سفر دریایی می‌تواند یکی از لذت بخش‌ترین و به یادماندنی‌ترین تجربیات زندگی باشد. اما گاهی اوقات این لذت با علائم ناراحت کننده‌ای مانند تهوع، سرگیجه و استفراغ که به آن “دریازدگی” می‌گویند، تیره می‌شود. این مشکل نه تنها باعث آزار فرد می‌شود بلکه می‌تواند کل سفر را تحت الشعاع قرار دهد. خوشبختانه راهکارهایی برای جلوگیری و درمان قطعی دریازدگی وجود دارد که در این مطلب از دیجی‌کالا مگ به این راهکارها می‌پردازیم. پس اگر در برنامه‌ریزی برای یک سفر دریایی هستید یا به سفر رفته‌اید و با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنید، مطالعه‌ی این مطلب برایتان مفید خواهد بود.
علائم دریازدگی چیست؟
دریازدگی نوعی بیماری حرکت است که زمانی اتفاق می‌افتد که مغز شما پیام‌های متفاوتی از چشم‌ها، گوش داخلی و بدن شما دریافت می‌کند. این عدم تطابق می‌تواند باعث علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه، تعریق سرد، سردرد و خستگی شود.
علائم دریازدگی معمولاً به تدریج و در عرض چند ساعت پس از شروع سفر دریایی ظاهر می‌شوند و در افراد مختلف، با شدت‌های متفاوتی بروز می‌کنند. به‌طور خلاصه، علائم رایج دریازدگی عبارتند از:
علائم گوارشی دریازدگی:
- حالت تهوع
- استفراغ
- دل درد
- بی‌اشتهایی
- افزایش ترشح بزاق
علائم عصبی دریازدگی:
- سرگیجه
- سردرد
- خستگی
- بی‌حوصلگی
- ضعف
- گاه اضطراب و افسردگی
علائم فیزیکی دریازدگی:
- عرق سرد
- رنگ پریدگی
- تعریق
- افزایش ضربان قلب
- تنفس سریع
در موارد شدیدتر، دریازدگی می‌تواند منجر به کم‌آبی بدن، عدم تعادل الکترولیت‌ها و حتی پارگی مری شود.
چه کسانی بیشتر دچار دریازدگی می‌شوند؟
هر کسی ممکن است دچار دریازدگی شود اما افراد زیر بیشتر در معرض خطر دریازدگی هستند:
- افراد دارای سابقه دریازدگی
- افراد دارای سابقه بیماری حرکت در ماشین، هواپیما یا سایر وسایل نقلیه
- زنان باردار به خصوص در سه ماهه اول بارداری
- کودکان به دلیل عدم تعادل کامل و سیستم گوارشی حساس
- افراد مبتلا به میگرن
- افراد مسن
عوامل دیگری که می توانند احتمال دریازدگی را افزایش دهند، عبارتند از:
- سفر در آب‌های مواج و متلاطم
- سفر در قایق های کوچک، زیرا قایق های کوچک بیشتر از کشتی‌های بزرگ در معرض تلاطم قرار دارند.
- نگاه کردن بیش از اندازه به تلفن همراه در حین سفر
- مصرف الکل یا کافئین نیز می‌تواند حساسیت به حرکت را افزایش دهد و شما را مستعد ابتلا به دریازدگی کند.
برای جلوگیری و درمان قطعی دریازدگی چه کار کنیم؟
برای درمان و بهبود دریازدگی به توصیه‌های زیر توجه کنید:
۱. زیاد آب بنوشید
یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث دریازدگی افراد می شود، کم بودن آب بدن در طول سفر است. به‌همین دلیل توصیه می‌شود که پیش از سفر خود حتماً آب و نوشیدنی‌های انرژی زا بنوشید. هیدراته ماندن به حفظ تعادل مایعات بدن کمک می‌کند و این امر می‌تواند به جلوگیری از احساس تهوع کمک کند. نوشیدن آب زیاد همچنین به حفظ تعادل الکترولیت‌های بدن کمک می‌کند و از شدت دریازدگی می‌کاهد.
۲. از نوشیدن الکل بپرهیزید
نوشیدن الکل با ایجاد کم آبی، افزایش احساس تهوع و سرگیجه می‌تواند علائم دریازدگی را بدتر کند.
۳. روی عرشه بمانید
در صورت امکان باید در وسط کشتی بنشینید که کمترین حرکت را تجربه می‌کند و محیط پایدارتری دارد.
۴. غذاهای ملایم بخورید تا معده‌تان آرام شود
غذاهای ملایم مانند کراکر یا نان تست، چربی و قند کمی دارند از این‌رو می‌توانند حالت تهوع را بهبود دهند.
