئله دربارهی اکثر فیلمهای ترسناک پرفروش صدق میکند، شاید به جز آثاری همچون «پرومتئوس» یا «من افسانه هستم» که وارد حوزهی بلاکباسترها میشوند.
- ۱۵- آنابل: آفرینش (Annabelle: Creation)
- ۱۴- رزیدنت ایول: قسمت پایانی (Resident Evil: The Final Chapter)
- ۱۳- احضار (The Conjuring)
- ۱۲- احضار ۲ (The Conjuring 2)
- ۱۱- یک مکان ساکت (A Quiet Place)
- ۱۰- هانیبال (Hannibal)
- ۹- راهبه (The Nun)
- ۸- پرومتئوس (Prometheus)
- ۷- نشانهها (Signs)
- ۶- جنگیر (The Exorcist)
- ۵- آن: بخش دوم (IT: Chapter Two)
- ۴- جنگ جهانی زد (World War Z)
- ۳- من افسانه هستم (I Am Legend)
- ۲- حس ششم (The Sixth Sense)
- ۱- «آن: بخش اول» (IT: Chapter One)؛ پرفروشترین فیلم ترسناک جهان
۱۵- آنابل: آفرینش (Annabelle: Creation)
- میزان فروش: ۳۰۶.۵ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۷
- کارگردان: دیوید اف. سندبرگ
- بازیگران: استفانی سیگمن، تالیثا بیتمن، لولو ویلسون، آنتونی لاپالیا، میراندا اتو، گریس فولتن، برایان هاو
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۰ از ۱۰۰
«آنابل: آفرینش» نسخهی پیشدرآمد فیلم «آنابل» (۲۰۱۴) است که خودش یک نسخهی فرعی از «احضار» بود. قصه پیرامون یک عروسکساز به نام ساموئل (آنتونی لاپالیا) و همسرش اتفاق میافتد که دختر هفت سالهی خود، آنابل را در یک سانحه از دست دادهاند. ساموئل که تحمل این رویداد تراژیک را ندارد، روح دخترش را به یک عروسک منتقل میکند اما نمیداند که به اشتباه، یک روح شیطانی را به این عروسک منتقل کرده است. سالها بعد، هنگامی که آنها تعداد دختربچهی یتیم را به خانهی خود میآورند، یکی از آنها این عروسک را پیدا میکند.
آفرینش نقدهای مثبتی دریافت کرد و منتقدان، آن را در مقایسه با نسخهی اصلی فیلم بهتری میدانند. اگرچه آثار متعددی در زیرژانر عروسکهای شیطانی ساخته شده است اما آنابل: آفرینش نشان داد که این زیرژانر هنوز هم حرفهایی برای گفتن دارد. پیشبینی میشد که فیلم یک افتتاحیهی ۳۰ میلیون دلاری داشته باشد اما موفقتر عمل کرد و با بودجهی ۱۵ میلیون دلاری، در هفتهی اول ۳۵ میلیون دلار فروخت. فیلم با یک افت فروش قابلقبول ۵۵.۷ درصدی، در هفتهی دوم ۱۵.۵ میلیون دلار فروخت و در نهایت فروش خود را در ایالات متحده به ۱۰۲.۱ میلیون دلار رسید. آفرینش در کشورهای دیگر هم عملکرد خیرهکنندهای داشت و ۲۰۴.۴ میلیون دلار بهدست آورد تا فروش کلی خود را به ۳۰۶.۵ میلیون دلار برساند.
۱۴- رزیدنت ایول: قسمت پایانی (Resident Evil: The Final Chapter)
- میزان فروش: ۳۱۲.۲ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۶
- کارگردان: پل دبلیو. اس. اندرسون
- بازیگران: میلا یوویچ، الی لارتر، شان رابرتز، روبی رز، ایئوین مککین، ویلیام لوی، ایان گلن، لی جون کی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۳۸ از ۱۰۰
یک مجموعهی سینمایی پرفرازونشیب (اقتباسی از سری بازی محبوبی به همین نام) که در یک بازهی زمانی ۱۲ ساله، شش نسخه از آن روی پرده رفت و طرفداران و مخالفان سرسخت زیادی دارد. «رزیدنت ایول: قسمت پایانی» همانطور که از نام آن هم مشخص است، آخرین نسخهی مجموعه است که سال ۲۰۱۶ روی پرده رفت و با فروش خوب، تقریبا همهی تحلیلگران را غافلگیر کرد (رزیدنت ایول دو سال قبل با «به راکون سیتی خوش آمدید» آغاز دوبارهای داشت که چندان موفقیتآمیز نبود).
