چرخ خیاطی از دستگاههایی است که در بسیاری از خانهها حضور دارد و به یکی از ابزارهای متداول تبدیل شده است اما از سوی دیگر همین عادی بودن باعث شده تا کمتر به فناوری پشت آن توجه داشته باشید.
دهها هزار سال است که انسان با فرآیند دوخت و دوز آشناست و ابزارهایی را در این زمینه طراحی کرده و ساخته است. اما نیاز فزاینده به تولید بیشتر فکر ماشینی کردن فرآیند دوخت را برای بسیاری ایجاد کرد و منجر به توسعهی چرخ خیاطی شد.
بر خلاف دوخت دستی که سوزن از یک سمت به سمت دیگر میرود و این روند تکرار میشود، در چرخ خیاطی از روشهای دیگری برای دوخت استفاده میشود تا امکان اجرای آنها توسط دستگاه باشد.
میتوان گفت که فرآیند دوخت در چرخ خیاطی بر سه نوآوری استوار است. نخستین مورد سوزن استفاده شده در چرخ خیاطی است که بر خلاف سوزنهای دوخت دستی، سوراخ آن نزدیک نوک تیز قرار دارد و این کمک میکند تا بدون نیاز به خروج سوزن از سمت دیگر پارچه، امکان عبور نخ از درون پارچه باشد.
اما اگر نخ به صورت ساده توسط سوزن چرخ خیاطی از پارچه عبور داده شود، به سادگی در حرکت بعدی سوزن به سمت بالا، از پارچه خارج میشود و عملا تأثیری در روند دوخت ندارد. به همین دلیل نوآوری دیگری که در چرخ خیاطی استفاده شده است، گیر انداختن نخ پس از عبور از پارچه است تا در حرکت بعدی همراه سوزن به بیرون کشیده نشود.
- ۹ نکتهی مهم که در هنگام خرید چرخ خیاطی باید در نظر داشته باشید
انواع مختلفی برای به دام انداختن نخ در سمت دیگر پارچه وجود دارد که هر کدام به نوع متفاوتی از دوخت با استحکام متفاوت میانجامند. علاوه بر این، چرخ خیاطی از سازوکار دیگری هم بهره میبرد تا ضمن بالا و پایین کردن سوزن و عبور دادن نخ، پارچه را جابهجا و امکان دوخت پیوسته را فراهم کند.
این سازوکارها در طول چند قرن به تدریج توسعه یافتهاند و به روشهای دوخت تمیز و آسان امروزی منجر شدهاند. این ویدیو از Veritasium معجزهی مکانیکی به کار رفته در چرخ خیاطی را به دقت میکاود و سازوکار و فناوری آن را از نزدیک نشان میدهد.