۵. زنجبیل بخورید
اگر به‌دنبال درمان دریازدگی با طب سنتی هستید پیشنهاد می‌‌کنیم زنجبیل بخورید. زنجبیل حاوی موادی مانند جینجرول و شوگاول است که خاصیت ضد تهوع و ضد استفراغ دارند و می‌توانند به تسکین علائم تهوع و استفراغ ناشی از دریازدگی کمک کنند. بنابراین شما می‌توانید به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان دریازدگی روی زنجبیل حساب کنید.
برخی از مطالعات نشان داده‌اند که زنجبیل می‌تواند به اندازه داروهای ضد تهوع مانند دیمن هیدرینات در درمان دریازدگی موثر باشد.
نحوه استفاده از زنجبیل برای دریازدگی:
- مصرف زنجبیل تازه: می‌توانید یک تکه زنجبیل تازه را پوست بکنید و آن را بجوید.
- چای زنجبیل: می‌توانید چای زنجبیل را با دم کردن زنجبیل تازه یا پودر زنجبیل در آب جوش تهیه کنید.
- کپسول زنجبیل: همچنین می‌توانید از کپسول‌های زنجبیل که در داروخانه‌ها موجود هستند، استفاده کنید.
۶. از خیره شدن به صفحات موبایل، لپ‌تاپ، کتاب و… خودداری کنید
خیره شدن به صفحات نمایش موبایل، تبلت، لپ‌تاپ و همچنین مطالعه‌ی کتاب در حین سفر دریایی می‌تواند احتمال دریا زدگی را افزایش دهد. دلیل این امر عدم تطابق بین اطلاعات دریافتی از چشم‌ها و حس تعادل بدن است. در حالی‌که تصاویر روی صفحه نمایش ثابت هستند، شما در حال حرکت هستید و این تناقض باعث می‌شود تا مغز شما دچار سردرگمی شده و علائم دریازدگی مانند تهوع و سرگیجه بروز پیدا کند.
۷. تکنیک‌های تمدد اعصاب را امتحان کنید
تکنیک‌هایی مثل یوگا یا مدیتیشن می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب که اغلب از دلایل اصلی دریازدگی هستند، کمک کنند. این تکنیک‌ها همچنین می‌توانند به آرامش ذهن و بدن کمک کرده و با منحرف کردن ذهن از حرکت امواج دریا، علائم دریازدگی را کاهش دهند.
۸. به‌اندازه‌ی کافی استراحت کنید
استراحت خوب و کافی نیز می‌تواند خستگی، کسالت و اضطراب را که از عوامل تشدید دریازدگی هستند را برطرف کند.
۹. قرص دریازدگی بخورید
برای درمان دریازدگی، داروهای مختلفی وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. انتخاب نوع دارو به عوامل مختلفی مانند سن، شرایط سلامتی و شدت علائم شما بستگی دارد.
داروهای بدون نسخه برای دریازدگی:
- آنتی هیستامین‌ها: این نوع داروها مانند دیمن هیدرینات (درامانین) و مکلیزین (آنتی‌ورت) می‌توانند به کاهش علائم تهوع و استفراغ کمک کنند.
- داروهای ضد تهوع: مانند متوکلوپرامید (رگلان) و دومپریدون (موتیدیم) می‌توانند تهوع و استفراغ را به طور موثری کنترل کنند.
داروهای دریازدگی با تجویز نسخه‌ی پزشک:
- اسکوپولامین: اسکوپولامین بهترین قرص دریازدگی است که هم به‌صورت چسب پوستی و هم به‌صورت قرص تجویز می‌شود.
- متوکلوپرامید: این دارو نیز یک داروی ضد تهوع دیگر است که به‌صورت تزریق، قرص یا شیاف تجویز می‌شود.
نکاتی برای مصرف دارو و قرص دریازدگی:
- مصرف دارو را قبل از شروع سفر آغاز کنید.
- دستورالعمل‌های مصرف دارو را به دقت بخوانید.
- از مصرف بیش از حد دارو خودداری کنید.
- در صورت بروز عوارض جانبی، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
- از مصرف داروهای ضد تهوع در دوران بارداری و شیردهی بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
۱۰. بستن مچ بند ضد تهوع
مچ بند ضد تهوع یک وسیله‌ی پوشیدنی است که برای کاهش علائم تهوع و استفراغ، به‌خصوص در هنگام سفر، استفاده می‌شود. این نوع مچ بندها با فشار بر روی نقطه خاصی در مچ دست به نام P6، که به نقطه دریازدگی نیز معروف است، عمل می‌کنند. این نقطه در قسمت داخلی مچ دست، بین دو تاندون خم کننده مچ قرار دارد. فشار بر روی این نقطه می‌تواند به تحریک عصب واگ کمک کند و به نوبه‌ی خود، علائم تهوع را کاهش دهد.
مزایای استفاده از مچ بند ضد تهوع:
- استفاده‌ی آسان و بدون نیاز به دارو: مچ بندهای ضد تهوع بدون نیاز به مصرف دارو، علائم تهوع را تسکین می‌دهند.