در این نسخه، آلیس (میلا یوویچ) – که شخصیت ابداعی پل دبلیو. اس. اندرسون است و در بازیها وجود ندارد – و دوستانش توسط آلبرت وسکر (شان رابرتز) فریب میخورند، کسی که همهی نیروهای شرکت آمبرلا را گردهم آورده است تا با یک حملهی نهایی، همهی بازماندگان را نابود کند. قسمت پایانی طبق سنت مجموعه، نقدهای منفی متعددی دریافت کرد اما در گیشه عملکرد قابلقبولی داشت. فیلم با بودجهی ۴۰ میلیون دلاری، در ایالات متحده به توفیقی نرسید و تنها ۲۶.۸ میلیون دلار فروخت اما در کشورهای دیگر از آن استقبال شد (به ویژه کشور چین که آنجا ۱۶۰ میلیون دلار فروخت) تا فروش نهاییاش به ۳۱۲.۲ میلیون دلار برسد.
۱۳- احضار (The Conjuring)
- میزان فروش: ۳۱۹.۵ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۳
- کارگردان: جیمز وان
- بازیگران: پاتریک ویلسون، ویرا فارمیگا، ران لیوینگستون، لیلی تیلور، جوئی کینگ، شنلی کسول، هیلی مکفارلند
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۶ از ۱۰۰
هیچکس – حتی جیمز وان – هم تصور نمیکرد که احضار به یکی از پرفروش و محبوبترین فیلمهای ترسناک قرن بیستویکم تبدیل شود و آغازِ یک مجموعهی سینمایی بزرگ را رقم بزند. این فیلم مهیج با الهام از یک زوج محقق واقعی به نام اِد و لورن وارن ساخته شده است که در زمینهی مسائل فراطبیعی، ارواح و شیاطین فعال بودند. همانند «جنگیر» (۱۹۷۳) که پنج دهه قبل روی پرده رفت، احضار به ژانر ترسناک ماوراءالطبیعی جان تازهای بخشید و فیلمهای متعددی دربارهی کشیشها و شیاطین با الهام از آن ساخته شد.
قصهی قسمت اول در سال ۱۹۷۱ رخ میدهد و به خانوادهی مهجور پِرون میپردازد که اخیرا به یک عمارت قدیمی نقلمکان کردهاند و رفتهرفته متوجه میشوند که این خانه عادی نیست و تسخیرشده است. آنها سپس از اِد و لورن وارن (پاتریک ویلسون و ورا فارمیگا) درخواست کمک میکنند تا به جواب سوالهای خود برسند. فیلم که بودجهی ۲۰ میلیون دلاری دارد، همزمان با رقبای نسبتا چالشبرانگیزی همچون «رد ۲» و «آر.آی.پی.دی.» اکران شد اما آنها را بهراحتی کنار زد و با فروش ۴۱.۹ میلیون دلاری، بزرگترین افتتاحیهی تاریخِ فیلمی ترسناک با درجهی سنی بزرگسالان (آر) را به نام خود ثبت کرد و حتی «حاشیهی اقیانوس آرام»، فیلم پرخرج برادران وارنر که یک هفته زودتر اکران شده بود را کنار زد. احضار در نهایت ۱۳۷.۴ میلیون دلار در آمریکای شمالی و ۱۸۲.۱ میلیون دلار در دیگر کشورها فروخت تا مجموع فروش آن به ۳۱۹.۵ میلیون دلار برسد.
۱۲- احضار ۲ (The Conjuring 2)
- میزان فروش: ۳۲۱.۸ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۶
- کارگردان: جیمز وان
- بازیگران: پاتریک ویلسون، ویرا فارمیگا، فرانسیس اوکانر، سایمن مکبرنی، فرانکا پوتنته، مدیسون ولف
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۰ از ۱۰۰
با ۲.۳ میلیون دلار فروش بیشتر، «احضار ۲» در حال حاضر در جایگاه دوازدهم فیلمهای ترسناک پرفروش قرار گرفته است. در قسمت دوم بار دیگر با اِد و لورن وارن همراه میشویم که میخواهند یک پروندهی جنگیری دیگر را حل کنند. قصه دربارهی یک مادر بیوه است که همراه با چهار فرزند خود زندگی میکند و اعتقاد دارد که در خانهاش ارواح شیطانی پرسه میزنند. فیلم بر اساس یک داستان واقعی (که نسبت به آن شکوتردید وجود دارد) ساخته شده است که سال ۱۹۷۷ رخ داد. احضار ۲ با بودجهی ۴۰ میلیون دلاری، ۱۰۲.۵ میلیون دلار در آمریکای شمالی و ۲۱۷.۹ میلیون دلار در کشورهای دیگر فروخت تا با ۳۲۱.۸ میلیون دلار به پرفروشترین فیلم ترسناک سال ۲۰۱۶ تبدیل شود.
قسمت دوم هم رقبای آسانی در گیشه نداشت و باید با «وارکرفت» و «اکنون مرا میبینی ۲» رقابت میکرد اما در هفتهی اول ۴۰.۴ میلیون دلار فروخت (که پنجمین افتتاحیهی بزرگ تاریخ برای یک فیلم ترسناک بود). فیلم در هفتهی دوم، در مقابل یک رقیب سرسختتر یعنی انیمیشن «در جستجوی دوری» از استودیوی پیکسار قرار گرفت تا یک افت فروش ۶۳.۲ درصدی را تجربه کند اما در نهایت توانست به فروش قابلقبولی برسد (فیلم در ایالات متحده حدود ۳۵ میلیون دلار کمتر از قسمت اول فروخت اما این رقم را در بازار بینالمللی جبران کرد). قسمت سوم، «احضار: شیطان مرا وادار کرد» که سال ۲۰۲۱ به اکران در آمد هم این پتانسیل را داشت که پرفروشتر از نسخههای پیشین شود اما تحتتاثیر کووید ۱۹ و تعطیلی سینماها قرار گرفت و در نهایت ۲۰۶.۴ میلیون دلار فروخت.
- ۸ فیلم ترسناک دنیای سینمایی احضار از بدترین تا بهترین
۱۱- یک مکان ساکت (A Quiet Place)
- میزان فروش: ۳۴۱ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۸
- کارگردان: جان کرازینسکی
- بازیگران: امیلی بلانت، جان کرازینسکی، میلیسنت سیموندز، نوآ جوپ
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۶ از ۱۰۰
چه کسی فکر میکرد که جان کرازینسکی در اولین تجربهی کارگردانیاش، یکی از فیلمهای ترسناک نوآورانه و پرفروش سالهای اخیر را بسازد؟ در «یک مکان ساکت» همهچیز به سکوت خلاصه میشود و ما با شخصیتهایی روبهرو هستیم که برای ادامهی حیات نباید کوچکترین صدایی تولید کنند و یک اشتباه کوچک میتواند منجر به مرگ آنها شود. در دنیایی آخرالزمانی که اکثر انسانها به دلیل هجوم هیولاها کشته شدهاند، یک خانوادهی کوچک همچنان در تلاش است تا زنده بماند. و از آنجایی که این موجودات از طریق صدا شکار میکنند، سکوت تنها راه نجات است، در نتیجه اعضای خانواده یاد گرفتهاند که بهواسطهی زبان اشاره با یکدیگر گفتگو کنند.
پس از نمایشهای اولیه، تقریبا همهی منتقدان توافقنظر داشتند که این فیلم پتانسیل بالایی دارد و میتواند با آثار بزرگ گیشه رقابت کند. یک مکان ساکت با بودجهی ۱۷ میلیون دلاری – در هفتهای نه چندان شلوغ – با ۵۰.۲ میلیون دلار کار خود را آغاز کرد که بزرگترین افتتاحیهی فیلمی از استودیوی پارامونت از سال ۲۰۱۶ بود. فیلم در هفتهی دوم یک افت فروش ۳۴ درصدی داشت (که برای آثار ترسناک غیرعادی است) و ۳۲.۹ میلیون دلار فروخت و در هفتهی سوم هم ۲۰.۹ میلیون دلار فروش داشت و برخلاف هفتهی پیشین به جایگاه نخست گیشه بازگشت. یک مکان ساکت در نهایت ۱۸۸ میلیون دلار در آمریکای شمالی و ۱۵۲ میلیون دلار در کشورهای دیگر فروخت تا مجموع فروش آن به ۳۴۱ میلیون دلار برسد.
همانند قسمت سوم احضار، «یک مکان ساکت: بخش ۲» هم در دوران قرنطینه و تعطیلی سینماها روی پرده رفت (سال ۲۰۲۰)، با این حال به فروش خوب ۲۹۷.۴ میلیون دلار رسید و هماکنون در جایگاه هجدهم فیلمهای ترسناک پرفروش قرار دارد. این فیلم در صورت اکران در زمان مناسبتر، بیتردید از نسخهی اصلی عبور میکرد. اولین نسخهی فرعی این مجموعه با نام «یک مکان ساکت: روز اول» سال آینده اکران میشود، قسمت سوم هم سال ۲۰۲۵ روی پرده میرود و احتمالا در آن شاهد بازگشت امیلی بلانت و کیلیان مورفی خواهیم بود، هر دو فیلم این شانس را دارند که از نظر فروش، دو قسمت اول را کنار بزنند و باید دید در نهایت چه عملکردی در گیشه خواهند داشت.