- ایمنی و عوارض جانبی کم: این نوع مچ بندها به‌طور کلی ایمن هستند و عوارض جانبی کمی دارند.
- قابل حمل و مقرون به صرفه: مچ بندهای ضد تهوع به‌راحتی قابل حمل هستند و قیمت مناسبی دارند.
۱۱. چشمان خود را ببندید
در طول سفر دریایی، اگر احساس تهوع کردید، بستن چشمانتان می‌تواند به شما کمک کند. زمانی‌که چشمانتان بسته است، مغز شما دیگر تصاویر دریافتی از محیط را پردازش نمی‌کند و این امر می‌تواند به کاهش علائم دریازدگی مانند تهوع و سرگیجه کمک کند.
نکاتی برای بستن چشمان و رهایی از دریا زدگی:
- در مکانی آرام و ساکت بنشینید یا دراز بکشید.
- چشمان خود را به‌طور کامل ببندید و عضلات صورت خود را شل کنید.
- چند نفس عمیق و آرام بکشید و روی آرامش ذهن خود تمرکز کنید.
- می‌توانید از یک ماسک چشم برای تاریکی مطلق و آرامش بیشتر استفاده کنید.
- به صدای امواج دریا گوش دهید و سعی کنید از آن لذت ببرید.
- اگر افکارتان متوجه حرکت و تلاطم دریا شد، به آرامی آن را به سمت افکار مثبت و آرامش‌بخش هدایت کنید.
به یاد داشته باشید که بستن چشم‌ها یک راه حل موقتی برای دریا زدگی است. اگر علائم شما شدید بود، به پزشک یا مسئولان کشتی مراجعه کنید.
۱۲. به دوردست‌ها خیره شوید
تمرکز روی یک نقطه در دوردست‌ها باعث می‌شود تا عضلات چشم شما شل شده و مغزتان برای پردازش تصاویر دریافتی، تعادل و ثبات بیشتری را تجربه کند. این امر به نوبه خود، علائم دریازدگی را کاهش می‌دهد.
بنابراین هر زمان احساس تهوع داشتی، به مکانی مرتفع در کشتی بروید، یک نقطه‌ی ثابت مانند یک کشتی یا پرنده را در افق انتخاب کنید و به آن خیره شوید.
در این مواقع بهتر است که از عینک آفتابی برای محافظت چشمانتان در برابر نور خورشید استفاده کنید. هر چند وقت یکبار پلک بزنید تا چشمانتان خشک نشود.
۱۳. قدرت تلقین را در دریازدگی دست کم نگیرید
تلقین، پدیده‌ای قدرتمند در روان انسان است که می‌تواند بر سلامتی و تجارب ما، از جمله دریازدگی، تاثیر بگذارد. روانشناسان دریافته‌اند که تلقینات منفی، مانند باور به اینکه حتماً دچار دریازدگی خواهید شد، می‌تواند احتمال بروز این مشکل را افزایش دهد.
چرا تلقین در دریازدگی موثر است؟
- تأثیر بر سیستم عصبی: تلقین‌های منفی می‌توانند سیستم عصبی خودمختار را تحت تأثیر قرار داده و علائمی مانند تهوع، سرگیجه و تعریق را ایجاد کنند.
- افزایش اضطراب: باور به اینکه دچار دریا زدگی خواهید شد، می‌تواند اضطراب شما را افزایش دهد و اضطراب به نوبه‌ی خود می‌تواند علائم دریازدگی را تشدید کند.
- تمرکز بر علائم: تلقینات منفی می‌توانند توجه شما را به علائم جزئی معطوف کنند و باعث شوند که این علائم را بزرگ‌تر و آزاردهنده‌تر از آنچه که هستند، احساس کنید.
چگونه از قدرت تلقین برای پیشگیری از دریازدگی استفاده کنیم؟
- باورهای مثبت را تقویت کنید: به خودتان تلقین کنید که از سفر دریایی لذت خواهید برد و هیچ مشکلی با دریازدگی نخواهید داشت.
- تجربیات مثبت را به یاد بیاورید: اگر قبلاً بدون مشکل سفر دریایی داشته‌اید، به آن تجربیات فکر کنید و به خودتان یادآوری کنید که دوباره می‌توانید از سفر خود لذت ببرید.
در نهایت
همانطور که مشاهده کردید، دریا زدگی یک مشکل شایع اما قابل پیشگیری و درمان است. کلید اصلی برای جلوگیری از دریازدگی، آمادگی قبل از سفر با مصرف قرص دریازدگی و خوردن غذاهای مناسب و داشتن استراحت کافی است. درصورت دریا زده شدن هم با انجام موارد گفته شده در این مطلب می‌توانید خیلی راحت آن را مدیریت و برطرف نمایید.
این مطلب صرفا جنبه‌ی آموزش و اطلاع‌رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه‌های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه‌ی رفع مسؤولیت دیجی‌کالا مگ را بخوانید.
منابع: betterhealth| safety4sea.com