۱۰- هانیبال (Hannibal)
- میزان فروش: ۳۵۱.۶ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۰۱
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: آنتونی هاپکینز، گری اولدمن، جولیان مور، هیزل گودمن، ایوانو مارسکوتی، انیو کولتورتی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۳۹ از ۱۰۰
در جایگاه دهم فیلمهای ترسناک پرفروش، دنبالهی جنجالی «سکوت برهها» (۱۹۹۱) را داریم که یک دهه بعد از راه رسید. این بار هم کلاریس استارلینگ شخصیت اصلی است اما متاسفانه به جای جودی فاستر، جولیان مور نقش او را بازی میکند. این مامور افبیآی میخواهد هرچه سریعتر هانیبال لکتر (آنتونی هاپکینز) را دستگیر کند، همزمان یکی از قربانیان سابق هانیبال، میسون (گری اولدمن) هم به دنبال او است تا انتقام بگیرد. جودی فاستر در ابتدا قصد حضور در فیلم را داشت اما پس از خواندن فیلمنامه، نسبت به سیاه و ترسناک بودن آن انتقاد کرد و در نهایت کنار رفت.
با این حال، حتی بدون فاستر هم انتظارات از فیلم بالا بود و اگرچه ریدلی اسکات نتوانست اثری در حدواندازهی سکوت برهها بسازد اما ساختهی او حداقل از نظر تجاری عملکرد خوبی داشت. هانیبال یک افتتاحیهی ۵۸ میلیون دلاری داشت که آن روزها، سومین افتتاحیهی بزرگ تاریخ به حساب میآمد (پشت سر «پارک ژوراسیک ۲» و «جنگ ستارگان: قسمت اول»). فیلم همچنین بزرگترین افتتاحیهی فیلمی با درجهی سنی بزرگسالان را داشت تا اینکه دو سال بعد، قسمت دوم ماتریکس روی پرده رفت. هانیبال در نهایت ۱۶۵ میلیون دلار در آمریکای شمالی فروخت و فروش کلی خود را به ۳۵۱.۶ میلیون دلار رساند.
۹- راهبه (The Nun)
- میزان فروش: ۳۶۵.۶ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۸
- کارگردان: کورین هاردی
- بازیگران: تایسا فارمیگا، دمیان بیچیر، شارلوت هوپ، بانی آرونز، اینگرید بیسو، ساندرا تلس، مانوئلا سیوکور
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۲۴ از ۱۰۰
کسی پیشبینی نمیکرد که یک نسخهی فرعی از مجموعهی احضار، بتواند از نظر میزان فروش، نسخههای اصلی را کنار بزند اما «راهبه» این کار را با موفقیت انجام داد. در این فیلم ترسناک گوتیک، تایسا فارمیگا (خواهر ورا فارمیگا) نقش اصلی را بازی میکند، یک راهبه که در کنار یک کشیش، میخواهند از راز یک قتل مخوف پرده بردارند. قصه اهمیت زیادی در فیلم ندارد و عامل اصلی جذابیت آن، راهبهی شیطانی یا همان والاک (با بازی بونی آرونز) است که میتواند هر بینندهای را مضطرب کند. فیلم اگرچه برای ضعفهای داستانی مورد انتقاد قرار گرفت اما برای فضاسازی و بازی خوب بازیگران تحسین شد و طرفداران را به سالنهای سینما کشاند.
راهبه با بودجهی ۲۲ میلیون دلاری، ۱۱۷.۵ میلیون دلار در آمریکا و کانادا و ۲۴۸.۱ میلیون دلار در کشورهای دیگر فروخت تا در مجموع با ۳۶۵.۶ میلیون دلار به پرفروشترین فیلم مجموعهی احضار تبدیل شود. طبق آمار منتشر شده، اکران فیلم با سود خالص ۱۵۵ میلیون دلاری برای شرکت وارنر همراه بوده است. در حالی که تحلیلگران انتظار داشتند فیلم یک افتتاحیهی ۳۲ میلیون دلاری داشته باشد، راهبه در هفتهی اول ۵۳.۸ میلیون دلار فروخت که بالاتر از دیگر قسمتهای مجموعه بود. ساختهی کورین هاردی، پرفروشترین فیلم ترسناک تاریخ در بعضی کشورها هم هست، همانند اندونزی، برزیل و رومانی. قسمت دوم فیلم هم مدتی قبل به نمایش درآمد (اکران آن همچنان ادامه دارد) و تا اینجا ۲۶۲.۸ میلیون دلار فروخته است.
۸- پرومتئوس (Prometheus)
- میزان فروش: ۴۰۳.۴ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۲
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: نومی راپاس، شارلیز ترون، گای پیرس، ادریس البا، ایان وایت، لوگان مارشال-گرین ،بندیکت وانگ
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۳ از ۱۰۰
«پرومتئوس» همهی فاکتورها برای ورود به فهرست پرفروشترین فیلم ترسناک جهان را داشت: رویدادهای آن در همان جهانِ «بیگانه» (۱۹۷۹) رخ میداد که یکی از محبوبترین فیلمهای ترسناک تاریخ است. ریدلی اسکات را در پشت دوربین داشت که پس از چند دهه به ژانر وحشت بازگشته بود و یک فیلم ترسناک بلاکباستری هم غنیمت است و کمتر با چنین آثاری روبهرو میشویم. پرومتئوس تفاوتهای واضحی با فیلم بیگانه دارد، اثر فلسفیتری است و سوالات تفکربرانگیزی هم مطرح میکند. قصه پیرامون گروهی محقق و دانشمند اتفاق میافتد که سفری را برای یافتن یک نژاد بیگانه آغاز کردهاند تا بتوانند ریشهی انسان را کشف کنند اما نقشههایشان بهدرستی پیش نمیرود و حالا ممکن است نابودی بشر را هم رقم بزنند.
با توجه به بودجهی ۱۳۰ میلیون دلاری فیلم، استودیوی فاکس قرن بیستم انتظارات بالایی داشت و حتی از عملکرد نهایی فیلم هم راضی نبود، با اینحال پرومتئوس را باید یک موفقیت تجاری بدانیم. فیلم ۱۲۶.۴ میلیون دلار در آمریکای شمالی و ۲۷۶.۹ میلیون دلار در کشورهای دیگر فروخت تا مجموع فروش آن به ۴۰۳.۴ میلیون دلار برسد (هجدهمین فیلم پرفروش سال ۲۰۱۲). فیلم افتتاحیهی خوبی در آمریکا داشت و اگرچه همزمان با «ماداگاسکار ۳» اکران شد اما توانست ۵۱ میلیون دلار در هفتهی آغازین بفروشد که آن روزها، دومین افتتاحیهی بزرگ تاریخ برای یک فیلم با درجهی سنی بزرگسالان بود (پشت هانیبال). ریدلی اسکات چهار سال بعد، دنبالهی این فیلم را با نام «بیگانه: کاوننت» روی پرده فرستاد که متاسفانه نه جذابیتهای نسخهی اصلی بیگانه را داشت و نه به خوبی پرومتئوس بود. کاوننت با بودجهای حدودا ۱۱۰ میلیون دلاری، تنها ۲۴۰ میلیون دلار فروخت.
۷- نشانهها (Signs)
- میزان فروش: ۴۰۸.۲ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۰۲
- کارگردان: ام. نایت شیامالان
- بازیگران: مل گیبسون، واکین فینیکس، روری کالکین، ابیگیل برسلین، مریت ویور، کلیفورد دیوید
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۵ از ۱۰۰
ام نایت شیامالان در سالهای اخیر به یک فیلمساز عادی و حتی ناامیدکننده تبدیل شده است که فیلمهایش در بهترین حالت، سرگرمکننده هستند اما دوران اوج او را نباید فراموش کنیم. پس از «حس ششم» (۱۹۹۹) و «آسیبناپذیر» (۲۰۰۰)، شیامالان «نشانهها» را ساخت که یک برداشت تعلیقآمیز از هجوم موجودات فضایی به کرهی زمین ارائه میدهد. قصه پیرامون یک کشیش سابق به نام گراهام (مل گیبسون) اتفاق میافتد که حالا همراه با برادرش مریل (واکین فونیکس) و دو فرزند کوچک خود در یک مزرعه زندگی میکند. پس از کشف چند حلقهی کشتزار نامتعارف در مزرعهاش، گراهام به این نتیجه میرسد که پای موجودات فرازمینی در میان است و تئوریهای او بهتدریج رنگ حقیقت به خود میگیرند.
نشانهها شاید در ظاهر درباره حمله موجودات فضایی باشد اما در حقیقت داستانی درباره بحران ایمان و اعتقاد است. گراهام پس از مرگ همسرش از کلیسا خارج میشود. او در برقراری ارتباط با دو فرزندش دچار مشکل است و برادرش مریل را هم باید مدیریت کند. فیلم نزدیک شدن احساسی اعضای خانواده را بررسی میکند، اینکه چگونه یک تهدید بزرگ باعث میشود تا آنها متحد شوند. شیامالان که با دو ساختهی پیشین خود، به فیلمساز محبوبی تبدیل شده بود، اینجا هم مخاطبان زیاد را بهسوی سینماها روانه کرد. نشانهها با بودجهی ۷۲ میلیون دلاری، ۶۰ میلیون دلار در هفتهی اول فروش داشت و در نهایت ۲۲۷ میلیون دلار در گیشهی داخلی و ۱۸۰ میلیون دلار کشورهای دیگر فروخت تا با ۴۰۸.۲ میلیون دلار، به دومین فیلم پرفروش کارنامهی هنری هنری شیامالان تبدیل شود (اولی حس ششم است که در ادامه به آن میپردازیم).
۶- جنگیر (The Exorcist)
- میزان فروش: ۴۴۱.۳ میلیون دلار
- سال انتشار: ۱۹۷۳
- کارگردان: ویلیام فریدکین
- بازیگران: الن برستین، ماکس فون سیدو، جیسون میلر، لی جی کاب، لیندا بلر، آیلین دیتز، کیتی وین، جک مکگوران
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۸ از ۱۰۰
در جایگاه ششم به یکی از مهمترین فیلمهای ترسناک تاریخ میرسیم که در گیشه هم عملکردی باورنکردنی داشت و پرفروش ظاهر شد. «جنگیر» به کارگردانی ویلیام فریدکین فقید و با فیلمنامهی از ویلیام پیتر بلتی، نخستین اثر ترسناکی بود که نامزد جایزهی اسکار بهترین فیلم شد (جنگیر در مجموع ۱۰ نامزدی اسکار بهدست آورد اما تنها جایزهی بهترین فیلمنامهی اقتباسی و بهترین صدا را به خانه برد). قصه دربارهی دختربچهای است که توسط ارواح شیطانی تسخیر شده است و حالا مادرش با کمک دو کشیش تلاش میکند تا راهی برای بیرون کردن ارواح خبیث و نجات جان دخترک پیدا کند. جنگیر برای ۴۵ سال، پرفروشترین فیلم ترسناک با درجهی سنی بزرگسالان بود و همچنان میتوان تاثیرات آن بر فرهنگ عامه را احساس کرد. در طول این دههها، صدها فیلم با الهام از جنگیر ساخته شدهاند اما هیچکدام نتوانستهاند به آن نزدیک شوند.
این فیلم با بودجهی ناچیز ۱۲ میلیون دلاری ساخته شده بود، هیچ ستارهی بزرگی نداشت و حتی استودیوی وارنر هم انتظاری از آن نداشت، ضمن اینکه فیلم برای منتقدان به نمایش درنیامد (که معمولا بدین معنا است که سازندگان نسبت به کیفیت اثر تردید دارند). فیلم در هفته اول، تنها در ۳۰ سالن به نمایش درآمد اما تونست رکوردشکنی کند و حدود ۱.۹ میلیون دلار بفروشد. با این استقبال غیرمنتظره، تعداد سالنهای سینمای فیلم به ۳۶۶ عدد رسید، اتفاقی که آن روزها بهندرت رخ میداد. فیلم اما بهتدریج محبوبتر هم شد و در نهایت ۶۶.۳ میلیون دلار در آمریکا فروخت (با احتساب تورم، ۲۸۷ میلیون دلار) تا به پرفروشترین محصول استودیوی برادران وارنر تبدیل شود. جنگیر در نهایت ۴۴۱.۳ میلیون دلار فروخت که برای فیلمی از دههی ۷۰ میلادی حیرتانگیز است.
- فیلمهای مجموعه «جنگیر» از بهترین تا بدترین
۵- آن: بخش دوم (IT: Chapter Two)
- میزان فروش: ۴۷۳.۱ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۹
- کارگردان: اندی موسکیتی
- بازیگران: جسیکا چستین، جیمز مکآووی، بیل هیدر، عیسی مصطفی، جی رایان، جیمز رانسون، بیل اسکاشگورد
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۲ از ۱۰۰
رویداهای «آن: بخش دوم» ۲۷ سال پس از قسمت اول رخ میدهد و بار دیگر با اعضای باشگاه بازندگان ملاقات میکنیم که حالا بزرگ شدهاند و زندگی شخصی خود را دارند اما سرنوشت، آنها را به محلهی قدیمی بازمیگرداند تا با ترسهای قدیمی خود روبهرو شوند و در مقابل پنیوایز قرار بگیرند. فیلم حسوحال تازهی نسخهی اصلی را ندارد اما با حضور جسیکا چستین، جیمز مکآووی، بیل هیدر، عیسی مصطفی و بیل اسکاشگورد، توجه طرفداران را جلب کرد و به یک موفقیت تجاری تبدیل شد. برادران وارنر هماکنون در حال توسعهی یک نسخهی فرعی برای فیلم است که به ریشههای پنیوایز میپردازد.
آن: بخش دوم با بودجهی ۷۹ میلیون دلاری، ۲۱۱.۶ میلیون دلار در آمریکای شمالی و ۲۶۱.۵ میلیون دلار در دیگر بخشهای جهان فروخت تا به فروش ۴۷۳.۱ میلیون دلاری برسد (سود خالص ۱۶۹ میلیون دلاری برای وارنر). تحلیلگران انتظار داشتند که فیلم یک افتتاحیهی ۹۰ الی ۱۰۰ میلیون دلاری داشته باشد که همین اتفاق هم رخ داد و فیلم در هفتهی اول ۹۱ میلیون دلار فروخت (سه ساعته بودن فیلم یکی از فاکتورهایی بود که جلوی فروش بیشتر آن را گرفت).
۴- جنگ جهانی زد (World War Z)
- میزان فروش: ۵۴۰.۵ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۳
- کارگردان: مارک فورستر
- بازیگران: برد پیت، متیو فاکس، میری انوس، جیمز بج دیل، لودی بوکن، فانا موکوئنا، دیوید مورس، الیس گابل
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۶ از ۱۰۰
یکی دیگر از فیلمهای ترسناک بلاکباستری که تصور میشد به یک شکست تجاری تبدیل شود اما پرفروش از آب درآمد. «جنگ جهانی زد» که اقتباسی از رمانی به همین نام نوشتهی مکس بروکس است، با فرازونشیبهای فراوان ساخته شد (لئوناردو دیکاپریو هم علاقهی زیادی به این پروژه داشت اما استودیوی فیلمسازی برد پیت توانست حق امتیاز آن را دریافت کند). قصه پیرامون بازپرس سازمان ملل متحد، جری لین (برد پیت) اتفاق میافتد که به بخشهای مختلف جهان سفر میکند تا دارو یا راه درمانی برای زامبیها پیدا کند، زامبیهایی که یک آخرالزمان را رقم زدهاند و جهان را به آشوب کشاندهاند. فیلم از سوی طرفداران رمان اصلی به عدم وفاداری متهم شد و شرکت پارامونت حدود ۲۷۰ میلیون دلار برای آن هزینه کرده بود تا این نگرانی ایجاد شود که شاید به سوددهی نرسد.
جنگ جهانی زد ۲۰۲.۴ میلیون دلار در آمریکای شمالی و ۳۳۷.۶ میلیون دلار در کشورهای دیگر فروخت تا مجموع فروش آن به ۵۴۰.۵ میلیون دلار برسد که بدین معناست فیلم سود زیادی برای شرکت سازنده نداشته اما زیانآور هم نبوده است. فیلم در هفتهی اول ۶۶.۴ میلیون دلار فروخت و در جایگاه دوم قرار گرفت (جایگاه نخست به انیمیشن «دانشگاه هیولاها» از استودیوی پیکسار رسید). این بزرگترین افتتاحیهی فیلمی با بازی برد پیت بود و ششمین افتتاحیه بزرگ تاریخِ ماه ژوئن. جنگ جهانی زد قرار بود یک دنباله هم داشته باشد که دیوید فینچر کارگردانی آن را برعهده گرفت اما پس از اینکه دولت چین اکران فیلمهایی با محوریت زامبیها را ممنوع کرد، شرکت پارامونت ایدهی ساخت قسمت دوم را کنار گذاشت (گیشهی چین در حال حاضر اهمیت بالایی دارد و استودیوهای آمریکایی حاضر نیستند آن را از دست بدهند).
۳- من افسانه هستم (I Am Legend)
- میزان فروش: ۵۸۵.۴ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۰۷
- کارگردان: فرانسیس لارنس
- بازیگران: ویل اسمیت، آلیس براگا، دش میهوک، چارلی تاهان، اما تامپسون، سالی ریچاردسن، ویلو اسمیت
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۸ از ۱۰۰
اقتباسی آزاد از رمانی به همین نام نوشتهی ریچارد متیسون، «من افسانه هستم» در مقایسه با دیگر فیلمهای ترسناک پرفروش تاریخ، از عناصر ترسناک کمتری بهره میبرد. در جهانی که یک ویروس کشنده، اکثر انسانها را به هیولا تبدیل کرده است، دکتر هنری نویل (ویل اسمیت)، تنها بازماندهی شهر نیویورک است که همچنان تلاش میکند تا راه درمانی برای این ویروس پیدا کند. او همراه با سگ وفادارش، هر روز برای بقاء میجنگد و با افسردگی شدید دستوپنجه نرم میکند. من افسانه هستم با اینکه از منبع اصلی کمی فاصله گرفته است اما فیلم هیجانانگیزی به حساب میآید و ویل اسمیت در آن میدرخشد.
فیلم که با بودجهی ۱۵۰ میلیون دلاری ساخته شده بود، در هفتهی اول با ۷۷.۲ میلیون دلار، در جایگاه نخست قرار گرفت و رقیب اصلیاش «آلوین و سنجابها» را کنار زد. این افتتاحیه در آن روزها، بهترین افتتاحیهی فیلمی در ماه دسامبر بود و من افسانه هستم این رکورد را تا پنج سال بعد و اکران «هابیت: یک سفر غیرمنتظره» حفظ کرد. فیلم در نهایت ۲۵۶ میلیون دلار در گیشهی آمریکای شمالی و ۳۲۹ میلیون دلار در کشورهای دیگر فروخت تا فروش آن به ۵۸۵.۴ میلیون دلار دلار برسد. ساخت دنبالهی من افسانه هستم هم اخیرا تایید شده است و شاهد بازگشت ویل اسمیت خواهیم بود.
۲- حس ششم (The Sixth Sense)
- میزان فروش: ۶۷۲.۸ میلیون دلار
- سال انتشار: ۱۹۹۹
- کارگردان: ام. نایت شیامالان
- بازیگران: بروس ویلیس، هالی جوئل آزمنت، تونی کولت، کیدی استریکلند، میشا بارتون، دانی والبرگ، گلن فیتزجرالد
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۶ از ۱۰۰
دیگر فیلم ام. نایت شیامالان در فهرست پرفروشترین فیلم ترسناک جهان، «حس ششم» در دوران اکران به یک پدیدهی جهانی تبدیل شد و شش نامزدی اسکار هم دریافت کرد. قصه دربارهی یک روانشناس کودکان به نام مالکوم کرو (بروس ویلیس) است که بیمار جدید او، کول (هالی جوئل آزمنت) ادعا میکند میتواند با آدمهایی که از جهان رفتهاند صحبت کند. فیلم برای سکانسهای ترسناک و پایانبندی غیرمنتظرهاش مورد تحسین قرار گرفت (پایانی که تقریبا همه را شوکه کرد). فیلم همچنین شیامالان را بهعنوان یکی از چهرههای شاخص ژانر ترسناک در کانون توجه قرار داد.
با بودجهی ۴۰ میلیون دلاری (بعلاوه ۲۵ میلیون دلار هزینهی تبلیغات)، حس ششم ۲۹۳ میلیون دلار در گیشهی آمریکای شمالی و در مجموع ۶۷۲.۸ میلیون دلار فروش داشت تا سزاوارانه به یکی از فیلمهای ترسناک پرفروش تاریخ تبدیل شود. فیلم با یک افتتاحیهی ۲۶.۶ میلیون دلاری کار خود را آغاز کرد (که بهترین رکورد ماه اوت تا آن دوران بود) و پنج هفتهی بعدی را هم در جایگاه اول گیشه سپری کرد تا اینکه «تایتانیک» از راه رسید.
- ۱۰ فیلم ترسناک شاخص که این ژانر را متحول کردند
۱- «آن: بخش اول» (IT: Chapter One)؛ پرفروشترین فیلم ترسناک جهان
- میزان فروش: ۷۰۱.۸ میلیون دلار
- سال انتشار: ۲۰۱۷
- کارگردان: اندی موسکیتی
- بازیگران: جیدن لیبرهر، فین ولفهارد، بیل اسکاشگورد، سوفیا لیلیس، کرک اسودو، اوون تیگ، خاویر بوتت
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۶ از ۱۰۰
«آن: بخش اول» مشابه فیلم حس ششم، در دوران اکران به یک پدیدهی جهانی تبدیل شد و با عملکردی خیرهکننده، به پرفروشترین فیلم ترسناک جهان تبدیل شد. قصه دربارهی چند کودک است که در مقابل یک موجود شیطانی قرار میگیرند و باید با ترسهای درونی و مشکلات شخصی خود روبهرو شوند. همانند قسمت دوم، این نسخه را هم اندی موسکیتی کارگردانی کرده است و بیل اسکاشگورد نقش پنیوایز را بازی میکند. آن: بخش اول برای جامپاِسکرها، فضاسازی، فیلمبرداری و تیم بازیگری تحسین شد و یکی از آثار ترسناک درخشان سالهای اخیر و همچنین یکی از بهترین اقتباسها از آثار استیون کینگ است.
با بودجهی ۴۰ میلیون دلاری، فیلم ۳۲۸.۸ میلیون دلار در آمریکای شمالی و ۳۷۳ میلیون دلار از کشورهای دیگر بهدست آورد تا به فروش کلی ۷۰۱.۸ میلیون دلاری برسد. در حالی که تحلیلگران پیشبینی میکردند فیلم با ۵۰ میلیون دلار کار خود را آغاز کند اما آن: بخش اول یک افتتاحیهی ۱۲۳.۴ میلیون دلاری را تجربه کرد که از بهترینهای تاریخ است. فیلم برای شرکت سازنده، نزدیک به ۳۰۰ میلیون دلار سود خالص داشت، همچنین رکورد پرفروشترین فیلم با درجه سنی بزرگسالان را هم زد و از «لوگان» (۲۰۱۷) عبور کرد. حالا شاید تنها سوال این باشد که آن: بخش اول تا چه زمانی میتواند جایگاه نخست را حفظ کند و چه فیلم ترسناکی این پتانسیل را دارد که به فروش بالاتری برسد.
منبع: MovieWeb